Świat zwierząt wciąż skrywa przed ludźmi wiele tajemnic. Zachowania, które wydają nam się dziwne i całkowicie niezrozumiałe, wśród niektórych gatunków są czymś zupełnie normalnym. Naukowców przez lata intrygowała autodestrukcja, której dopuszczają się samice ośmiornic. Grupa amerykańskich badaczy postanowiła jeszcze raz przyjrzeć się problemowi.

Ośmiornice zaczynają się okaleczać tuż po złożeniu jaj

Największa zmiana w zachowaniu ośmiornic zachodzi w momencie, gdy jaja samicy wkrótce mają się wykluć. W tym czasie matka przestaje jeść, okalecza swoje ciało, rozdziera swoją skórę o dno morskie. Co więcej – zjada nawet własne ramiona. Kiedy jest już ekstremalnie wyniszczona, umiera.

Naukowcy z Uniwersytetu w Waszyngtonie spróbowali dowiedzieć się, co sprawia, że ośmiornice decydują się na te śmiertelne tortury. Postanowili zbadać, jakie zmiany biochemiczne zachodzą w organizmie tych głowonogów. Ich praca została opublikowana w artykule na łamach czasopisma naukowego „Current Biology”.

Tajemnicze zmiany chemiczne zachodzą w gruczołach, które znajdują się w narządzie wzrokowym ośmiornicy

Odpowiedź na to pytanie kryje się w gruczołach, które znajdują się w narządach wzrokowych ośmiornic. Już w 1977 roku przeprowadzono badania, które wykazały, że to właśnie tam zachodzą zmiany, które zbiegają się z autodestrukcją u tych stworzeń.

Autor tego odkrycia, Jerome Wodinsky, profesor z Uniwersytetu Drandeis stwierdził wówczas, że gdyby przeciąć połączenia nerwowe w gruczołach, matka znów zaczęłaby jeść Wówczas porzuciłaby jaja i żyła jeszcze kilka miesięcy.

Z. Yan Wang, główna autorka eksperymentu i asystentka z wydziału psychologii i biologii na Uniwersytecie w Waszyngtonie postanowiła wykorzystać wyniki badań sprzed 45 lat. Chciała sprawdzić, dlaczego akurat to gruczoł wzrokowy odpowiada za zmianę zachowania ośmiornic. – Od zawsze chciałam to wyjaśnić. W naszym eksperymencie analizowaliśmy wydzielinę, która pochodzi z wnętrza tych gruczołów – mówi Wang.

W organizmie ośmiornicy zachodzą trzy zmiany biochemiczne

W badaniach analizowano osobniki z gatunku Octopus bimaculoides. Uczeni wykryli trzy zaskakujące zmiany biochemiczne, które zachodzą w organizmie tych mięczaków. Okazało się, że tuż po złożeniu jaj w gruczołach ośmiornicy odbywa się produkcja pregnenolonu oraz progesteronu. To substancje, które wspomagają funkcje reprodukcyjne niektórych zwierząt.

Uczeni odkryli również wzrost wytwarzania kwasu żółciowego i 7-dehydrocholesterolu (7-DHC). Autorzy zwracają uwagę, że to właśnie 7-DHC odpowiada za samookaleczanie ośmiornic. Jest to bowiem związek chemiczny, który jest pochodną cholesterolu. Staje się toksyczny, jeśli zbyt długo utrzymuje się w organizmie. Badacze chcą teraz sprawdzić, czy inne gatunki ośmiornicy również wytwarzają te same związki. 

Źródło: Current Biology.