Magurski Park Narodowy - perła Beskidu Niskiego. Najpiękniejsze atrakcje, zabytki i szlaki

Nie znajdziemy tam niekończących się rzędów straganów z pamiątkami, nachalnych sprzedawców i wszechobecnych lokalów gastronomicznych. W zamian będziemy mogli cieszyć się kontaktem z dziką przyrodą w najbardziej zalesionym parku narodowym w Polsce.

Parki narodowe w Polsce to ostatnie bastiony natury nieskażonej ingerencją człowieka. Stale rosnąca popularność tych miejsc przekłada się jednak na znaczną aktywność turystyczną. W Polsce coraz trudniej o niezaludnione szlaki, które pod względem oblegania przez piechurów nie przypominają wielkomiejskich deptaków. Jednym z takich miejsc jest Magurski Park Narodowy, który nawet w sezonie nie jest zbytnio oblegany. Poza sezonem turystycznym, istnieje duża szansa, że przez wiele kilometrów nie spotkamy nikogo na swojej drodze. Sprawia to, że MPN jest miejscem wprost stworzonym dla osób, które wypoczynek wyobrażają sobie wyłącznie w warunkach absolutnego spokoju.

Magurski Park Narodowy - gdzie leży?

Pod względem administracyjnym, Magurski Park Narodowy jest położony na obszarze dwóch województw - podkarpackiego i małopolskiego, przy czym należy podkreślić, że aż 90 proc. jego powierzchni leży na Podkarpaciu, a tylko 10 proc. w Małopolsce. Główna część parku znajduje się w granicach powiatu jasielskiego, a pozostałe - gorlickiego i krośnieńskiego. W ujęciu geograficznym, MPN leży w środkowej części Beskidu Niskiego, należącego do makroregionu Beskidy Środkowe.

Magurski Park Narodowy - najważniejsze informacje

Powierzchnia Magurskiego Parku Narodowego to 194,39 km kw. Otulina zajmuje powierzchnię 229,69 km kw. Na terenie parku wytyczono 6 szlaków szlaków pieszych o łącznej długości 85 km. Jeżeli dodamy do tego odcinki biegnące parkową otuliną, ich łączna długość wyniesie 135 km. Na obszarze parku znajdziemy także 10-kilometrowy szlak konny. Jest to krótki odcinek Transbeskidzkiego Szlaku Konnego, którego łączna długość to 600 km.

Historia Parku Magurskiego

Magurski Park Narodowy rozpoczął swoją działalność 1 stycznia 1995 roku. Został powołany na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 listopada 1994 roku, ale pierwsza koncepcja utworzenia parku pojawiła się już w 1975 roku i została wysunięta przez Komitet Ochrony Przyrody i Jej Zasobów PAN.

Wstępne plany zakładały utworzenie parku o znacznie mniejszym obszarze - MPN miał obejmować pasma Magury Wątkowskiej i Małastowskiej. Zadecydowano jednak o rozszerzeniu jego granic. Na mocy podjętych postanowień, przyszły park miał obejmować obszar między pasmem Magury Wątkowskiej po źródła Wisłoki i główny łuk Karpat. Początkowo, siedziba dyrekcji parku była zlokalizowana w Nowym Żmigrodzie. W 1997 roku zapadła decyzja o jej przeniesieniu do Krempnej. 

Atrakcje Magurskiego Parku Narodowego

Co warto zobaczyć w Magurskim Parku Narodowym? Na obszarze MPN znajdziemy wiele zabytków i miejsc, na których piękno nikt nie pozostanie obojętny.

Najpiękniejsze miejsca Magurskiego Parku Narodowego

Jednym z nich jest Rezerwat Skalny Kornuty. To wspaniały okaz nieożywionej przyrody, który charakteryzuje się występowaniem wychodni skalnych z magurskiego piaskowca gruboziarnistego. Obszar rezerwatu pokrywają bloki głazów i skały, którym natura nadała niezwykle fantazyjne kształty. Rezerwat Skalny Kornuty jest najstarszym rezerwatem przyrody w Beskidzie Niskim.

Kolejnym ciekawym miejscem jest Wodospad Magurski - największy tego typu obiekt w Beskidzie Niskim. Jest położony na terenie wsi Folusz, a prowadzi do niego zielony szlak. 

Będąc w Foluszu, warto też zatrzymać się na chwilę przy Diablim Kamieniu. Pod tą nazwą kryje się pomnik przyrody w postaci grupy skał zbudowanych z gruboziarnistego piaskowca magurskiego. Do obiektu prowadzi czarny szlak. 

Zabytki w Magurskim Parku Narodowym

Osobom, które doceniają piękno dawnego budownictwa, polecamy wycieczkę Szlakiem Architektury Drewnianej. Przechadzając się tą ścieżką, napotkamy wiele wspaniałych obiektów, w tym Cerkiew Opieki Bogurodzicy w Chyrowej. Dawna łemkowska cerkiew grekokatolicka została wzniesiona w XVIII wieku. 

Chcąc poznać etnografię Podkarpacia i naftowe tradycje tego regionu, warto udać się do Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy. Znajdziemy tam dwie ekspozycje. Pierwsza przedstawia przedmioty związane z górnictwem naftowym i przetwórstwem ropy, a druga - charakterystyczne dla tego obszaru przedmioty codziennego użytku.

O ile zabytkowe obiekty i piękne okazy nieożywionej przyrody Magurskiego Parku Narodowego robią ogromne wrażenie, to nie można zapominać, że największym bogactwem tego obszaru jest flora i fauna.

Zwierzęta Magurskiego Parku Narodowego

Na terenie MPN bytuje ponad 200 gatunków zwierząt. Najliczniejszą grupę stanowi ptactwo - w granicach parku można wyróżnić aż 117 gatunków ptaków, w tym będącego symbolem tego miejsca orlika krzykliwego, myszołowa zwyczajnego i krogulca zwyczajnego.

Liczną, bo 57-gatunkową grupę stanowią też ssaki. MPN stanowi naturalne środowisko dla tak wspaniałych okazów, jak choćby niedźwiedź brunatny, wilk szary, jeleń szlachetny czy żbik europejski.

Na terenie parku bytuje też wiele gatunków ryb, gadów, płazów i niezliczeni przedstawiciele królestwa owadów. 

Roślinność w Magurskim Parku Narodowym

Flora MPN gromadzi ok. 800 gatunków roślin, z czego 59 gatunków podlega ścisłej ochronie. 11 gatunków objętych jest ochroną częściową, a 12 wpisano do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin, co oznacza, że są zagrożone wyginięciem.

W MPN występują 2 piętra roślinne. Pierwsze to piętro podgórza - wzniesienia i pagórki przecięte dolinami rzecznymi. Powyżej występuje regiel dolny - piętro lasów mieszanych i liściastych, gdzie panuje klimat umiarkowany chłodny. To piętro najobficiej porastają lasy bukowe, występują tam także jedliny i rzadziej - jaworzyny. 

Magurski Park Narodowy - ciekawostki

• MPN został powołany jako 20. park narodowy w Polsce i 6. park narodowy na terenie polskich Karpat.
• Lasy pokrywają ok. 96 proc. powierzchni Magurskiego Parku Narodowego.
• Na terenie parku występują dwa podstawowe piętra klimatyczne - umiarkowane ciepłe oraz umiarkowane chłodne. 
• Na obszarze parku występują silne wiatry. Najmocniej wieje w miesiącach jesiennych i zimowych.
• Najwięcej opadów na terenie Magurskiego Parku Narodowego rejestruje się w lipcu.
• Symbol parku to orlik krzykliwy - charakterystyczny czarny ptak. 
• 12,4 proc. powierzchni parku jest objęte ścisłą ochroną. Ochrona czynna obejmuje 87 proc. powierzchni MPN i dotyczy ekosystemów leśnych i nieleśnych. 0,3 proc. powierzchni Magurskiego Parku Narodowego obejmuje ochrona krajobrazowa.