Co ciekawego zdarzy się na nocnym niebie w 2023 roku? Tym razem nie możemy liczyć na zaćmienie Słońca, jak w 2022 roku. Dojdzie natomiast do wielu koniunkcji, czyli spotkań planet na nieboskłonie. Czeka nas też częściowe zaćmienie Księżyca. Oto lista najciekawszych wydarzeń astronomicznych, które każdy dojrzy nieuzbrojonym okiem.

Kalendarz astronomiczny 2023

  • 2023-01-03 maksimum roju Kwadrantydów. To rój meteorów widoczny od 1 do 7 stycznia. Prawie zawsze można obserwować ponad sto „spadających gwiazd” na godzinę, a w maksimum nawet ok. 120. Niestety, w tym roku będzie to miało miejsce w czasie pełni Księżyca. Jego jasne światło utrudni dostrzeżenie meteorów.
  • 2023-01-22 – koniunkcja Wenus z Saturnem. Te dwie planety znajdą się blisko siebie na nocnym niebie.
  • 2023-03-01 – koniunkcja Wenus z Jowiszem. Kolejne zbliżenie dwóch jasnych obiektów. Warto je obserwować przez lornetkę lub teleskop.
  • 2023-05-05 – półcieniowe zaćmienie Księżyca. Jeżeli Księżyc przesuwa się przez stożek półcienia Ziemi, znajdując się w całości poza stożkiem cienia całkowitego, nazywamy to zaćmieniem półcieniowym. To zjawisko na terenie Polski będziemy mogli obserwować po wschodzie Księżyca, od godz. 20.
  • 2023-05-23 – trójkąt Wenus-Mars-Księżyc. Trzy ciała niebieskie ustawią się blisko siebie.
  • 2023-06-21 – trójkąt Wenus-Mars-Księżyc. Zjawisko podobne do tego z maja, ale jeszcze bardziej widowiskowe.
  • 2023-08-01 – Superksiężyc. Takie zjawisko ma miejsce, kiedy nasza planeta i srebrny glob znajdują się wyjątkowo blisko siebie. Dlatego na początku sierpnia Księżyc będzie wydawał nam się szczególnie duży i jasny.
  • 2023-08-12 – maksimum roju Perseidów. To najbardziej znany rój meteorów, który co roku funduje nam prawdziwą noc spadających gwiazd. Rój Perseidów można oglądać na nocnym niebie od 27 lipca. 12 sierpnia wieczorem ma miejsce kumulacja tego widowiska. W 2023 r. Księżyc będzie słabo świecił tej nocy, więc jest szansa na udane obserwacje!
  • 2024-08-31 – Superksiężyc. Z obserwacji wynika, że Superksiężyce najczęściej następują po sobie w niedługim odstępie czasu. Tak też będzie i w tym roku. Druga jasna pełnia czeka nas pod koniec sierpnia. Będzie to zarazem tzw. błękitny Księżyc, czyli Blue Moon. Czyli druga pełnia w ciągu tego samego miesiąca.
  • 2023-10-28 – częściowe zaćmienie Księżyca. Nasz satelita zostanie przysłonięty przez cień Ziemi w niewielkim stopniu, ale i tak warto popatrzeć. Początek zaćmienia o godz. 20.00, maksimum nastąpi o 22.14.
  • 2023-12-13 – maksimum roju Geminidów. Rój widoczny jest na niebie od 4 grudnia do 17 grudnia. Można zaobserwować w nim 120–160 meteorów na godzinę. Podobnie jak w przypadku sierpniowych Perseidów, Księżyc nie będzie nam przeszkadzał w obserwacjach.

Jak przygotować się do obserwacji

Obserwacje astronomiczne najlepiej prowadzić z obszaru, gdzie mamy najlepszą widoczność. Ważne jest, by niebo nie było zasłonięte drzewami czy budynkami. Najlepsze są miejsca oddalone od sztucznych źródeł światła. Wówczas możemy obserwować wydarzenia astronomiczne w całej krasie. Aby uniknąć zanieczyszczenia światłem, warto odwiedzić miejsca zwane parkami lub rezerwatami ciemnego nieba.

Dobrze jest też przyzwyczaić oczy do ciemności. Jeśli wcześniej przebywaliśmy w oświetlonym pomieszczeniu, proces ten może potrwać nawet kilkadziesiąt minut. Dzięki niemu nasz wzrok będzie bardziej wyczulony na słabsze zjawiska świetlne, takie jak smugi zostawiane przez meteory.

Problemy z samodzielnymi obserwacjami można rozwiązać w inny sposób. Wystarczy udać się do planetarium. W Polsce mamy wiele tego typu obiektów. Mają one na wyposażeniu nowoczesny sprzęt, ułatwiający obserwowanie kosmosu. W repertuarze planetariów znajdziemy też pokazy i seanse, dopasowane do potrzeb widzów w każdym wieku.

Źródła: Orion Bear Astronomy, Astromat, Uniwersytet Mikołaja Kopernika.