Wykopywane kości liczą setki tysięcy lat, co utrudnia ich analizę i przypisanie do jednego z gatunków ludzkich. Jak się okazuje, równie cennymi źródłami mogą być też… ślady pozostawione przez pierwszych ludzi na piasku.

Pochodzenie i ewolucja człowieka nadal wzbudzają niemałe wątpliwości w gronie naukowców. O ile ustalono już, że pierwsi ludzie pojawili się w Afryce, o tyle kierunki ich dalszych wędrówek i to, jak wyglądali, nie jest do końca pewne. Każde kolejne odkrycie archeologiczne przybliża nas do poznania historii naszych przodków, choć tym razem powtórna analiza badaczy postawiła jeszcze więcej znaków zapytania.

Odciski stóp praczłowieka?

W 2017 r. zespół naukowców przeanalizował ponad 50 odcisków stóp znalezionych na plaży Trachilos na Krecie. Wówczas ocenili, że ślady liczą około 5,7 mln lat i najprawdopodobniej należą do przedstawiciela hominini – plemienia ssaków z rodziny człowiekowatych. Opublikowane w tym roku badania wskazują jednak na to, że odciski mogły być zostawione nawet 6,05 miliona lat temu.

Jako że najstarsze zapisy kopalne mówiące o Homo sapiens pochodzą dopiero sprzed 300 tys. lat, ślady z Krety mogą należeć do znacznie starszego gatunku. Naukowcy wskazują na Graecopithecus freybergi – potencjalnie najstarszego przodka współczesnych ludzi.

Nie wszyscy naukowcy zgadzają się jednak z tym, że ślady zostawił starożytny przedstawiciel hominini. Stopy starożytnych homininów różniły się w zależności od tego, czy poruszali się po drzewach, czy chodzili w pozycji wyprostowanej. Analiza odcisków z Krety miała pomóc w ustaleniu, na jakim etapie znajdowali się ówcześni praludzie.

– Interpretacja była kontrowersyjna i dokonano kilku błędów – przekonują autorzy najnowszych badań – Ślady odnalezione na plaży Trachilos mogą należeć do naczelnego nie-hominina z dodatkowym paluchem.

Te argumenty nie wykluczają jednak tezy dotyczącej G. freybergi.

Kontrowersje wokół miejsca ewolucji ludzi

Liczące ponad 6 milionów lat ślady odnaleziono na terenie dzisiejszej Krety, nie Afryki, co wzbudza kolejne pytania o miejsce ewolucji pierwszych homininów.

– Pomimo licznych publikacji sugerujących, że pierwsi ludzie pochodzili z Afryki, istnieją dowody na wcześniejsze ewolucje w Eurazji – czytamy na łamach Scientific Reports.

Drzewo genealogiczne ludzi jest skomplikowane i trzeba liczyć się z tym, że kolejne odkrycia śladów naszych przodków mogą albo przybliżyć nas do poznania prawdy, albo przekreślić lub podważyć to, co dotychczas wiedzieliśmy o własnej historii.

Źródło: Scientific Reports