Od kilku lat gry planszowe przeżywają swego rodzaju renesans. Trzeba przyznać, że od czasów popularności Chińczyka sporo się zmieniło. Dzisiejsze planszówki to nierzadko małe dzieła sztuki z rozbudowaną fabułą. Grają w nie już nie tylko najmłodsi, ale także coraz częściej dorośli. Nie jest to jednak nowa rozrywka. Jak się okazuje, sięga nawet kilku tysięcy lat wstecz.

Kamienna gra planszowa z Omanu

Pod koniec 2021 r. zespół archeologów odnalazł kamienną płytę z wyrzeźbioną kratką i otworami. Przedmiot liczy 4 tysiące lat. Wyjątkowe znalezisko jest efektem prac wykopaliskowych prowadzonych w dolinie Kumayrah w Omanie. Grupę badaczy prowadzili Piotr Bieliński z Polskiego Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej oraz sułtan al-Bakri, dyrektor generalny ds. starożytności Omanu.

W oficjalnym oświadczeniu Piotr Bieliński powiedział, że podobne gry znajdowano wcześniej „na obszarach rozciągających się od Indii, przez Mezopotamię, aż po wschodnią część Morza Śródziemnego”. Jako przykład podał jedną z najstarszych „planszówek” odkrytą w w 1922 r. w starożytnym mezopotamskim mieście Ur na cmentarzu królewskim. Wiek znaleziska oszacowano wówczas na około 4500 lat. Dwuosobowa gra strategiczna przypomina zasadami tryktraka. Co ciekawe, warcaby także mogą być znacznie starsze, niż nam się wydaje. Według części badaczy już 1800 lat temu znudzeni rzymscy żołnierze wyrzeźbili planszę do gry na ścianach Bramy Damasceńskiej w Jerozolimie.

Polscy archeolodzy odkrywają tajemnice

Kamienna gra planszowa to tylko jedno z wielu znalezisk archeologów. Odkryto również pozostałości kamiennych wież (jedna z nich mierzyła prawdopodobnie ponad 18 metrów). Szczególnie interesujące są dowody na to, że w okolicy już od 3200 do 1200 lat p.n.e. wytwarzano miedź.

– To świadczy o tym, że osada uczestniczyła w lukratywnym handlu miedzią, z którego według wzmianek w tekstach klinowych z Mezopotamii, słynął wówczas dzisiejszy Oman – komentuje Bieliński w oświadczeniu.

Dodatkowo wykopane przedmioty wskazują na to, że region nie stracił kluczowej roli w handlu i produkcji w późniejszych latach między 1100 a 600 r. p.n.e. W dolinie Kumayrah nie bez powodu regularnie prowadzone są prace badawcze. Naukowcy trafiają tam na wiele cennych przedmiotów, będących pozostałościami głównego szlaku handlowego, który łączył kilka arabskich miast.

Zespół planuje wznowić prace w 2022 r.

Stolica Omanu

Oman od jakiegoś czasu zyskuje na popularności w Polsce, jednak daleko mu do ulubionego kierunku turystycznego Polaków w tamtej części świata. Na Półwyspie Arabskim najchętniej wypoczywamy w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, w tym w Dubaju i Abu Zabi. W Omanie z kolei najczęściej odwiedzanym przez wczasowiczów regionem jest Zufar. Znacznie mniej podróżnych zapuszcza się do stolicy Omanu – Maskatu. Największe miasto w kraju zamieszkuje ponad milion osób. Jednym z ważniejszych miejsc jest pałac Al-Alam, w którym odbywają się oficjalne uroczystości z udziałem sułtanów.

Źródło: PCMA UW