Mostar – symbol odbudowy Bośni i Hercegowiny

Spis treści:

1. Historia i symbolika Starego Mostu
2. Urokliwe uliczki miasta
3. Miejsca kultu i wieloetniczne dziedzictwo Mostaru
4. Wodne atrakcje w okolicy: Wodospady Kravica i Rzeka Neretwa
5. Dzwonnica Pokoju i pomnik Bruce’a Lee

Mostar, z ikonicznym Starym Mostem i starówką pełną sklepów rzemieślniczych, to serce Bośni i Hercegowiny. Po wojennych zniszczeniach miasto powróciło do życia, a jego tradycje i historia czynią z niego wyjątkową atrakcję na turystycznej mapie Europy.

Historia i symbolika Starego Mostu

Mostar, położony na trasie łączącej chorwacki Dubrownik z Sarajewem, słynie ze swojego XVI-wiecznego Starego Mostu – symbolu pokoju i pojednania. To miasto odrodziło się niczym feniks z popiołów, a historia odbudowanego mostu nierozerwalnie wiąże się z losami całego regionu.

Budowę mostu zlecił sułtan Sulejman Wspaniały, za którego panowania Imperium Osmańskie przeżywało okres świetności. Wzniesienie konstrukcji zawieszonej na 24 metry nad Neretwą z 456 wapiennych bloków zajęło aż dziewięć lat i było wyzwaniem, które budowniczy mostu, Mimar Hajrudin, przypłacił ucieczką. Obawiał się bowiem, że jego dzieło zawali się, a on sam zostanie skazany na śmierć. Most nie tylko przetrwał kolejne stulecia, ale też stał się symbolem pojednania chrześcijaństwa z islamem, Wschodu z Zachodem, a także sąsiedztwa katolickich Chorwatów z prawosławnymi Serbami.

Podczas wojny w Bośni w latach 90., most padł ofiarą bombardowań chorwackich jednostek i runął. Jego odbudowę zrealizowano dzięki wsparciu UNESCO i Banku Światowego. Mostar ponownie zyskał swój symbol pokoju i jedności.

Tradycja skoków do rzeki

Mostar to miasto, w którym tradycje są równie żywe, co historia. Co roku na Starym Moście odbywa się widowiskowy spektakl skoków do rzeki Neretwa – ważny rytuał lokalnej młodzieży, dla której skok ze słynnego mostu wprowadza w dorosłość. Dla młodzieńców z Mostaru skok na nogi ze Starego Mostu to rodzaj egzaminu dojrzałości, co podkreśla tylko znaczenie tego rytuału.

Miasto przyciąga również śmiałków z całego świata dzięki Red Bull Cliff Diving. To seria zawodów, podczas których zawodnicy rywalizują w spektakularnych skokach z najwyższych punktów widokowych na świecie.

Urokliwe uliczki miasta

Starówka w Mostarze zachwyca kamiennymi uliczkami, pełnymi lokalnego rzemiosła i oryginalnych pamiątek. Szczególną atrakcją jest ulica Kujundžiluk – dawny szlak złotników, gdzie turyści mogą odnaleźć przedmioty tworzone według dawnych tradycji. Znajdziemy tutaj masę biżuterii, m.in. naszyjnik kolię z misternie splecionych listeczków, która wygląda na stare złoto, a wykonana jest z mosiądzu. Ceny są bardzo atrakcyjne dla turystów.

Oprócz sklepów z miedzianymi talerzami, haftowanymi obrusami i orientalnymi dywanami, starówka oferuje także lokalne przysmaki. Sklepy z szyldem „Balkan Sweets" kuszą baklawą, chałwą i rachatłukum w wielu smakach, w tym różanym.

Miejsca kultu i wieloetniczne dziedzictwo Mostaru

Przed wojną Mostar słynął z etnicznej różnorodności. Żyli tu obok siebie katoliccy Chorwaci, muzułmańscy Bośniacy i prawosławni Serbowie, tworząc wielokulturowy tygiel. Dziś Bośniacy i Chorwaci zamieszkują głównie odpowiednio wschodnią i zachodnią stronę miasta, a Serbów jest zaledwie kilka procent.

Koski Mehmed Pasha, meczet z 1618 roku, przyciąga odwiedzających na muzułmańską stronę miasta. To przykład otomańskiej architektury, znany z bogato zdobionego wnętrza i minaretu, z którego można podziwiać panoramę Mostaru. Za kilka euro można wejść do środka, a za kolejne wspiąć się krętymi schodami na minaret.

Obok znajduje się Muzeum Hercegowiny, w którym eksponowane są tradycyjne wnętrza mieszkań oraz historia wojny w Mostarze. Dokument pokazujący bombardowanie miasta wywołuje silne emocje, ujawniając ogrom zniszczeń, z których miasto musiało się podnieść.

Wodne atrakcje w okolicy: Wodospady Kravica i Rzeka Neretwa

Okolice Mostaru również kryją wiele atrakcji. Wodospady Kravica na rzece Trebižat, zaledwie 50 minut od Mostaru, oferują malownicze widoki i chłodne kąpiele nawet w upalne dni. Mostar otacza rzeka Neretwa, największa i najdłuższa rzeka po wschodniej stronie Adriatyku, stanowiąca kluczowy element krajobrazu. Jej skaliste brzegi porastają bujne zielone drzewa, a szare kamienne domki dodają miejscu uroku.

W okolicy warto też odwiedzić sanktuarium w Medziugorie, gdzie od 1981 roku mają miejsce objawienia Matki Bożej, uznane przez Watykan. Jest to jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych w regionie, przyciągające ludzi z całego świata.

Dzwonnica Pokoju i pomnik Bruce’a Lee

Po zachodniej stronie Mostaru znajduje się 107-metrowa Mostarska Dzwonnica Pokoju przy klasztorze franciszkanów. Z jej szczytu rozciąga się widok na miasto, które, mimo idyllicznego wyglądu, wciąż nosi ślady wojny. Słyszy się tutaj, że w ludziach po obu stronach rzeki zdają się krwawić niezabliźnione rany jak zadry po pociskach na ścianach domów.

Jednak Mostar stara się łączyć ludzi, czego symbolem jest pomnik Bruce’a Lee, wykonany przez chorwackiego rzeźbiarza Ivana Fijolicia. Naturalnej wielkości postać aktora stała się symbolem jedności i pozytywnego myślenia. Z pewnością łączy ich sympatia do tego amerykańsko-chińskiego aktora i zachęca do patrzenia z nadzieją w przyszłość.