Ewolucja człowieka, jak i innych organizmów żywych to proces, który stale fascynuje naukowców. Chociaż wiemy już, jak mogły przebiegać zmiany w obrębie naszego gatunku, wciąż pozostaje wiele pytań bez odpowiedzi. Na podstawie odnalezionych ludzkich szczątek sprzed setek lat, badacze byli w stanie ustalić m.in. nasze pochodzenie oraz potencjalnych przodków. Uczonych intrygują jednak nie tylko przemiany biologiczne i genetyczne, ale również to, jak wyglądali ludzie w przeszłości. Na szczęście dzięki nowoczesnym technologiom mamy możliwość to sprawdzić.

Rekonstrukcja twarzy najstarszego Homo sapiens odnalezionego w Egipcie

W ciągu ostatnich kilku lat uczeni wielokrotnie dokonywali rekonstrukcji wyglądu twarzy na podstawie zachowanych czaszek. Tak było m.in. w przypadku Zuzu, rdzennego mieszkańca Ameryki Południowej, który zamieszkiwał Brazylię prawie 10 000 lat temu, czy też norweskiego nastolatka sprzed 8 000 lat.

Tym razem naukowcy z Brazylii (odpowiedzialni również za Zuzu) odwtorzyli twarz najstarszego przedstawiciela Homo sapiens, którego odnaleziono w Egipcie. Szczątki mężczyzny zostały odnalezione w 1980 roku na stanowisku archeologicznym Nazlat Chatir. To również najstarsza na świecie znana kopalnia. Znajduje się w Górnym Egipcie, w pobliżu Nilu. Wydobywano w niej krzemień i rogowiec, które stanowiły podstawowe składniki prymitywnych narzędzi prehistorycznych ludzi.

Egipcjanin prawdopodobnie był robotnikiem w kopalni

Mężczyzna żył na terenie dzisiejszego Egiptu ok. 36–38 tysięcy lat temu. Badacze twierdzą, że w chwili śmierci miał od 17 do 29 lat i mierzył ok. 161–165 centymetrów wzrostu. Jego szkielet był prawie kompletny. Obok szczątek znaleziono kamienną siekierę. Naukowcy we wstępnej fazie badań dokonali ponownej analizy nieboszczyka. Jak stwierdzili, jego kości wskazują, że wykonywał w swoim życiu ciężką pracę.

Człowiek, który żył w Egipcie ponad 30 tysięcy lat temu / fot. Moacir Elias Santos, Cícero Moraes

– Niektóre cechy kości, wraz z widocznymi uszkodzeniami kręgów, mogłyby wskazywać na intensywną działalność górniczą w trakcie życia, co potwierdzałoby teorię, że stanowisko archeologiczne było miejscem wydobywania surowców, a narzędziem służącym do takiej działalności była siekiera – piszą autorzy w swoim artykule.

Rekonstrukcje twarzy mają pomóc zrozumieć ewolucję naszego gatunku

Badacze postanowili odtworzyć wygląd tego człowieka. W tym celu przeprowadzili tomografię komputerową oraz badanie metodą fotogrametrii, aby stworzyć dokładną rekonstrukcję. Czaszce Egipcjanina brakowało kilku części, ale naukowcy stworzyli je cyfrowo. Autorzy twierdzą, że była bardzo podobna do współczesnych czaszek. Jedyną różnicą, jaką zaobserwowali, była konstrukcja szczęki. Według badaczy była większa i zdecydowanie bardziej wytrzymała.

– Gdy po raz pierwszy zobaczyłem tę czaszkę, byłem pod wrażeniem jej struktury i jednocześnie ciekawy, jak wyglądałaby ta twarz w rzeczywistości – mówi Cícero Moraes, brazylijski grafik i współautor badania.

Naukowcy twierdzą, że tak mógł wyglądać najstarszy Homo sapiens odnaleziony w Egipcie / fot. Moacir Elias Santos, Cícero Moraes

Naukowcy stworzyli dwa modele człowieka. Pierwszy był czarno-biały, miał zamknięte oczy i był pozbawiony owłosienia. Naukowcy w ten sposób chcieli uwidocznić dokładne rysy twarzy Egipcjanina. Drugi model przedstawia młodego człowieka, który ma kruczo-czarne, kręcone włosy i delikatnie przycięty, gęsty zarost. Badacze twierdzą, że na podstawie analizy DNA stwierdzili, że mężczyzna ten był pochodzenia afrykańskiego i ta rekonstrukcja przedstawia jego prawdopodobny wygląd.

– Należy pamiętać, że to nie jest w 100% wiarygodne odtworzenie wizerunku Egipcjanina. Nigdy nie będziemy pewni, jak ta osoba mogła wyglądać. Nasza praca ma jedynie pokazać, że ludzie żyjący kilkanaście lub kilkadziesiąt lat temu wyglądali podobnie do tego modelu. W rzeczywistości nasi przodkowie wcale nie różnili się od nas aż tak bardzo – podkreślają autorzy badania. – Fakt, że ten człowiek żył ponad 30 tysięcy lat temu, czyni go ważnym „narzędziem”, które pomaga zrozumieć ewolucję Homo sapiens – podsumowują.

Źródło: Live Science, ortogonline