Mimo że nietoperze częściej od sympatii wzbudzają pewien dystans, a nawet obawy, trzeba im oddać, że są wyjątkowo fascynującymi zwierzętami. I nie chodzi tylko o nocne życie i ich krwawą dietę. Swoją drogą, nie wszystkie nietoperze to krwiopijcy. Wampirów nie spotkamy w Polsce.

Co ciekawe, podczas łowów gacki, czyli ich kuzyni, stawiają na współpracę. Wolą trzymać się w stałych grupach. Następnie dbają o to, aby każdy z grupy najadł się tak samo.

Jak to robi nocek rudy?

Niemniej interesująca jest echolokacja nietoperzy. Charakterystyczne dźwięki, jakie wydają, służą im nie tylko do wykrywania przeszkód po drodze. Nietoperze to mistrzowie tzw. small talków i do perfekcji opanowały krótkie komunikaty.

Ostatnio naukowcy z University of Southern Denmark przyjrzeli się technikom wytwarzania hałasów przez nocka rudego. Gatunek ten zamieszkuje Europę i Azję. Wyniki badań zostały opublikowane na łamach czasopisma naukowego „PLOS Biology“. Jak się okazuje, niektóre nietoperze używają tych samych struktur wokalnych, co wokaliści death metalowi, aby tworzyć swoje unikalne wokalizacje.

Naukowcy postanowili dokładnie zrozumieć, w jaki sposób nocek rudy poszerza skalę swojego głosu. Po uśpieniu pięciu osobników badacze wyizolowali ich krtanie. Następnie, stosując przepływ powietrza, naśladowali oddychanie. To umożliwiło im bezpośrednią obserwację błon głosowych i fałdów komorowych. Te drugie to tzw. fałdy rzekome, które wibrują z różnymi częstotliwościami.

Naukowcy podkreślają, że jako pierwsi przeprowadzili „pierwsze bezpośrednie obserwacje” tych struktur wokalnych u nietoperzy z gatunku nocek rudy. Cała operacja była filmowana.

Nocek rudy w kryjówce. Zdjęcie wykonane w Estonii. / fot. Rauno Kalda/Getty Images

Wokalizacja po nietoperzowemu

Badania wykazały, że fałdy są odpowiedzialne za wytwarzanie kilku unikalnych form wokalizacji. Naukowców najbardziej zainteresował niski, warczący growl. To technika typowa dla niektórych wokalistów death metalowych oraz śpiewaków gardłowych z Mongolii i Syberii.

– Zaważamy, że u nietoperzy fałdy komorowe przyjęły rolę wibracji o niższej częstotliwości – piszą autorzy badań. Nie wiadomo jednak, co dokładnie komunikują nietoperze, kiedy używają swojego death metalowego growlu. – Niektóre wydają się agresywne, u innych może być to wyraz irytacji. A u jeszcze innych może pełnić zupełnie inną funkcję  – tłumaczy w komunikacie prasowym Lasse Jakobsen, współautor badania i biolog z University of Southern Denmark.

Nie oznacza to, że wszystkie nietoperze growlują. Jak zwraca uwagę Brock Fenton, emerytowany profesor biologii na Western University w Londynie, na świecie żyje ponad 1400 gatunków tych skrzydlatych ssaków. Badanie tylko jednego ma ograniczone zastosowanie.

– W przypadku strun głosowych jest to nowe i interesujące odkrycie. Jednak istnieje ogromna różnorodność krtani u nietoperzy – podkreślił w rozmowie z CNN. Fenton nie był związany z badaniem.

Jak dodaje, w przyszłości naukowcy powinni skupić się na nietoperzach, które wydają długie dźwięki. Odgłosy nocka rudego są dość krótkie. To niezbędny kontekst do zrozumienia zakresu wokalizacji nietoperzy.

Nietoperze w Polsce. Jakie gatunki możemy spotkać?

W Polsce żyje 27 gatunków nietoperzy. Największy z nich to borowiec wielki. Ma 9 cm długości i rozpiętość skrzydeł do 46 cm. Jego masa ciała wynosi około 44 g. W porównaniu do tropikalnych kuzynów nie jest więc szczególnie duży. Warto jednak nadmienić, że najmniejszy nietoperz żyjący w Polsce – podkowiec mały – ma zaledwie 5 cm długości.

Inne gatunki nietoperzy w Polsce to między innymi:

  • gacek,
  • nocek,
  • karlik,
  • mroczek,
  • mopek.

Nietoperze w Polsce najczęściej zamieszkują szczeliny, dziuple i jaskinie w lasach, strychy, piwnice, opuszczone budynki lub mosty. Najwięcej, bo nawet 30 tys. osobników, zimuje w w Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym.

Źródło: PLOS Biology