To już kolejna rekonstrukcja, za którą odpowiada Cicero Moraes. Brazylijski artysta, który zajmuje się grafiką 3D, stał się jednym z najpopularniejszych ekspertów od „przywracania do życia” ludzi z przeszłości. To dzięki niemu mogliśmy zobaczyć, jak wyglądał rdzenny mieszkaniec Brazylii „Zuzu”, a nawet średniowieczny Polak, który cierpiał na dwie rzadkie choroby.
Wyjątkowa rekonstrukcja neandertalskiego „starca”
Chociaż odtwarzanie wyglądu osób, które żyły tysiące lat temu nie jest w 100% dokładne, współczesne techniki ekstrakcji i analizy DNA, a także zaawansowane i nowoczesne technologie sprawiają, że modele stają się coraz bardziej rzeczywiste. Dużo zależy również od tego, jak dobrze zachowane są czaszki, które naukowcy chcą zrekonstruować i na ich podstawie cyfrowo stworzyć tkanki miękkie.
Tym razem Moraes postanowił „ożywić” neandertalczyka, który żył ok. 47–56 tys. lat temu, na terenie dzisiejszej Francji. Jego szczątki zostały odnalezione w 1908 roku przez grupę katolickich księży w jaskini w gminie La Chapelle-aux-Saints, w południowo-środkowej części kraju. Szkielet był prawie kompletny. Czaszce brakowało kilku zębów, właśnie dlatego neandertalczyka nazwano „starcem”.
Zespół stworzył dwa modele
W rzeczywistości mężczyzna zmarł w wieku ok. 40 lat. Przez wiele lat uważano, że kości należą do gatunku Homo sapiens. Dopiero badania DNA wykazały, że jest to przedstawiciel wymarłego 40 tys. lat temu człowieka neandertalskiego. Ponadto, jego czaszka wykazywała charakterystyczne cechy dla tego gatunku, m.in. duże oczodoły i brak podbródka.
Praca nad najnowszą rekonstrukcją wyglądała podobnie jak w przypadku poprzednich modeli. Cicero Moraes wraz z zespołem wykorzystali istniejące skany czaszki neandertalczyka, które zostały wykonane metodą tomografii komputerowej. Następnie badacze pobrali cyfrowe próbki od żywych „dawców”, aby zrekonstruować ubytki w czaszce.
Ostatnim krokiem było odtworzenie tkanek miękkich twarzy neandertalskiego „starca”. W tym celu naukowcy również wykorzystali markery tkanek od współczesnych ludzi. Dzięki temu zespół Moraesa mógł standardowo stworzyć dwa modele. Jeden bardziej rzeczywisty. Pierwszy jest czarno-biały i pozbawiony owłosienia. Drugi – jak mówi sam autor – jest spekulatywny. Neandertalczyk otrzymał w nim włosy, kolor skóry i oczu, a także zarost.
Zrekonstruowana twarz neandertalskiego starca / fot. Cicero Moraes
– Wygenerowaliśmy dwa zdjęcia, jedno bardziej obiektywne, przedstawiające twarz w odcieniach sepii bez włosów. Drugie jest spekulatywne i kolorowe, z brodą i włosami – powiedział w rozmowie z Live Science Cícero Moraes – To zdjęcie pokazuje, że neandertalczycy byli do nas podobni, ale jednocześnie trochę się różniliśmy – dodaje grafik.
Jak wyglądali neandertalczycy?
– Mimo tego, że nie jest to w 100% dokładne przedstawienie tego, jak ten człowiek wyglądał, to i tak możemy sobie wyobrazić życie tej osoby tysiące lat temu – przyznał autor rekonstrukcji. Moraes podkreślił też, że nie jest pierwszym artystą, który dokonał rekonstrukcji twarzy neandertalczyka. Jego badania są jednak wyjątkowe, ponieważ wykorzystał skany tomografii komputerowej.
Poprzednie modele przedstawiały wymarły gatunek człowieka w zupełnie inny sposób, znacznie mniej ludzki. Wiele modeli neandertalczyków przypomina człowiekowate podobne do małp, tymczasem Homo neanderthalensis mogli nie różnić się tak bardzo od pierwszych ludzi rozumnych. Tym bardziej że te dwa gatunki przez tysiące lat krzyżowały się, a większość współczesnych ludzi do dziś posiada kilka procent genów neandertalczyka. Rekonstrukcja Moraesa jest więc kolejnym dowodem, na to, jak bliscy nam mogli być nasi kuzyni.
– Zmianę w naszym postrzeganiu neandertalczyków na przestrzeni lat można z pewnością przypisać licznym odkryciom w badaniach ich anatomii i fizjologii. Zdaliśmy sobie sprawę, że w końcu nie różnili się oni tak bardzo od nas, współczesnych anatomicznie Homo sapiens. Nasze nowe przybliżenie twarzy oferuje zatem nowe spojrzenie na tego starożytnego osobnika i odzwierciedla tę ewoluującą ideę – mówi w rozmowie z National Geographic Polska koordynator badania Francesco M. Galassi, profesor uczelni w Katedrze Antropologii Uniwersytetu Łódzkiego i współautor badania.
Źródło: Research Gate
