Tak wyglądało życie w czasach wikingów. Pokazuje to najnowsze odkrycie w Szwecji
Szwedzcy archeolodzy odnaleźli na północ od Sztokholmu w Täby olbrzymią osadę, nekropolię, a także skarb. Został zakopany ponad 1000 lat temu, czyli w czasach wikingów.
Spis treści:
Naukowcy ze szwedzkiej instytucji Arkeologerna prowadzili wykopaliska archeologiczne w Täby, na północ od Sztokholmu. Prace te odbywały się w latach 2020–2021, po czym rozpoczęto badania i analizy, które dopiero niedawno się zakończyły. W ciągu tych 5 lat badaczom udało się zidentyfikować m.in. dużą osadę wikingów, cmentarzysko, a także szereg artefaktów, które pochodziły z okresu od 500 do 1050 r. n.e.
Duża osada i skarb wikingów
Archeolodzy znaleźli w sumie pozostałości 34 budynków i około 1450 przedmiotów, w tym wyjątkowy srebrny skarb, który składał się z wikińskich pierścieni, bransolet i naszyjników, pereł, a także wisiorków wykonanych z monet. Skarb został ukryty w naczyniu, który owinięto tkaniną. Zakopano go w ziemi i ukryto pod dużym kamieniem.
Badacze twierdzą, że monety, z których wykonano naszyjniki pochodziły z różnych krajów europejskich, głównie z Czech, Francji, Niemiec i Anglii, ale także z Persji i datowane są na lata 904–997 n.e. Oprócz kosztowności badacze zidentyfikowali także pyłki roślin i zbóż, które wykazała dokładna analiza bioarcheologiczna, co potwierdza, że lokalna ludność zajmowała się rolnictwem.
– Znalezisko jest wyjątkowe zarówno ze względu na wikińskie artefakty ze srebra, ale także przez dowody, które wskazują na konkretny związek osady z cmentarzyskiem. Skarb mógł zostać zakopany jako zakończenie długiej i wspaniałej ceremonii ku czci wysoko postawionej zmarłej kobiety. W tym samym czasie ówczesne gospodarstwo prawdopodobnie przestało istnieć – twierdzi John Hamilton, kierownik projektu z Narodowego Muzeum Historycznego
Przybysz z daleka?
Nieopodal miejsca, w którym odnaleziono skarb, odkryto także wiele wyrobów ceramicznych, które przypominają przedmioty i naczynia znane po drugiej stronie Morza Bałtyckiego. – Niektóre były wykonane z rodzimej gliny, ale przypominają rodzaj ceramiki, który jest powszechny z krajów Europy kontynentalnej – mówi Hamilton. – Może to oznaczać, że była to osoba, która przybyła „z zewnątrz”, być może z zagranicy i osiedliła się w okolicy Täby – dodaje.
Wspomniana wioska znajdowała się na niewielkim wzgórzu na skraju lasu. Badanie wykazało, że ludzie zamieszkiwali ją nieprzerwanie przez prawie 500 lat i żyli przede wszystkim z uprawy ziemi i hodowli zwierząt. W czasach wczesnego średniowiecza osada była zamieszkana przez wikingów, którzy również zajmowali się rolnictwem. To zaprzecza powszechnemu poglądowi, że była to ludność żyjąca wyłącznie grabieży i wypraw łupieżczych.
Kim byli wikingowie?
W rzeczywistości większość wikingów zajmowała się właśnie swoimi gospodarstwami. Byli to rolnicy, którzy często wyruszali na wyprawy morskie nie w celu spalenia innej wioski, czy miasta, lecz odkrycia nowej ziemi, która bardziej nadawałaby się pod uprawę, niż rodzime wyspy Skandynawii. W swojej determinacji wikingowie potrafili dopłynąć nawet do odległej Ameryki Północnej i Nowej Funlandii w dzisiejszej Kanadzie.
Podczas wykopalisk szwedzcy archeolodzy zidentyfikowali także ok. 15 struktur na terenie osady, które mogły być miejscami rytualnymi. W ziemi zakopano tam przedmioty, które powszechnie kojarzone są z darami grobowymi. Ponadto na stanowisku, które zinterpretowane zostało jako nekropolia, odkryto 5 grobów. Dwa z nich były ciałopalne, natomiast w trzech zmarłych pochowano w trumnach.
Badacze poddali analizie DNA szczątki czterech mężczyzn, które odnaleźli na cmentarzysku. Okazało się, że trzech z nich byli ze sobą spokrewnioni, ale jeden miał pochodzić z innych regionów Szwecji. – To interesująca informacja, która mówi nam więcej o ludziach, którzy tu mieszkali – zwraca uwagę Hamilton.
– To były niesamowicie ekscytujące badania, ponieważ na stanowisku znaleźliśmy tak wiele różnych rodzajów śladów przeszłości, takich jak groby, ogromne gospodarstwo i skarb. Przeprowadziliśmy również kilka analiz naukowych, w tym DNA, które rzuciły światło na ludzi, którzy zamieszkiwali ten obszar – powiedział John Hamilton.
Źródło: Arkeologerna
Nasz ekspert
Jakub Rybski
Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal+, obecnie pracuje w RMF FM. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu. Pisze przede wszystkim o archeologii i przyrodzie. Prywatnie bardzo zainteresowany polityką.