Pięć pomysłów na ucieczkę z Warszawy.

1. NATURALNIE. SPŁYW PILICĄ.

Nie trzeba wyjeżdżać na Mazury, żeby znaleźć nieskażoną naturę, czystą wodę i dzikie plaże. Moim zdaniem Pilica to najlepsza rzeka na spływ, nie tylko na Mazowszu.

Jej fenomenem jest to, że mimo bliskości dużych miast (Warszawa, Radom, Łódź) pozostaje dziewicza. A przy tym stosunkowo przyjazna– nie trzeba być wyczynowcem, żeby sobie poradzić z jej prądami. Dlatego na kajaki można tu spokojnie przyjechać z dziećmi– dadzą radę. W sumie kajakowy szlak ma 79 km i biegnie od Domaniewic, przez Białobrzegi i Warkę, do Mniszewa. Pokonanie całej trasy zajmuje trzy dni. Dla mniej ambitnych polecam dwugo dzinną trasę z Lechanic do Warki (7 km).

INFO

Organizacja spływów i wynajem kajaków: Kemping nad Pilicą, ul. Nowy Zjazd, Warka, ceny: wynajem kajaka– 60 zł, przewodnik – 200 zł, ratownik – 200 zł. www.kemping-nad-pilica.pl

PRZY OKAZJI:

-odwiedź jedyne w Europie Muzeum Karawaningu (na terenie Kempingu nad Pilicą);

-naucz się jazdy konnej w Farmie Sielanka, jednym z najnowocześniejszych ośrodków jeździeckich w Polsce. Warka, ul. Łąkowa 1. Karnet – 10 lekcji (pn.–pt.) – 400 zł (do wykorzystania w trzy miesiące). www.sielanka.pl

-napij się piwa warka i obejrzyj browar (zwiedzanie w zorganizowanych grupach– Warka, ul. Gościewska 65). www.warka.com.pl

2. MIEJSKO. PŁOCK.

Czy nocnik może być dziełem sztuki? Co to były prawidła do rękawiczek i dlaczego wykonywano je ze srebra? Dowiesz się tego w Muzeum Mazowieckim w Płocku, które szczyci się największym zbiorem secesji w Polsce.

Miękkie linie, motywy roślinne, pastelowe kolory– zadaniem sztuki secesyjnej miało być sprawienie przyjemności masowemu odbiorcy. Przy tym musiała być użytkowa.– Dlatego czasem ocierała się o kicz– przyznaje Małgorzata Kwiatkowska, kustoszka płockiego muzeum. I na dowód pokazuje ceramiczne opakowanie na marynowane śledzie, mocno cukierkowe. Dlatego secesji krytycy długo nie uważali za sztukę. Wszystko zmieniło się w 1963 r., kiedy w Paryżu odbyła się pierwsza wystawa tego kierunku. Od tej pory dzieła tworzone na przełomie XIX i XX w. stały się na Zachodzie modne. Polska nie mogła pozostać w tyle– dlatego jakiś decydent w Warszawie zarządził, że jedno z polskich muzeów powinno się wyspecjalizować w secesji. Wybór padł na Płock. I dobrze! Dziś znajduje się tu aż 86 tys. eksponatów. Największą dumą placówki jest wykonana w Miśni 80-elementowa zastawa stołowa zaprojektowana przez ojca wzornictwa przemysłowego Henry'ego van de Veldego, naczynia wybitnego francuskiego artysty Émile'a Gallégo oraz autoportret Jacka Malczewskiego. Najbardziej wartościowe eksponaty wyceniane są nawet na milion złotych. Na potrzeby ekspozycji zaadaptowano całą zabytkową kamienicę. Na deser interesująca multimedialna wystawa X wieków Płocka.

INFO

MUZEUM MAZOWIECKIE W PŁOCKU ul. Tumska 8, bilety: normalny 8 zł, ulgowy 4 zł, www.muzeumplock.art.pl

PRZY OKAZJI:

-pospaceruj po płockim Starym Rynku;

-zobacz grób władców Polski: Hermana i Bolesława Krzywoustego w XII-wiecznej katedrze (ul. Tumska 1);

-spróbuj czulentu w żydowskiej restauracji Estera (Stary Rynek 7/9), www.estera-restauracja.pl

3. SIELSKO. SIERPC.

To właściwie nie skansen, tylko wehikuł czasu. Bo przecież zwiedzając Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, nie ogląda się martwych zabytków, tylko tętniącą życiem wieś z przełomu XIX i XX w.

Można porozmawiać z prawdziwym szewcem (Pan Józef zanim zaczął współpracę ze skansenem przez kilkadziesiąt lat utrzymywał się z szycia butów), spróbować swojskiego chleba ze świeżo ubitym masłem czy przejechać się bryczką. Wieś została odtworzona w skali jeden do jednego– jest tutaj i dwór, i zagroda sołtysa, i wiejska szkoła, nie zabrakło nawet drewnianego kościoła i młyna. Doskonałe miejsce na rodzinny piknik– skansen pomyślał zarówno o specjalnych animacjach dla dzieci, jak i o bardziej dorosłych, mocniejszych atrakcjach dla rodziców w ludowej karczmie Pohulanka. Ciekawostka: w tutejszym muzeum nakręcono kilkanaście znanych filmów, w tym Pana Tadeusza Andrzeja Wajdy!

INFO

MUZEUM WSI MAZOWIECKIEJ W SIERPCU ul. Narutowicza 64, bilety: normalny 12 zł, ulgowy 7 zł, www.mwmskansen.pl

PRZY OKAZJI:

-przenocuj na terenie skansenu (2 os. – 200 zł);

-spróbuj tradycyjnie wypiekanego chleba ze smalcem i ogórkiem w XVIII-wiecznej karczmie Pohulanka;

-weź ślub w XVIII-wiecznym drewnianym kościółku przeniesionym tu z Drążdżewa (wynajęcie– 1 tys. zł). Uwaga: na terenie skansenu można też zorganizować wesele!

4. HISTORYCZNIE. OPINOGÓRA I GOŁOTCZYZNA.

Określenie „nowoczesna lekcja romantyzmu” brzmi jak oksymoron. Ale nie w „najmniejszym zamku świata” w Opinogórze.

Ma w nim bowiem siedzibę Muzeum Romantyzmu. Hrabia Zygmunt Krasiński dostał to architektoniczne cacko w prezencie od ojca w latach 40. XIX w., warunkiem otrzymania prezentu było jednak małżeństwo z niekochaną Elizą Branicką. Autor Nie-Boskiej komedii uległ, ale przez lata żałował matrymonialnej decyzji, zmieniając przy okazji życie swej małżonki w koszmar (będąc w ciąży, musiała m.in. spędzać wakacje „w trójkącie” z kochanką męża!). Dziś śladów tego rodzinnego piekła próżno szukać– spacerując po pięknym parku, można się raczej poczuć jak w niebie. Do tego ciekawe, stworzone przy pomocy unijnych pieniędzy muzeum w dworku. Warto odwiedzić wileński salonik Adama Mickiewicza (podziwiając ówczesne widoki z jego okna) oraz zobaczyć unikatową, bo jedną z trzech zachowanych na świecie, skórzaną teczkę Napoleona zrabowaną mu przez Kozaków (dwie pozostałe, mniej cenne, znajdują się w Paryżu). Zrobiło się romantycznie, prawda? Dla równowagi polecamy Muzeum Pozytywizmu w posiadłościach Aleksandra Świętochowskiego i Aleksandry Bąkowskiej w pobliskiej Gołotczyźnie.

INFO

MUZEUM ROMANTYZMU W OPINOGÓRZE, ul Krasińskiego 9, bilety: normalny 9 zł, ulgowy 7 zł, www.muzeumromantyzmu.pl

MUZEUM POZYTYWIZMU W GOŁOTCZYŹNIE, ul. Świętochowskiego 4, www.muzeumciechanow.pl

PRZY OKAZJI:

-zjedz obiad w muzealnej gospodzie Gościniec Ogrodnika;

-pośpiewaj przy ognisku na terenie zabytkowego parku w Gołotczyźnie (50 zł) i tanio przenocuj w zabytkowym dworze (30 zł/os.);

-odwiedź grób wieszcza Zygmunta Krasińskiego w opinogórskim kościele (groby pozostałych wieszczów znajdują się na Wawelu!).

5. PO DRODZE.

Przy ruchliwych trasach pod Warsza-wą są atrakcje, na których zwiedzenie
wystarcza godzina. Poznaj je przy oka-zji swej dalszej podróży!

WSOLA. TRASA WARSZAWA–RADOM.

Kiedy dwa lata temu Rita Gombrowicz wiozła tu z Paryża sfatygowaną walizkę swego męża, z którą w 1939 r. opuścił on na zawsze Polskę, taksówkarz zwrócił jej uwagę.– Polska to nie Trzeci Świat i z takim badziewiem pojawiać się tu nie wypada– tłumaczył. Dziś to najcenniejszy eksponat Muzeum im. Witolda Gombrowicza. Jedynego na świecie, bo po pisarzu nie zachowały się prawie żadne pamiątki. Nowoczesna, multimedialna placówka powstała w dworku brata pisarza, w którym artysta spędzał wakacje i pisał kultową Ferdydurke.

INFO

MUZEUM GOMBROWICZA WE WSOLI ul. W. Gombrowicza 1, wstęp wolny, www.muzeumliteratury.pl

EL GRECO W SIEDLCACH. TRASA WARSZAWA–TERESPOL.

Młodziutkie panie dobrane w parki przemierzają kraj, wyciągając ze strychów podejrzane obraziska, a potem sprzedają je jako El Greki – ironizował w 1967 r. Express Wieczorny. Nie tylko on– ze studentek historii sztuki drwiła cała Polska. A wszystko dlatego, że na strychu wiejskiej parafii znalazły dzieło, które przypisały słynnemu El Greco. Dopiero po wielu latach specjaliści przyznali im rację– okazało się, że Ekstaza św. Franciszka rzeczywiście wyszła spod pędzla mistrza. Dziś pokazywane w Siedlcach XVI-wieczne płótno to jedyne jego dzieło w Polsce. Publiczności obraz udostępniono dopiero w 2004 r., 40 lat po odnalezieniu. A „zuchwałym” historyczkom sztuki przywrócono honor i nadano ordery. Jeden z profesorów, wcześniej sceptyczny wobec ich ustaleń, napisał im nawet kartkę: Gratuluję intuicji silniejszej niż promienie podczerwone.

INFO

MUZEUM DIECEZJALNE W SIEDLCACH ul. bpa Świrskiego 56, bilety: normalny 8 zł, ulgowy 4 zł, www.muzeum.siedlce.pl

MAZOWSZE W KAROLINIE. TRASA WARSZAWA–ŁÓDŹ.

Folklor jest obciachowy, prawda? Ja też tak myślałem, dopóki nie zobaczyłem występu zespołu Mazowsze. A kiedy odwiedziłem oddaną niedawno do użytku jego nową ultranowoczesną siedzibę (sala widowiskowa z najlepszą akustyką w Polsce!), dosłownie szczęka mi opadła. W zabytkowym 12-hektarowym parku można skorzystać ze spa, a następnie wypocząć w karczmie W Zielonym Gaju. Aktualny plan koncertów dostępny w internecie.

INFO

MATECZNIK MAZOWSZE, CENTRUM FOLKLORYSTYCZNE, KAROLIN ul. Świerkowa 2, Otrębusy, www.mazowsze.waw.pl