Niezależna fundacja World Press Photo z siedzibą w Amsterdamie działa już od 1955 roku i corocznie ogłasza wyniki najlepszych zdjęć z całego świata. To jedna z najbardziej prestiżowych nagród w świecie fotografii, swoiste Grand Prix sztuki fotograficznej. To, co najważniejsze, jury nie ocenia wyłącznie warstwy artystycznej zdjęć. Nagradzana jest również wrażliwość dziennikarskiego i reporterskiego oka. Sposób, w jaki autor widział świat, wraz ze wszystkimi jego problemami.

World Press Photo przyznane

World Press Photo przyznało w sumie nagrody 24 fotografom, a sześć osób otrzymało wyróżnienia. Fundacja zwróciła uwagę, że wybór nie był łatwy. Otrzymali bowiem ok. 60 tys. zdjęć, które przesłało 3752 autorów ze 127 krajów. Fotografie przedstawiały historie nieznane z najdalszych zakątków świata, ale również reportaże z wojny w Ukrainie, historycznych protestów w Iranie, a także opowieści z Afganistanu, który od prawie 2 lat jest kontrolowany przez Talibów.

Cena pokoju w Afganistanie / fot. Mads Nissen, Politiken/Panos Pictures

Konkurs Grand Press Photo został podzielony na sześć regionów: Afrykę, Azję, Europę, Amerykę Północną i Środkową, Amerykę Południową oraz Azję Południowo-Wschodnia i Oceanię. Zdjęcia wybierano według konkretnych kategorii: zdjęcia pojedyncze, fotoreportaż, projekt długoterminowy i technika dowolna.

Powyższe zdjęcie jest jednym z serii reportażowej Madsa Nissena, duńskiego fotoreportera, który otrzymał nagrodę w kategorii World Press Photo Story of the Year. Jego opowieść „Cena pokoju w Afganistanie” pokazuje życie i cenę, jaką ponoszą ludzie po tym, jak siły USA opuściły ten kraj, a władze w sierpniu 2021 roku przejęli Talibowie. Państwo odtwarza Islamski Emirat Afganistanu z lat 90. XX wieku. Eksperci przyznają, że to koniec złudzeń o demokracji i powrót do ograniczania praw człowieka.

Dwóch fotografów National Geographic z nagrodą

– Wybór zwycięskich zdjęć spośród dziesiątek tysięcy zgłoszeń było ogromnym wyzwaniem dla naszych niezależnych jurorów. Jednak wszyscy wykazali się głęboką troską, wiedzą i pasją w podejmowaniu decyzji. Efektem ich wyborów jest zachwycający, ale i poruszający obraz minionego roku  – mówi Joumana El Zein Khoury, dyrektorka wykonawcza fundacji World Press Photo.

– W świecie, w którym co roku dziesiątki dziennikarzy giną na służbie, nie mogłam przestać myśleć o ich wyprawach oraz o ryzyku, jakie podejmują nie tylko reporterzy, ale często także bohaterowie ich opowieści. Ci ludzie poświęcają się, aby pokazać innym, jak wygląda nasz świat – dodaje El Zein Khoury.

Alpaqueros, kategoria fotoreportaż / fot. Alessandro Cinque

W tym roku nagrodę główną otrzymało dwoje fotografów National Geographic. Alessandro Cinque został wyróżniony za swój fotoreportaż pt. „Alpaqueros”. Jedno ze zdjęć przedstawia Alinę Surquislla Gomez, hodowczynie alpak, która stoi na głazie i w rękach trzyma młode zwierzę. Fotografia symbolizuje kryzys klimatyczny w peruwiańskich Andach i coraz pogarszającą się sytuację społeczności alpaquero (hodowców), jak i samych zwierząt, które tracą swoje naturalne pastwiska. Jury doceniło sposób, w jaki historia ta naświetla, jak kultura i tożsamość są głęboko połączone ze środowiskiem.

Wyróżniona została również fotografka Anush Babajanyan. Ormiańska fotoreporterka pokazała opowieść o czterech pozbawionych do morza krajów Azji Środkowej, które zmagają się z kryzysem klimatycznym i brakiem koordynacji w zakresie dostaw wody, co negatywnie wpływa na energetykę i rolnictwo. To Tadżykistan i Kirgistan oraz Uzbekistan i Kazachstan. Autorka ukazała historie ludzi, którzy zmagają się z codziennymi problemami.

Zmącone wody, kategoria fotoreportaż / fot. Anush Babajanyan

Zdjęciem roku nagrodzono poruszające zdjęcie z Ukrainy

Zdjęciem roku World Press Photo została fotografia 32-letniej Irina Kalinina, która na noszach jest ewakuowana ze szpitala w oblężonym Mariupolu. Placówka została uszkodzona podczas rosyjskiego nalotu. Kobieta była w zaawansowanej ciąży. Jej syn urodził się martwy, a Irina zmarła pół godziny po porodzie. Autorem tego wstrząsającego zdjęcia jest Jewhen Małoletka, ukraiński fotoreporter z agencji Associated Press. Fotografia ukazuje nie tylko grozę wojny, ale także ból i cierpienie niewinnych, którzy w niej giną.

– Szukaliśmy zdjęć, które chwytają cię i nie chcą puścić. Są tu obrazy, które sprawiają, że myślisz „to przecież mógłbym być ja”. To zdjęcia, które przedstawiają nasz świat i reprezentują 2022 rok. Chcieliśmy stworzyć pewnego rodzaju dokumentację dla przyszłych pokoleń. Każdy może z niej wyciągnąć wnioski – mówi Brent Lewis, przewodniczący jury i redaktor fotograficzny New York Timesa i współzałożyciel Diversify Photo. 

Oblężenie Mariupola / fot. Jewhen Małoletka

Wszystkie nagrodzone zdjęcia można obejrzeć na stronie World Press Photo