Srebrna Góra to największa górska twierdza w Europie. Nigdy nie została zdobyta

W tym artykule:

1. Największa wieża w Europie
2. Twierdza Srebrna Góra, czyli luksus w oficerskim stylu
3. Twierdza Srebrna Góra – informacje praktyczne
4. Twierdza Srebrna Góra z tytułem Cudu Polski 2024

Najpierw widać twierdzę. Potem samochód zaczyna się piąć wąską drogą pomiędzy zabytkowymi kamienicami. Niektóre wyglądają, jakby pokrył je mech zapomnienia. Inne, z odmalowanymi elewacjami, pysznią się wesołymi kolorami. Już tutaj czuć dotyk wielkiej historii. Mijam kościół i sklepy, wreszcie docieram do górnej części wsi. W tej okolicy ukryta głęboko drzemie Aurelia. To dawna kopalnia srebra, którą od lat bada i udrażnia Jan Duerschlag, przedsiębiorca z Rybnika. Janek czyści sztolnię z pomocą przyjaciół, licząc, że wnet zostanie udostępniona do zwiedzania. Tymczasem, zanim do tego dojdzie, jadę zobaczyć inną atrakcję Srebrnej Góry.

Największa wieża w Europie

Festung Silberberg została wzniesiona w latach 1765–1777 według projektu inżyniera Ludwika Wilhelma Reglera, który modyfikował sam król Prus Fryderyk Wielki. Forteca miała zabezpieczyć militarnie Śląsk zdobyty przez niego w 1740 r., w trakcie I wojny śląskiej pomiędzy Prusami a Austrią. Ten fragment środkowej Europy Fryderyk zyskał kosztem Korony Czeskiej rządzonej wówczas przez austriackich Habsburgów. Nad Przełęczą Srebrną na dwóch wzniesieniach powstały potężne forty.

Przy budowie tego giganta pracowało ponad 4 tys. ludzi. Po jej zakończeniu do Srebrnej Góry przybyło 1,2 tys. żołnierzy z rodzinami. Król założył, że twierdza będzie samowystarczalna, dlatego powstawały tu głębokie studnie. Dzisiaj fort na Ostrogu pełni funkcję muzeum i chętni mogą doświadczyć w nim życia pruskiego żołnierza. W takim programie znalazły się m.in. wojskowa kuchnia i obieranie ziemniaków.

Natomiast największy w Europie donżon (wieża mieszkalno-obronna) góruje nad sąsiednim wzgórzem. Składa się z czterech połączonych murami wież o średnicy 60 m. Ich ściany mają 12 m grubości. Być może dzięki temu Srebrna Góra nigdy nie została zdobyta. Odstraszała prawdopodobnie samym swoim wyglądem i legendą, bo poważnie oblegana była tylko raz, w 1807 r., przez Bawarczyków i Wirtemberczyków sprzymierzonych z Napoleonem. Potem wykorzystywano ją jako więzienie i testowano materiały wybuchowe. Podobno ukrywano tu również skarby. Wreszcie donżon zamienił się w atrakcję turystyczną.

Twierdza Srebrna Góra, czyli luksus w oficerskim stylu

Na pierwszy rzut oka donżon przytłacza. By dostać się na jego szczyt, trzeba odbyć długi spacer po stromych schodach. Dzięki niemu uświadamiam sobie, z jakim trudem wznoszona była twierdza.

Przechodzę przez bramę, a chwilę później docieram do serca budowli. A tam totalne zaskoczenie! Pruscy żołnierze i damy wędrują z turystami. Słyszę odgłos strzelającego działa. Błyskawicznie cofam się w czasie, żeby za chwilę, tak samo szybko, znaleźć się w luksusowej nowoczesności. Forteca przeszła niedawno rewitalizację, powstała w ten sposób nowa trasa turystyczna ze zwodzonym mostem. Z kolei we wnętrzach zlokalizowano hostel i centrum konferencyjne. Jest również sala zabaw dla dzieci.

Zdecydowano się pozostawić surowe pruskie mury, które oświetla naturalne słońce docierające tu przez panoramiczne okna. Jej Wysokość Twierdza Srebrnogórska wygląda dzięki temu majestatycznie.

W gablotach wzdłuż ścian zgromadzone zostały przedmioty, które udało się odkryć podczas ostatniej rewitalizacji donżonu. Fragmenty porcelany, butelki, kafle, nawet kawałek popielniczki z podobizną pięknej Elsy Krüger – rosyjskiej królowej tanga, która w czasie rewolucji październikowej wyemigrowała do Berlina. Tam została modelką firmy tytoniowej należącej do właściciela zamku Czocha. W związku z tym tancerka zaczęła się pojawiać nie tylko na opakowaniach papierosów, ale też na firmowych gadżetach.

Każdy z tych przedmiotów to element kolorowej układanki, jaka składa się na Srebrną Górę. Miejsce, które magnetyzuje swoim klimatem i barwną, pełną tajemnic historią.

Twierdza Srebrna Góra – informacje praktyczne

Zwiedzanie

Bilet na zwiedzanie twierdzy z przewodnikiem lub na trasie multimedialnej kosztuje 50 zł (40 zł ulgowy). Godziny wizyt: zależnie od sezonu, zwykle 10 –18, lipiec–sierpień 10–19.

Nocleg

• Hostel Twierdza Srebrna Góra – nocleg ze śniadaniem w dwójce: od 210 zł za os.
• Pięknymi wnętrzami kusi Centrum Turystyki Niekonwencjonalnej; od 231 zł za 2 os.

Atrakcje

Warto się wybrać trasą dawnej kolei zębatej, by wejść na dwa wiadukty z pocz. XX w.: Srebrnogórski (28 m wysokości) i Żdanowski (24 m). Na koneserów czeka też opuszczona Bateria Kazamatowa, przez którą prowadzi singletrack.

Twierdza Srebrna Góra z tytułem Cudu Polski 2024

Przypomnijmy, że Twierdza Srebrna Góra został nagrodzony tytułem „Cudu Polski 2024”w plebiscycie magazynu National Geographic Traveler. Łącznie o miano „nowego cudu” walczyły trzy miejsca z woj. dolnośląskiego. Wśród nominowanych znalazło się także Miasto Krzywej Wieży oraz Pałac Marianny Orańskiej.

Pełna lista zwycięzców plebiscytu Cuda Polski 2024:

• Dolnośląskie – Twierdza Srebrna Góra;
• Kujawsko-Pomorskie – Pałace w Ostromecku;
• Lubelskie – Chełmskie Podziemia Kredowe;
• Lubuskie – Park Dworski w Iłowej;
• Łódzkie – Centralne Muzeum Włókiennictwa z Łódzkim Parkiem Kultury Miejskiej;
• Małopolskie – Zamek w Muszynie;
• Mazowieckie – Wzgórze Tumskie w Płocku;
• Opolskie – Fabryka Robotów w Mosznej;
• Podkarpackie – Zamek w Łańcucie;
• Podlaskie – Prawosławny skit w Odrynkach;
• Pomorskie – Bory Tucholskie;
• Śląskie – Bielsko-Biała;
• Świętokrzyskie – Muzeum Archeologiczne w Wiślicy;
• Warmińsko-Mazurskie – Lidzbark Warmiński;
• Wielkopolskie – Pyzdry;
• Zachodniopomorskie – Darłowo.

Źródło: National Geographic Traveler