Jak zachowywać się na plaży? Eksperci alarmują: brak kultury to coraz większy problem
Choć większość turystów nie kieruje się złą wolą, brak świadomości bywa równie szkodliwy jak celowe ignorowanie zasad. „Kultura plażowania” wymaga dziś nie tylko dbałości o środowisko, ale także uważności na potrzeby i komfort wszystkich odpoczywających na piasku.
Spis treści:
W sezonie wakacyjnym wiele osób decyduje się na wypoczynek nad wodą, co sprawia, że nadmorskie plaże stają się przestrzenią intensywnej obecności turystów. W jednym miejscu spotykają się wówczas różne zwyczaje, style bycia oraz odmienne sposoby spędzania wolnego czasu. Ta różnorodność, choć naturalna, niesie ze sobą ryzyko nieporozumień i napięć. Wspólna przestrzeń wymaga więc wzajemnego poszanowania granic – zarówno fizycznych, jak i kulturowych.
Niektóre zachowania, takie jak opalanie topless, spożywanie posiłków w większym gronie czy nadmierne zbliżanie się do innych plażowiczów, mogą być odbierane jako naruszające przyjęte normy społeczne. Tym bardziej warto zadać sobie pytanie, jak naprawdę zachowujemy się na plaży – i jak nasza obecność wpływa na otoczenie.
Niewłaściwe zachowania na plaży
Z najnowszego badania serwisu Beach.com, przeprowadzonego wśród 1000 respondentów w USA, wynika, że aż 93% uczestników deklaruje przestrzeganie zasad odpowiedniego zachowania na plaży. Równocześnie 92% przyznaje się do co najmniej jednego zachowania, które powszechnie uznawane jest za niewłaściwe. To właśnie ta wyraźna rozbieżność między samooceną a rzeczywistymi nawykami plażowiczów stała się głównym przedmiotem analizy badania.
Najczęściej wskazywane przewinienia to: oddawanie moczu w wodzie, spożywanie alkoholu oraz zabieranie piasku i muszli. Aż 70,1% respondentów przyznało się do sikania do morza – i to wyłącznie wśród tych, którzy byli gotowi otwarcie to zadeklarować. Kolejne 48,6% spożywało alkohol na plaży, a 38,6% wynosiło z niej muszle lub piasek.
Choć każde z tych zachowań może nieść określone konsekwencje, szczególnie niepokojące z punktu widzenia ekologii jest masowe zbieranie muszli. Badanie opublikowane w 2014 roku wykazało, że proceder ten zaburza równowagę lokalnych siedlisk: przyspiesza erozję, zakłóca cykl obiegu węglanu wapnia oraz wpływa na liczebność i różnorodność organizmów, które wykorzystują muszle jako schronienie.
– Muszle mięczaków mają pierwszorzędne znaczenie dla krabów pustelników. Choć piaszczyste plaże nie są ich naturalnym środowiskiem, muszle ślimaków występujące na błotnistych równinach i skalistych brzegach stanowią dla tych zwierząt podstawowe źródło zasobów. Co ważne, wiele małych organizmów osiada też na nieużytkowanych muszlach, więc ich usunięcie oznacza utratę siedlisk dla całych kolonii – tłumaczył Geerat Vermeij, profesor geologii i specjalista w dziedzinie mięczaków z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis.
Społeczna hipokryzja na piasku
Lista niewłaściwych zachowań nie kończy się jednak na trzech najczęściej wskazywanych przewinieniach. Badanie Beach.com ujawniło również inne nawyki, które zakłócają spokój i komfort wspólnego wypoczynku. Wśród nich znalazły się: długotrwałe zajmowanie publicznych toalet, głośne odtwarzanie muzyki z głośników, palenie papierosów, pozostawianie odpadków po czworonogach, dokarmianie dzikich zwierząt oraz przebywanie zbyt blisko innych plażowiczów bez uzasadnionej potrzeby.
Co ciekawe, te same osoby, które przyznają się do łamania plażowego savoir-vivre’u, chętnie krytykują podobne zachowania u innych. Zespół badawczy zwrócił uwagę na to zjawisko, podkreślając, że wiele osób nie dostrzega własnych niedociągnięć, jednocześnie otwarcie potępiając je u pozostałych plażowiczów.
– Po cichu przyznają się do niewłaściwego zachowania na plaży, ale znacznie częściej mówią o złym zachowaniu innych. Choć 93% twierdzi, że przestrzega zasad, to 92% deklaruje, że zdarza im się je łamać. Co więcej, aż 70% uczestników badania przyznaje, że to właśnie cudze zachowania negatywnie wpływają na ich doświadczenia związane z pobytem na plaży – zauważyli autorzy raportu, dodając, że ten rozdźwięk między deklaracjami a rzeczywistymi postawami badacze określają mianem społecznej hipokryzji.
Jak w takim razie należy się zachowywać? Podstawowe zasady „etykiety plażowej” nie są skomplikowane – opierają się przede wszystkim na konsekwencji i wzajemnym szacunku. Wystarczy pamiętać o tym, by sprzątać po swoim psie, unikać głośnego słuchania muzyki bez słuchawek, zachowywać odpowiedni dystans wobec innych plażowiczów czy pozostawiać plażę w takim stanie, w jakim ją zastaliśmy.
Źródła: Travel + Leisure, Beach.com
Nasza ekspertka
Sabina Zięba
Podróżniczka i dziennikarka, wcześniej związana z takimi redakcjami, jak m.in. „Wprost”, „Dzień Dobry TVN” i „Viva”. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o ciekawych kierunkach i turystyce. Miłośniczka dobrej lektury i wypraw na koniec świata. Uważa, że Mark Twain miał słuszność, mówiąc: „Za 20 lat bardziej będziesz żałował tego, czego nie zrobiłeś, niż tego, co zrobiłeś. Więc odwiąż liny, opuść bezpieczną przystań. Złap w żagle pomyślne wiatry. Podróżuj, śnij, odkrywaj”.
