Piękne i Bestie

1. Uwaga! Potwór
Tę pospolitą, ale nieprzeciętnej urody kałamarnicę często spotykają nurkowie, także ci pływający tylko z maską i rurką. Chętnie przebywa w pobliżu raf koralowych, zwłaszcza nocą, kiedy poluje. Dorasta do 40 cm długości, jest więc maleństwem w porównaniu do swojej dalekiej krewnej kałamarnicy olbrzymiej. Przypuszczalnie to właśnie ona stała się źródłem legendy o Krakenie – ogromnym morskim potworze zatapiającym statki.
WYSTĘPOWANIE: POKAZANA NA ZDJĘCIU SEPIOTEUTHIS LESSONIANA ŻYJE W PACYFIKU, OCEANIE INDYJSKIM I MORZU CZERWONYM.
2. Z liściem na głowie
Zwierzę to czy roślina? Pławikonik australijski zwany „morskim smokiem liściastym” jest mistrzem kamuflażu. Przez upodobnienie się do wodorostów, wśród których żyje, wyprowadza w pole wszystkie drapieżniki. Ryba ta dorasta do 35 cm długości.

WYSTĘPOWANIE: WODY U POŁUDNIOWYCH I ZACHODNICH WYBRZEŻY AUSTRALII, NA GŁĘBOKOŚCI 3–50 M.

3. Na piechotę do domu
W łacińskiej nazwie żółwia matamata pojawia się słowo fimbriatus, które oznacza „frędzelki”. Skórne wyrostki po bokach szyi mają uczynić go niewidocznym, kiedy czatuje na dnie na potencjalne ofiary. Jest marnym pływakiem nawet na krótkim dystansie, więc wszędzie chodzi na piechotę. Dla zaczerpnięcia oddechu wystawia nad wodę rurkowaty „nos” znajdujący się na końcu jego pyska. Jak na twardziela przystało, jest w stanie znieść nawet dłuższy pobyt w słonej lub zasolonej wodzie.

WYSTĘPOWANIE: ROZLEWISKA RZEK W PÓŁNOCNEJ CZĘŚCI AMERYKI POŁUDNIOWEJ, W TYM DORZECZA ORINOKO I AMAZONKI.

4. Nie dotykaj mnie
Niewiele stworzeń może się poszczycić taką paletą barw. Wymyślne wzory, dorównujące tym na wyrobach ze słynnego szkła z Murano, i ozdobne wyrostki to specjalność różnych ślimaków morskich. Tak są nazywane potocznie. Fachowe określenie nie jest tak urzekające jak ich wygląd – słyszał kto o ślimakach nagoskrzelnych? Krzykliwe kolory mogą być sygnałem: uwaga! jestem trujący! albo przynajmniej niejadalny! Większość toczy życie drapieżców żywiących się na przykład gąbkami albo przedstawicielami własnej grupy.

WYSTĘPOWANIE: MORZA NA CAŁYM ŚWIECIE, NAJWIĘKSZE ŻYJĄ W CIEPŁYCH WODACH (NA ZDJĘCIU OKAZ Z INDONEZJI).

5.W rejs z diabłem
Jak na morskiego borutę przystało, lubi samotność, ma rogi, ogon i ciemnobrązowy lub czarny szorstki płaszcz. Mowa o mancie – rybie, której skrzydłopodobne płetwy mogą mieć rozpiętość nawet 6 m. Mimo że zyskała miano „diabła morskiego” i jest krewną rekinów, naturę ma łagodną jak baranek. Podstawą jej diety są plankton i narybek, które nagania do ogromnej paszczy znajdującej się na spodniej stronie ciała. Ze względu na jej rozmiary nikt poza dużymi rekinami nie odważy się z nią zadzierać.

WYSTĘPOWANIE: PRZYBRZEŻNE WODY ATLANTYKU, PACYFIKU I OCEANU INDYJSKIEGO, NA GŁĘBOKOŚCI DO 120 M.

6.Życie na szczudłach
W skrajnych przypadkach rozpiętość tej kreatury od szczypiec do szczypiec może wynosić blisko 4 m. Do takich rozmiarów dorasta japoński krab pacyficzny. Na głowotułów przypada zaledwie ok. 40 cm, więc kiedy kroczy po dnie, wygląda niczym gigantyczny pająk. Mieszkańcom Kraju Kwitnącej Wiśni był znany od dawna z powodu jadalnego mięsa i dotkliwych ran, jakie potrafił zadać mocnymi szczypcami.

WYSTĘPOWANIE: POŁUDNIOWE WYBRZEŻA JAPOŃSKIEJ WYSPY HONSIU, NA GŁĘBOKOŚCI 50–600 M.

7.Straszne szczęki
Wygląda jak obraz satelitarny tropikalnej rzeki, ale to rozchylone muszle przydaczni olbrzymiej. Nazwa zobowiązuje – mięczak może mieć ponad 1,5 m długości. Cieszy się złą sławą małża zabójcy. Nie ma jednak ani jednego potwierdzonego przypadku, że uwięził jakiegoś nurka.

WYSTĘPOWANIE: TROPIKALNE REJONY OCEANU INDYJSKIEGO I PACYFIKU, LAGUNY I RAFY KORALOWE, DO 20 M.

8. Łowy z wędką
Jak się dobrze przyjrzeć, w plątaninie włosów widać dwoje oczu i szerokie usta. Ich właścicielem jest „włochata żaboryba”, bo tak brzmi dosłowne tłumaczenie angielskiej nazwy tej poczwary (nazwa łacińska Antennarius striatus). Jej strategia łowiecka jest bardzo wyrafinowana. Przyczaja się na dnie i delikatnie porusza robakowatym wyrostkiem sterczącym nad jej górną wargą niczym wędka. Kto da się nabrać na tę przynętę, ten znika w paszczy bestii. Ryba ma wielu krewnych podobnej urody i zwyczajów.

WYSTĘPOWANIE: TROPIKALNE MORZA I OCEANY, W PŁYTKICH WODACH, ALE MOŻE ŻYĆ NA GŁĘBOKOŚCI NAWET PONIŻEJ 200 M.
9. Brzydsza niż noc
Ryby głębinowe nie muszą być piękne. Tak daleko pod powierzchnię wody nie docierają promienie słońca, nie widać więc ani urody, ani szpetoty. Nawet płeć brzydka – dosłownie – nie musi się starać o wygląd i wiedzie życie półpasożytów wczepionych w samicę (w pobliżu jej ogona). Niektóre ryby, jak ta na zdjęciu, wykorzystują ciemności do polowania. Ich wyrostek nad głową świeci niczym latarnia i zwabia potencjalne ofiary.

WYSTĘPOWANIE: STREFA PRZYDENNA ATLANTYKU, PACYFIKU I OCEANU INDYJSKIEGO, DO GŁĘBOKOŚCI OK. 4 TYS. M.