Ludzie stosunkowo niedawno zaczęli interesować się tym, jak mądre są ich psy. Przez tysiące lat od udomowienia czworonogi po prostu towarzyszyły właścicielom i wykonywały przypisane im obowiązki. Dopiero badania przeprowadzane od początku XXI w. wskazują na to, że poszczególne rasy psów mogą różnić się nie tylko wyglądem, ale też ilorazem inteligencji. Psia mądrość ma przejawiać się między innymi w tym, że zwierzęta potrafią rozróżnić i na swój sposób rozumieć pewien zakres słów.

Psie mózgi: coraz większe czy coraz mniejsze?

Inna sprawa to psie emocje. Nasi pupile nie tylko je czują, ale też komunikują. Jak do tego mają się ich mózgi? W porównaniu do starożytnych psów, współczesne rasy, które rozwinęły się w ciągu ostatnich 150 lat, mają większe czaszki w stosunku do wielkości ciała. Wilki nadal mają większe mózgi od psów, ale jak widać, udomowione czworonogi również nie stoją w miejscu.

Nie jest to stały trend. Naukowcy wielokrotnie wskazywali już, że udomowienie kotów, królików czy innych dzikich zwierząt radykalnie zmniejszyło ich mózgi. Dlaczego? To proste. W domowych warunki zwierzaki nie muszą ich eksploatować. Odchodzą im zmartwienia takie jak wybór partnera, ucieczka przed drapieżnikami czy polowanie. Jednym słowem: przetrwanie.

Wilki mają większe mózgi niż psy / fot. Naturfoto Honal/Getty Images

Tak ostatnie 150 lat zmieniło psy

Mimo to autorzy badań opublikowanych na łamach czasopisma naukowego „Evolution” odkryli coś nieoczekiwanego, porównując czaszki różnych ras psów oraz wilków. Okazało się, że im bardziej rasa psa różniła się genetycznie od wilka, tym większy był psi mózg. To sugeruje, że współczesna hodowla spowodowała niewielki wzrost poznawczy w ciągu ostatniego półtora wieku. Nie jest jednak do końca jasne, dlaczego.

– Różne rasy psów żyją na różnych poziomach złożoności społecznej i wykonują złożone zadania, które prawdopodobnie wymagają większej pojemności mózgu – tłumaczy biolog ewolucyjny Niclas Kolm z Uniwersytetu Sztokholmskiego w Szwecji na łamach serwisu Science Alert.

– Być może bardziej złożone środowisko społeczne, urbanizacja i przystosowanie się do większej liczby zasad i oczekiwań spowodowały tę zmianę, dotykającą wszystkie współczesne rasy – dodaje etolog Enikő Kubinyi z Uniwersytetu Eötvösa Loránda na Węgrzech.

Psy a wilki

Jest to zgodne z hipotezą mózgu społecznego. Według tej idei duże mózgi mogą ewoluować, aby dostosować się do bardziej złożonych środowisk społecznych.

Aby dowiedzieć się więcej o tym, jak starożytne i współczesne mózgi psów różnią się od mózgów wilków, zespół sugeruje, że przyszłe badania powinny porównywać rozmiary różnych części mózgu. Być może wtedy naukowcy będą w stanie dowiedzieć się, jaki konkretnie wpływ wywarliśmy na mózgi i zachowanie psów.

Źródło: Evolution.