Kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka 2023? Z tym pytaniem 24 grudnia będzie się musiał zmierzyć niemal każdy rodzic. Bo to właśnie najmłodsi członkowie rodziny z ogromną niecierpliwością czekają na początek wigilijnej wieczerzy i, co najważniejsze, wizytę świętego Mikołaja z workiem prezentów na plecach. Zgodnie z tradycją gdy na niebie zabłyśnie pierwsza gwiazda, domownicy mogą podzielić się opłatkiem i zasiąść do wspólnego stołu. 

Zatem o której godzinie należy wypatrywać pierwszej gwiazdki? Co symbolizuje? Jak nie pomylić jej z planetą? Szczegóły do sprawdzenia poniżej. 

Co symbolizuje pierwsza gwiazdka?

Kiedy na niebie w wigilijny wieczór zabłyśnie pierwsza gwiazda, będzie stanowić znak, by rozpocząć wspólną wieczerzę w gronie najbliższych i... niespodziewanego gościa. Pamiętajmy, żeby w Wigilię przygotować jedno dodatkowe nakrycie przy stole dla strudzonego wędrowca, który znajdzie u nas schronienie. 

Pierwsza gwiazdka to tradycja nawiązująca do gwiazdy betlejemskiej, która zwiastowała przyjście na świat Syna Bożego Jezusa Chrystusa. Jasny obiekt na niebie wskazał także drogę trzem Mędrcom ze Wschodu, którzy wyruszyli w podróż, by oddać hołd narodzonemu w Betlejem Zbawicielowi Świata. Po dziś dzień wielu badaczy, historyków i astronomów polemizuje ze sobą nawzajem, czym tak naprawdę była słynna gwiazda opisana w Ewangelii według świętego Mateusza. Jej fragment brzmi:  

Kiedy Jezus narodził się w Betlejem w Judei, za czasów króla Heroda, zjawili się w Jerozolimie Magowie ze Wschodu. I pytali: „Gdzie jest nowo narodzony Król żydowski? Bo widzieliśmy Jego wschodzącą gwiazdę i przybyliśmy złożyć Mu hołd”. (…) Wtedy Herod, wezwawszy potajemnie Magów, wypytywał ich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. (…) Wysłuchawszy króla, wyruszyli w drogę i ta gwiazda, którą widzieli wschodzącą, szła przed nimi, aż stanęła nad miejscem, w którym było Dziecko. Gdy zobaczyli gwiazdę, ogromnie się ucieszyli. Kiedy zaś weszli do domu, zobaczyli Dziecko z Jego Matką Maryją. Upadli na twarz i złożyli Mu hołd.

Brytyjski profesor Colin Humphreys jest niemal pewny, że gwiazda betlejemska to tak naprawdę kometa z 5 r. p.n.e., którą w swoich kronikach opisywali Chińczycy. Przypuszcza się również, że wskazująca drogę Trzem Królom gwiazda w rzeczywistości była jasnym światłem wynikającym z nietypowego ułożenia Wenus i Jowisza lub koniunkcji Jowisza i Saturna. Teorii na ten temat jest jednak znacznie więcej, a to rzuca zupełnie nowe światło (dosłownie i w przenośni) na chociażby datę narodzin Jezusa. 

Pierwsza gwiazdka symbolizuje gwiazdę betlejemską (fot. Alones/Shutterstock)

Pierwsza gwiazdka 2023 – o której pojawi się na niebie? 

Wypatrywanie pierwszej gwiazdki na niebie to stały element przygotowań do wigilijnej wieczerzy, który ma przede wszystkim bawić i zająć dzieci. W tym roku pierwszą gwiazdę będzie można zaobserwować w zdecydowanej większości kraju między godziną 15:00 a 16:00. 

24 grudnia 2023, czyli w Wigilię Bożego Narodzenia, słońce zajdzie o 15:27:27 w Warszawie. Nieco wcześniej, bo o 15:10:32, w Suwałkach, a najpóźniej w Jeleniej Górze – o 15:54:54. 

Kiedy zabłyśnie pierwsza gwiazdka 2023? Lista miast

W innych częściach Polski zachód słońca nastąpi:

  • Białystok – 15:14:03
  • Gdańsk – 15:26:22
  • Lublin – 15:27:14
  • Rzeszów – 15:34:00
  • Bydgoszcz – 15:34:28
  • Łódź – 15:37:59
  • Kielce – 15:38:07
  • Katowice – 15:45:22
  • Olsztyn – 15:43:20
  • Kraków – 15:43:43
  • Poznań – 15:44:47
  • Szczecin – 15:48:06
  • Wrocław – 15:48:58
  • Opole – 15:49:59
  • Zielona Góra – 15:53:18

Jak nie pomylić gwiazdy z planetą?

To właśnie w wyżej wymienionych godzinach należy zachować szczególną uwagę i obserwować zmieniające się niebo. Pierwszymi gwiazdami, które pojawią się na niebie w wigilijny wieczór, będą Wega (najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni) i Kapella (najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Woźnicy). Jednak o tym, czy zauważymy którąś z nich, zadecydują warunki atmosferyczne. Gdy niebo będzie zachmurzone, wytropienie pierwszej gwiazdki będzie niemożliwe. 

Aczkolwiek warto pamiętać, że pierwszą gwiazdkę łatwo pomylić z jedną z planet, które także są widocznie na wigilijnym niebie. Mowa o Wenus, Marsie i Jowiszu, który najjaśniej zaświeci spośród wszystkich planet i gwiazd 24 grudnia. 

Jak zatem uniknąć pomyłki? Zapamiętajmy, że gwiazdy mrugają, a planety nie. Przypomnijmy, że kilka dni temu obok Ziemi przeleciała asteroida 2015 RN35, którą Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) nazwała „Świąteczną Asteroidą”. Obiekt ma niespełna 140 m i jest oddalona od naszej planety o 679,8 tys. kilometrów.