Przez 38 lat nie dawał o sobie znaku, ale był jak tykająca bomba. Mauna Loa jest bowiem wulkanem, który w każdej chwili mógł wybuchnąć i zagrozić mieszkańcom wyspy Hawaiʻi, na której żyje ok. 160 tysięcy ludzi. Wulkan wznosi się na wysokość 4170 m nad poziomem morza, a pod wodą znajduje się pozostałe 4975 m góry. Zajmuje 5180 km², co stanowi blisko 50% powierzchni wyspy. To największy na świecie aktywny wulkan.
Pierwsza od 38 lat erupcja największego wulkanu na świecie
W niedzielę 27 listopada doszło do erupcji wulkanu Mauna Loa. Tego samego dnia eksperci wydali ostrzeżenie przed możliwym wybuchem po tym, jak w rejonie doszło do kilku trzęsień ziemi. Ok. 23:30 czasu lokalnego z krateru zaczęła wydobywać się lawa.
Służby geologiczne podkreślają, że na razie góra jest zamknięta w obrębie szczytu i nie zagraża mieszkańcom wyspy, którzy mieszkają u podnóża. Władze Hawaiʻi ostrzegły Hawajczyków, że popiół i gazy wulkaniczne mogą zanieczyszczać wodę i powietrze oraz niszczyć roślinność.
Na wyspie otwarto dwa miejsca, w których można się ukryć
Hawajska Agencja Zarządzania Kryzysowego poinformowała, że na wyspie otwarto dwa schrony, w których mogą ukryć się mieszkańcy, gdyby lawa niebezpiecznie zaczęła spływać w kierunku domostw. Służby podkreślają, że na razie erupcja nie jest na tyle silna, aby stanowiła realne zagrożenie życia. Dlatego na razie nie wydano rozkazu o ewakuacji.
– W przeszłości erupcje wulkanu Mauna Loa były bardzo dynamiczne. Kierunek przepływu lawy zmieniał się bardzo szybko, dlatego jesteśmy przygotowani na wszystko. Musimy być cały czas w stanie gotowości – mówili przedstawiciele amerykańskiej agencji naukowo-badawczej USGS (United States Geological Survey).
Co druga erupcja powoduje wyciek lawy poza warstwę szczytową wulkanu
Na razie lawa utrzymuje się w kalderze, czyli dużym zagłębieniu w szczytowej części wulkanu. Naukowcy dodają, że najgorszym scenariuszem byłaby sytuacja, gdyby magma się z niej wydostała. Wówczas duże ilości lawy gwałtownie wyciekałyby w dół zbocza. Geolodzy przyznali, że erupcja spowodowała, że niebo przybrało krwawą barwę, co widać było nawet z odległej o 50 kilometrów wyspy Kailua-Kona.
USGS przypomina, że od 1843 roku Mauna Loa wybuchała 33 razy. Z kolei wulkanolodzy obliczyli, że w ciągu ostatnich 3000 lat do erupcji wulkanu dochodziło średnio co sześć lat. Ok. 50% wszystkich zarejestrowanych wybuchów nie doprowadziła do wydostania się lawy z kaldery. Druga połowa wypluwała lawę w kierunku zamieszkałych obszarów.
Ile aktywnych wulkanów jest na Hawajach?
Do ostatniej erupcji Mauna Loa doszło w 1984 roku. Trwała 22 dni. Lawa wydostała się wówczas ze szczytu góry i zatrzymała się dopiero nieopodal Hilo, największego miasta na wyspie Hawaiʻi, które oddalone jest nieco ponad 8 kilometrów od wulkanu. Magma szczęśliwie nie zabiła żadnego mieszkańca, ale strawiła wszystko, co spotkała na swojej drodze.
– Wyciek lawy rzadko stanowi zagrożenie dla życia, ale może być niezwykle niszczycielski dla infrastruktury i przyrody – twierdzi dr Jessica Johnson, brytyjska wulkanolożka, która pracowała w Hawajskim Obserwatorium Wulkanów. Uczona uważa, że lawa najbardziej zagraża miastom Hilo i Kona. Według niej gazy wulkaniczne są bardziej niebezpieczne dla zdrowia, ponieważ powodują trudności z oddychaniem.
Na obszarze archipelagu Hawajów znajduje się w sumie 15 wulkanów. Na samej wyspie Hawai’i znajdują się cztery aktywne wulkany. Kolejny położony jest na Maui, a ostani to wulkan podwodny. W sumie na Hawajach znajduje się sześć aktywnych wulkanów:
- Kīlauea
- Mauna Loa
- Hualālai
- Mauna Kea
- Kama’ehuakanaloa
- Haleakalā
Erupcja wulkanu Kīlauea w 1790 roku była najbardziej tragiczna, jaka wydarzyła się na terytorium dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Wulkanolodzy szacują, że mogło zginąć wówczas nawet ponad 5000 osób.
