Z Wisły wyłowiono XVIII-wieczną szablę. Nie służyła do walki
Z dna Wisły wyłowiono szablę z XVIII wieku, a więc z czasów ostatniego króla Polski. Ta kilkusetletnia broń najprawdopodobniej wcale nie służyła do walki. Jakie było jej przeznaczenie?
Spis treści:
W ostatnim czasie mamy wysyp cennych znalezisk archeologicznych dokonanych w mniej lub bardziej przypadkowy sposób. Kilka tygodni temu pisaliśmy o odkryciu średniowiecznego miecza w Wiśle na wysokości warszawskiego Tarchomina. Takie znaleziska są bardzo rzadkie. Teraz do stołecznego biura Konserwatora Zabytków trafiła kolejna broń. Jej przeznaczenie jest jednak zagadką.
Szabla z XVIII wieku. Do kogo należała?
„Po mieczu Wisła oddała szablę! Rzuciliśmy się w poszukiwania informacji o niej, tym bardziej że zachowały się dość charakterystyczne jej elementy” – czytamy w mediach społecznościowych Stołecznego Konserwatora Zabytków.
Szablę wstępnie zbadał kustosz z Muzeum Wojska Polskiego, Michał Mackiewicz.
„Jest to szabla piechoty. Datowałbym ją na drugą połowę XVIII wieku. W tego typu broń wyposażeni byli najczęściej grenadierzy, niekiedy także podoficerowie. Szablę w pochwie wsuwano w skórzaną pętlę i blokowano hakiem będącym elementem pochwy – w tym wypadku ma on formę serduszka” – opisał ekspert.
Szabla nie do walki?
A teraz najciekawsze. W jego ocenie była to nie tyle broń do walki, ile praktyczne narzędzie używane podczas prac polowych. Z jego pomocą wykonywano na przykład faszynowe kosze.
Mackiewicz ma jednak pewne wątpliwości. „Prima Plana jest bardzo dobrym tropem, ale ja bym jednak tego nie przesądzał. Przede wszystkim z uwagi na niekompletność oprawy rękojeści (głowicy). Bardzo podobne były polskie tasaki z epoki stanisławowskiej, które znane są z pobojowisk powstania kościuszkowskiego” – zastrzegł ekspert.
Czasy Poniatowskiego
Niezależnie od tego, jakie było przeznaczenie szabli, wiemy, że pochodzi z czasów panowania ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego (rządził w latach 1764–1795). Na tron trafił pod wpływem Rosji (i był od nie w pełni uzależniony). To za jego czasów doszło do I rozbioru Polski. Był to początek końca istnienia suwerennej Polski na ponad 100 lat. Poniatowski wdał się w romans z carycą Katarzyną II.
Ostatni król Polski starał się reformować kraj. Podejmował próby modernizacji armii, zwiększenia liczebności i uzbrojenia wojsk. Podjął się też reformy sądownictwa i systemu edukacji. Był również jednym z głównych autorów Konstytucji 3 Maja.
Jakich wydarzeń świadkiem była odkryta właśnie w Wiśle szabla? Tego pewnie nigdy się nie dowiemy, ale badania historyczne i archeologiczne potrafią zaskoczyć.
Źródło: Miasto Stołeczne Warszawa
Nasz autor
Szymon Zdziebłowski
Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.