W Gdańsku zaprezentowano polską urnę sprzed 2600 lat. Ma wyjątkowy kształt

W gdańskim muzeum odwiedzających czeka prawdziwa gratka. Zaprezentowana została wyjątkowa popielnica grobowa, która wyglądem przypomina… dom. Składano w niej skremowane ludzkie kości, ale nie tylko.

Pomorski obrządek pogrzebowy

Popielnice grobowe – urny, w których składało się przepalone kości zmarłych – były nieodłącznym elementem ciałopalnego obrządku pogrzebowego Pomorza Wschodniego. Szczególnie wyjątkowe są wśród nich starannie wykonane urny domkowe: ich nietypowy kształt przypomina model glinianego „domku” stojącego na dziewięciu nóżkach. Od II wojny światowej odnaleziono jedynie cztery takie obiekty.

– Osoba, która zmarła, była składana na stosie. Skrupulatnie dbano o to, żeby wybrać po procesie kremacji wszystkie kości i złożyć je do takiej urny, razem z drobnymi przedmiotami stanowiącymi wyposażenie osoby zmarłej. Z reguły były to drobne przedmioty metalowe, najczęściej brązowe – tłumaczy PAP dr Piotr Fudziński, kierownik Działu Wczesnej Epoki Żelaza w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku.

Zawartość popielnego domku

Nie tylko kształt urny, ale także jej zawartość zaskoczyła naukowców. Antropologowie potwierdzili, że w liczącej sobie 2600 lat popielnicy złożone były kości więcej niż jeden osoby. To oznaczy, że można mówić o pochówku wielokrotnym. Badacze są pewni, że w urnie znajdują szczątki dziecka powyżej 10. roku życia, dorosłego mężczyzny oraz prawdopodobnie dwóch innych osób, w tym być może kobiety.

Wyjątkowe znalezisko nieopodal Wejherowa

Popielnica została znaleziona w miejscowości Bożepole Wielkie w powiecie wejherowskim. Chociaż odkryto ją jeszcze w 2023 roku w trakcie badań ratowniczych prowadzonych przez Fundację Dziedzictwa Archeologicznego, to najpierw konieczne było wykonanie drobiazgowych badań.

Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków przekazał ją Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, a tam przeszła m.in. żmudne i czasochłonne opracowanie antropologiczne ludzkich szczątków kostnych. Stąd długi czas oczekiwania na jej prezentację.

Gdzie obejrzeć znalezisko?

Według pracowników muzeum urna już niebawem ma zasilić nową wystawę archeologiczną w wyremontowanym Domu Przyrodników przy ul. Mariackiej w Gdańsku. To siedziba Muzeum Archeologicznego, a zarazem jedna z największych i najbardziej reprezentatywnych kamienic w pomorskim mieście.

Źródło: Nauka w Polsce, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku

Nasz autor

Jonasz Przybył

Redaktor i dziennikarz związany wcześniej m.in. z przyrodniczą gałęzią Wydawnictwa Naukowego PWN, autor wielu tekstów publicystycznych i specjalistycznych. W National Geographic skupia się głównie na tematach dotyczących środowiska naturalnego, historycznych i kulturowych. Prywatnie muzyk: gra na perkusji i na handpanie. Interesuje go historia średniowiecza oraz socjologia, szczególnie zagadnienia dotyczące funkcjonowania społeczeństw i wyzwań, jakie stawia przed nimi XXI wiek.