Airbnb i Booking mają konkurencję. Te platformy stawiają na lokalnych gospodarzy i autentyczne doświadczenia
Rosnące koszty życia w popularnych destynacjach i narastająca fala krytyki wobec gigantów rezerwacyjnych otworzyły przestrzeń dla nowych graczy. Alternatywne platformy, zamiast skupiać się na masowym wynajmie, promują kameralne noclegi prowadzone przez lokalnych gospodarzy i doświadczenia zakorzenione w danym regionie. To właśnie one zyskują popularność wśród podróżnych, którzy coraz częściej szukają autentyczności.

Airbnb i Booking.com od lat dominują na rynku krótkoterminowych wynajmów, jednak ich popularność ma swoją cenę – i to nie tylko dla turystów, ale przede wszystkim dla mieszkańców miast. Wzrost czynszów, trudniejszy dostęp do mieszkań czy problemy z nadmierną turystyką sprawiły, że kolejne metropolie wprowadzają ograniczenia wobec największych platform rezerwacyjnych. W odpowiedzi na te wyzwania zaczynają rosnąć w siłę alternatywne serwisy, które obiecują bardziej etyczne podejście do podróżowania i realne wsparcie dla lokalnych społeczności.
Alternatywne platformy rezerwacyjne, czyli etyczna odpowiedź na dominację Airbnb i Booking.com
Coraz więcej podróżnych zaczyna dostrzegać, że poza globalnymi gigantami istnieją alternatywne platformy, które stawiają na bardziej etyczne i autentyczne podejście do turystyki. Niezależne serwisy rezerwacyjne oferują nie tylko pensjonaty prowadzone przez lokalnych gospodarzy, ale także domy na wynajem będące głównym miejscem zamieszkania właścicieli czy opcje zamiany mieszkań. Dzięki temu podróżni mają okazję poznać miejsca z perspektywy mieszkańców, a lokalne społeczności zyskują realne wsparcie, zamiast odczuwać presję związaną z wykupem mieszkań na cele turystyczne. Wybór takich rozwiązań to nie tylko szansa na bardziej kameralne wakacje, lecz także sposób na zrównoważone podróżowanie, które przynosi korzyści obu stronom. Z jakich portali zatem można korzystać?
Fairbnb
Fairbnb to jedna z najciekawszych alternatyw dla globalnych gigantów rezerwacyjnych. Platforma powstała w Wenecji jako inicjatywa kooperacyjna, której celem jest „redefinicja turystyki”. W praktyce oznacza to dwa kluczowe założenia: po pierwsze, oferowanie wyłącznie mieszkań należących do lokalnych gospodarzy i faktycznie przez nich zamieszkanych, a po drugie – przekazywanie 50% prowizji z każdej rezerwacji na projekty społeczne wybierane wspólnie przez gospodarzy i społeczności. Dzięki temu każdy nocleg staje się jednocześnie inwestycją w lokalne życie.
Obecnie Fairbnb działa w 10 krajach w Europie, oferując około dwóch tysięcy ofert. W 2023 roku platforma uruchomiła dodatkowo program fairUP, wspierający niedostatecznie reprezentowane lokalne biznesy. Przykładowo, rezerwacja apartamentu w tętniącej życiem lizbońskiej dzielnicy Mouraria (221 funtów za noc, maksymalnie dla sześciu osób) oznacza, że połowa prowizji trafia do organizacji Centro de Apoio ao Sem Abrigo, pomagającej osobom w kryzysie bezdomności.
Socialbnb
Socialbnb to platforma, która powstała jako studencki projekt w Kolonii, a dziś działa globalnie, oferując zupełnie inne podejście do podróżowania. Jej główną ideą jest łączenie turystów z inicjatywami społecznymi i ekologicznymi, które potrzebują wsparcia finansowego. Podróżni rezerwują pokoje w miejscach prowadzonych przez lokalne projekty, a przychody z wynajmu trafiają bezpośrednio do tych oddolnych działań. Dzięki temu każdy nocleg staje się wkładem w ochronę środowiska czy rozwój lokalnych społeczności, jednocześnie oferując podróżnym autentyczne doświadczenia.
Obecnie Socialbnb umożliwia rezerwację ponad 400 atrakcji i miejsc noclegowych na całym świecie. Wśród nich są wyjątkowe propozycje, takie jak nocleg w odrestaurowanym młynie wodnym w rezerwacie biosfery Förstgen w Niemczech (od 294 złotych za noc), otoczonym 96 kilometrami szlaków pieszych i rowerowych, czy pobyt w PitaSana, ekologicznej farmie oddalonej o 24 km od północnego wybrzeża Hiszpanii, gdzie dwuosobowe pokoje dostępne są od 206 złotych.
AlohaCamp
AlohaCamp to polska platforma rezerwacyjna, która oferuje ponad 4 tys. klimatycznych miejsc noclegowych, specjalnie wyselekcjonowanych w otoczeniu natury. Obiekty to domki na drzewach, tiny-house’y, glampingi, jurty, domki wodne, agroturystyka i pensjonaty, często prowadzone przez lokalnych gospodarzy. Co ważne, część ofert AlohaCamp prezentuje rozwiązania proekologiczne – np. domki energooszczędne, budowane z naturalnych materiałów, z wykorzystaniem paneli słonecznych lub systemów recyklingu ścieków czy wody deszczowej. Dzięki temu goście mogą wybierać miejsca, które są nie tylko urokliwe i oryginalne, lecz też przyjazne dla środowiska, a lokalna przyroda i społeczności mniej odczuwają presję związaną z masową turystyką.
Ecobnb
Ecobnb to platforma, która narodziła się jako nagradzany blog o ekologicznych podróżach, a dziś działa w ponad 55 krajach, oferując około 3000 zrównoważonych miejsc noclegowych. Jej celem jest promowanie turystyki przyjaznej środowisku – każdy obiekt musi spełniać wymagania dotyczące dziesięciu kryteriów, takich jak korzystanie z produktów ekologicznych, recykling wody, stosowanie energii odnawialnej czy minimalizacja odpadów.
W ofercie znajdują się głównie niewielkie hotele, pensjonaty B&B i obiekty z własnym wyżywieniem, często prowadzone przez lokalnych gospodarzy, którzy współpracują z regionalnymi dostawcami i organizatorami atrakcji. Dzięki temu korzyści z turystyki trafiają również bezpośrednio do lokalnych społeczności.
Kindred
Kindred to nowoczesna platforma wymiany domów, która umożliwia podróżnym korzystanie z prawdziwych mieszkań zamiast typowych apartamentów turystycznych. Aż 90% z 80 tys. ofert to faktyczne miejsca zamieszkania, co pozwala lepiej poczuć codzienny rytm odwiedzanych miast i zmniejsza presję związaną z masową turystyką. Dołączenie do społeczności wymaga przejścia procesu aplikacyjnego, a po akceptacji każdy nowy użytkownik musi najpierw ugościć kogoś u siebie, zanim sam skorzysta z oferty innego gospodarza.
Serwis zapewnia wsparcie organizacyjne, m.in. profesjonalne sprzątanie i obsługę dostępną całą dobę, dzięki czemu wymiana odbywa się w komfortowych warunkach. W ten sposób można spędzić tydzień w kolorowej kawalerce w artystycznym Neukölln w Berlinie albo w mieszkaniu z połowy XX wieku w Amsterdamie. Co więcej, system kredytowy oznacza, że nie trzeba dokonywać bezpośredniej wymiany – wystarczy uiścić opłatę serwisową i za sprzątanie, wynoszącą około 1225 zł tygodniowo.
Landfolk
Landfolk to duński start-up, który powstał z myślą o przybliżeniu ludzi do natury w duchu skandynawskiej filozofii friluftsliv, czyli „życia na wolnym powietrzu”. Założony przez siedmiu byłych współpracowników Airbnb projekt kładzie nacisk na autentyczność, bezpośredni kontakt z przyrodą i osobiste zaangażowanie gospodarzy – każdy z nich przygotowuje własny przewodnik po okolicy, aby dzielić się wiedzą i inspiracjami z gośćmi.
Platforma działa obecnie w sześciu krajach Europy, choć najwięcej ofert można znaleźć w Skandynawii. Przykłady pokazują różnorodność propozycji: od przytulnego, drewnianego domu rybaka z widokiem na fiord w Mjosundet w Norwegii, będącego wakacyjną własnością gospodarza Larsa od 1959 roku (ok. 627 zł za noc), po tradycyjny domek letniskowy ukryty wśród lasów południowej Jutlandii w Danii (ok. 846 zł za noc).
Sawday’s i Canopy & Stars
Sawday’s, właściciel marki glampingowej Canopy & Stars, to jedna z najwyżej ocenianych brytyjskich firm turystycznych, która konsekwentnie stawia na odpowiedzialne podejście do podróżowania. Jej celem jest minimalizowanie społecznych i środowiskowych kosztów turystyki poprzez wprowadzanie limitów na liczbę ofert w miejscach najbardziej narażonych na nadmierny ruch, takich jak wyspa Skye w Szkocji, Lake District, miasto St Ives czy Palma de Mallorca.
Ograniczenia te nie rozwiązują problemu w całości, ale pozwalają zmniejszyć presję na lokalne społeczności i przypominają turystom, że podróżowanie powinno iść w parze z troską o otoczenie. Dodatkowo firma promuje inicjatywy społeczne, oferując zniżki na oferty oznaczone jako „Mistrzowie Społeczności”, w ramach których część przychodów przeznaczana jest na projekty wspierające lokalnych mieszkańców.
Coolstays
Coolstays to platforma, która wyróżnia się ofertą niebanalnych noclegów – w jej ofercie znajdziemy m.in. odrestaurowane spichlerze zbożowe, zabytkowe wagony kolejowe czy nowoczesne domki funkcjonujące niezależnie od sieci energetycznej. Serwis udostępnia tysiące propozycji w całej Europie, a jego mocną stroną jest intuicyjna wyszukiwarka pozwalająca filtrować oferty pod kątem zrównoważonego charakteru obiektu. Dzięki temu podróżni mogą wybierać miejsca, które nie tylko oferują wyjątkowe doświadczenia, ale też wspierają ochronę środowiska – np. poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii czy adaptację istniejących budynków, zamiast zajmowania nowych zasobów mieszkaniowych.
Źródło: The Guardian
Nasza ekspertka
Sabina Zięba
Podróżniczka i dziennikarka, wcześniej związana z takimi redakcjami, jak m.in. „Wprost”, „Dzień Dobry TVN” i „Viva”. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o ciekawych kierunkach i turystyce. Miłośniczka dobrej lektury i wypraw na koniec świata. Uważa, że Mark Twain miał słuszność, mówiąc: „Za 20 lat bardziej będziesz żałował tego, czego nie zrobiłeś, niż tego, co zrobiłeś. Więc odwiąż liny, opuść bezpieczną przystań. Złap w żagle pomyślne wiatry. Podróżuj, śnij, odkrywaj”.


