To najpiękniejsze jezioro w Europie. Leży na styku dwóch wielkich kultur

Spis treści:

1. Jezioro Ochrydzkie – położenie, powierzchnia i głębokość
2. Historia i dziedzictwo Jeziora Ochrydzkiego
3. Podwodny świat Jeziora Ochrydzkiego – ryby i inne gatunki
4. Plaże i kąpieliska, które warto odwiedzić
5. Atrakcje nad Jeziorem Ochrydzkim, które warto zobaczyć

Jezioro Ochrydzkie – położenie, powierzchnia i głębokość

Jezioro Ochrydzkie leży w południowo-zachodniej części Macedonii Północnej i północno-wschodniej części Albanii. To jedno z najstarszych jezior na świecie – jego wiek szacuje się na ponad milion lat. Zajmuje powierzchnię około 358 km², z czego 2/3 należy do Macedonii, a 1/3 do Albanii.

Jezioro jest też wyjątkowo głębokie – jego maksymalna głębokość sięga 289 metrów, co czyni je jednym z najgłębszych zbiorników wodnych w Europie. Wody Jeziora Ochrydzkiego zachowały unikatowy, stabilny ekosystem, w którym przetrwały gatunki endemiczne, niewystępujące nigdzie indziej na świecie.

Temperatura wody w Jeziorze Ochrydzkim zmienia się w zależności od pory roku – latem utrzymuje się na poziomie 22–25°C, zimą spada do 6–8°C. Dzięki bardzo dużej przejrzystości wody jezioro jest miejscem uwielbianym przez nurków i miłośników fotografii podwodnej.

Historia i dziedzictwo Jeziora Ochrydzkiego

Historia Jeziora Ochrydzkiego jest bogata. Już w starożytności brzegami jeziora przebiegały ważne szlaki handlowe łączące Adriatyk z wnętrzem Bałkanów. Nad jego wodami rozwijała się starożytna Lychnidos – dzisiejsza Ochryda, miasto o bogatej historii i duchowym znaczeniu.

Co ciekawe, w pobliżu albańskiej wioski Lin położonej nad brzegiem jeziora archeolodzy odkryli pozostałości najstarszej znanej osady w Europie – jej początki sięgają kilku tysięcy lat p.n.e. Odkrycie to dowodzi, że okolice Jeziora Ochrydzkiego były zamieszkane już w czasach prehistorycznych i stanowiły ważne centrum życia ludzkiego na Bałkanach.

W średniowieczu Ochryda stała się jednym z głównych ośrodków prawosławia. To właśnie tu działał św. Klemens z Ochrydy, uczeń Cyryla i Metodego. Miasto i okolice pełne są zabytków: cerkwi, klasztorów i ruin dawnych twierdz. Jedną z ikon regionu jest cerkiew św. Jana Teologa, malowniczo położona na skalnym klifie nad taflą jeziora. To jeden z najczęściej fotografowanych widoków w Macedonii.

W 1979 roku Jezioro Ochrydzkie wraz z miastem Ochryda zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – zarówno za unikatową przyrodę, jak i za bezcenne dziedzictwo kulturowe.

Podwodny świat Jeziora Ochrydzkiego – ryby i inne gatunki

Jezioro Ochrydzkie to prawdziwe laboratorium przyrody. Ze względu na izolację geologiczną i dużą głębokość rozwinęła się tu fauna endemiczna. Szacuje się, że aż około 200 gatunków organizmów żyjących w jeziorze nie występuje nigdzie indziej na świecie. Żyją tu m.in. pstrąg ochrydzki (Salmo letnica) oraz łosoś ochrydzki (Salmo ohridanus) – gatunki charakterystyczne wyłącznie dla tego regionu. Poza nimi występują też węgorze, okonie, klenie i karpie.

Jezioro stanowi nie tylko ostoję dla ryb, ale i ważne miejsce dla ptaków wodnych. Co roku zimują tu liczne gatunki, w tym hełmiatki, perkozy zauszniki, gągoły, łyski i kormorany małe. Ze względu na tę wyjątkową bioróżnorodność Jezioro Ochrydzkie uznawane jest od 2000 roku za ostoję ptaków IBA.

Zachowanie równowagi ekosystemu jest jednak delikatne – nadmierne połowy i zanieczyszczenia mogą prowadzić do spadku liczebności najcenniejszych gatunków, dlatego obowiązują regulacje dotyczące połowów.

Wielu turystów zastanawia się też, czy w Jeziorze Ochrydzkim występują węże. Odpowiedź brzmi: tak, ale są to w większości gatunki niegroźne dla człowieka. Spotkanie z nimi to raczej ciekawostka przyrodnicza, jednak zdecydowanie należy zachować ostrożność.

Plaże i kąpieliska, które warto odwiedzić

Choć Jezioro Ochrydzkie jest znane z walorów historycznych i przyrodniczych, jego plaże stanowią dodatkowy atut regionu. Wokół jeziora można znaleźć zarówno tętniące życiem kąpieliska, jak i ciche, kameralne zatoczki.

Najpopularniejsze plaże po stronie macedońskiej to:

• Plaża Kaneo – położona tuż pod cerkwią św. Jana, oferuje bajeczne widoki i krystaliczną wodę,
• Plaża Atlantik – oddalona od aglomeracji, zachwyca przyrodą i knajpkami, w których można spróbować pysznych dań z kuchni macedońskiej,
• Plaża Labino – kameralna i spokojna, idealna dla osób szukających ciszy.

Po stronie albańskiej najbardziej znane są plaże w rejonie miejscowości Pogradec, gdzie woda jest cieplejsza, a dno piaszczyste. To także miejsce popularne wśród lokalnych turystów, z licznymi pensjonatami i tawernami serwującymi świeże ryby z jeziora.

Atrakcje nad Jeziorem Ochrydzkim, które warto zobaczyć

Oprócz plaż i kąpielisk, okolice Jeziora Ochrydzkiego oferują wiele miejsc, które zachwycą zarówno miłośników historii, jak i przyrody.

W Ochrydzie warto odwiedzić:

• Twierdzę cara Samuela – z której rozciąga się panorama jeziora,
• Monastyr św. Nauma – klasztor położony tuż przy granicy z Albanią, który został założony przez św. Nauma Ochrydzkiego,
• Muzeum na wodzie Bay of Bones – rekonstrukcję prehistorycznej osady na palach z epoki brązu zwana Zatoką Kości.

Po stronie albańskiej największą atrakcją jest miasto Pogradec, znane ze spokojnej atmosfery na plaży. W pobliżu warto odwiedzić Park Narodowy Drilon, gdzie źródła rzeki Drilon tworzą malowniczy krajobraz pełen zieleni i ptactwa.

Region Ochrydu to także miejsce dla miłośników przyrody – górskie szlaki wokół jeziora prowadzą przez lasy i odsłaniają malownicze widoki na błękitną taflę wody. Takie połączenie bogatego dziedzictwa kulturowego z wyjątkową przyrodą sprawia, że Jezioro Ochrydzkie jest jednym z najbardziej niezwykłych miejsc na Bałkanach – idealnym zarówno dla odkrywców historii, jak i poszukiwaczy ciszy.

Źródło: National Geographic Polska

Nasza autorka

Marzena Wardyn-Kobus

Autorka tekstów z pogranicza przyrody, kultury i podróży. W serwisie tworzy artykuły popularnonaukowe o otaczającym nas świecie, łącząc rzetelną wiedzę z przystępnym językiem i dbałością o szczegóły. Pisze, by zachęcać innych do uważnego kontaktu z przyrodą – nawet tą najbliższą, tuż za domem. Kaszubka mieszkająca na Kujawach, zakochana w górskich szlakach i leśnych bezdrożach. Jej przydomowy ogródek to strefa zrównoważonego eksperymentowania – dąży do tego, by uprawiać rośliny ekologicznie, z szacunkiem dla natury. Wolne chwile spędza z książką, wędrując po lesie lub tworząc makramy.