45 kilometrów na zachód od Aleksandrii, nad Morzem Śródziemnym znajdowało się niegdyś starożytne miasto portowe zwane Taposiris Magna. Jego nazwa oznaczała „wielki grób Ozyrysa”. Osada została założona przez władcę Egiptu Ptolemeusza II Filadelfosa, który panował w latach 283–246 p.n.e. To właśnie za jego czasów Aleksandria stała się kulturalnym ośrodkiem Egiptu i świata helleńskiego.
Pod świątynią Ozyrysa odkryto olbrzymi tunel
Ptolemeuszowi II Egipt zawdzięcza przekształcenie państwa faraonów w nowoczesną monarchię hellenistyczną. Ptolemeusz doprowadził do rozwoju kultury, administracji państwowej oraz rolnictwa, które reformował w innowacyjny, jak na tamte czasy sposób. Władca zlecał m.in. prace nawadniające, które miały na celu podnoszenie wydajności ziemi.
Zespół egipskich i dominikańskich archeologów prowadził ostatnio wykopaliska w starożytnym mieście Taposiris Magna. Badacze odkryli olbrzymi tunel, który znajdował się 20 metrów pod ziemią i miał 1305 metrów długości. Naukowcy twierdzą, że w czasach starożytnych spełniał funkcję kanału wodociągowego, który dostarczał mieszkańcom wodę.
– Ten tunel jest dokładną repliką tunelu Eupalinosa w Grecji uważanego za jedno z największych osiągnięć starożytnych inżynierów – mówi w rozmowie z Live Science Kathleen Martínez, dominikańska archeolożka i kierowniczka zespołu prowadzącego wykopaliska w Egipcie.
Tunel najprawdopodobniej pełnił funkcję akweduktu
Tunel Eupalinosa został zbudowany w połowie VI wieku p.n.e. Był to podziemny akwedukt na greckiej wyspie Samos, którego budowę zlecił Polikrates. Kanał został wydrążony we wnętrzu niewielkiej góry i miał 1036 metrów długości. Doprowadzał wodę do miasta Pitagorio ze źródła w Agiades. Architektem odpowiedzialnym za projekt tunelu był Eupalinos z Megary, który jest jednym z ojców starożytnej architektury.
Archeolodzy twierdzą, że tunel w Taposiris Magna pochodzi z okresu od 304 do 30 r. p.n.e., gdy Egiptem rządziła dynastia Ptolomeuszy, którzy byli pochodzenia macedońskiego. Jej założycielem był Ptolomeusz I Soter, który był jednym z wodzów armii Aleksandra Wielkiego.
Naukowcy przyznają, że ich odkrycie jest niezwykłe głównie ze względu na stan zachowania starożytnego miasta portowego. Duża część Taposiris Magna znajduje się obecnie pod wodą, a sama świątynia Ozyrysa została nawiedzona przez liczne trzęsienia ziemi, które doprowadziły do bardzo dużych zniszczeń.
Uważa się, że Taposiris Magna było ostatnim miejscem spoczynku Kleopatry
Badaczom twierdzą, że w tunelu znaleźli głowy, które były fragmentami dwóch alabastrowych rzeźb. Jedna przedstawiała niezidentyfikowanego władcę Egiptu, a druga wysoko postawionego urzędnika, którego tożsamości również nie udało się określić. Archeolodzy odnaleźli również pieniądze z okresu ptolemejskiego oraz zniszczone posągi egipskich bóstw. Co ciekawe, na niektórych monetach był wybity wizerunek Kleopatry VII.
W czasach swojej świetności Taposiris Magna był ważnym ośrodkiem produkcji wina. W mieście żyło ok. 15 000–20 000 tysięcy mieszkańców. Tamtejszy port odgrywał również ważną rolę w handlu morskim pomiędzy Egiptem a Libią. Taposiris Magna stanowiło w starożytności ważne miejsce kultu religijnego. Zbudowano tam wielką świątynię na cześć Ozyrysa, boga śmierci i odrodzonego życia. Co ciekawe, uważa się, że budowla miała być ostatnim miejscem spoczynku Kleopatry. Jednak nikt nigdy nie odnalazł grobowca ostatniej królowej hellenistycznego Egiptu.
