Proszę zamknąć oczy, przenosimy się w inne czasy i do innego świata – w ten oryginalny sposób Jan Rzeszotarski, dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, próbuje mi wytłumaczyć idee kierowanej przez siebie placówki. Posłusznie wykonuje polecenie i przekonuje się, że magia działa! Na ponad 50 ha zrekonstruowano tu całkiem spora mazowiecka wieś sprzed lat. To jeden z największych tego typu obiektów w Polsce, ale nie tylko to decyduje o jego wyjątkowości. – Zależy nam, by nie było tu martwej ekspozycji. Dlatego dbamy, by obok zagród kwitły przydomowe ogródki i sady, hodujemy też zwierzęta gospodarskie – mówi Jan Rzeszotarski. Od kilku lat w skansenie rosną stare, zapomniane juz gatunki jabłoni, grusz czy śliw. Odtworzono je specjalnie na potrzeby Sierpca w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Stanisława Pieniążka w Skierniewicach.
Poczuć wieś
Muzeum mieści się na terenie dawnego majątku ziemskiego Bojanowo, który w drugiej połowie XIX w. założył Józef Wolibner. Decyzje o stworzeniu skansenu podjęto w połowie lat 70. ubiegłego stulecia. Ale jego złote czasy zaczęły się jakieś 10 lat temu, kiedy dzięki wsparciu samorządu województwa mazowieckiego w znacznej mierze zmienił on swoje oblicze. Odtworzono 11 budynków gospodarczych, translokowano unikatowy XVIII-wieczny kościół z Drążdżewa, odtworzono też dworski folwark. Obecnie w nowych pomieszczeniach można oglądać kolekcję rzeźby ludowej, powozy dworskie oraz wnętrza szlacheckie z przełomu XIX i XX w.
Najważniejsze jednak, że dawną wieś można tu nie tylko zobaczyć, ale też poczuć. Zagrody, karczmy, kuźnia, wiatrak czy olejarnia tętnią życiem – zwłaszcza od maja do września, kiedy w niedzielę odbywają się tu pokazy dawnych prac gospodarskich. Można więc spróbować świeżo utłuczonego masła, własnoręcznie skosić kosą trawę, podpatrzeć prace wikliniarza i kowala, a nawet porozmawiać z najprawdziwszym szewcem, który zanim zaczął współpracę z muzeum, przez kilkadziesiąt lat rzeczywiście utrzymywał się z szycia butów. A także pojeździć konno, upiec na ognisku kiełbaskę, potańczyć przy kapeli ludowej, wreszcie zapoznać się m.in. z pyszna kuchnia regionalna w karczmie o wdzięcznej nazwie Pohulanka.
W rytm kalendarza
Imprezy plenerowe maja swój stały, naturalny kalendarz. W nadchodzącym roku skansen zaprasza m.in. na następujące wydarzenia:
- 24 marca – Niedziela Palmowa. W kościele z Drążdżewa odbywa się msza. W muzeum organizowany jest kiermasz wielkanocny i następuje otwarcie wystawy Wielkanoc na Mazowszu.
- 1–3 maja – Majówka w skansenie. Wspólna rodzinna zabawa i śpiewanie dawnych piosenek.
- 5 maja 2013 r. – Gotowanie na polanie. Prezentacja tradycji kulinarnych regionu mazowieckiego.
- 2 czerwca 2013 r. – Dzień Dziecka. Okazja, by się dowiedzieć, jak się bawiły i uczyły dzieci na przełomie XIX i XX w.
- 7 lipca 2013 r. – Miodobranie. Pokazy prac pszczelarskich. Plus kiermasz wyrobów i akcesoriów pszczelarskich.
- 4 sierpnia 2013 r. – Żniwa w skansenie. Można spróbować swoich sił w ścinaniu zboża kosa czy wiązaniu snopów.
- 1 września – Wykopki. Wszystko czym kiedyś zajmowano się na wsi w czasie pracowitej jesieni.
Choć największe imprezy odbywają się tu w okresie wiosenno-letnim, skansen czynny jest przez cały rok. I właściwie w każdym miesiącu warto go odwiedzić – a to dzięki projektowi „Rok polski w tradycyjnych zajęciach codziennych”. W jego ramach ekspozycje wnętrz zmieniają się w zależności od pory roku. I tak np. w grudniu chałupy i dwór przybierają bożonarodzeniowe oblicze – pojawiają się np. XIX-wieczne ozdoby świąteczne, zastawiane są też stoły wigilijne, inaczej we dworze, a inaczej w izbie chłopskiej. Z kolei wiosna domy przygotowywane są do obchodów Wielkanocy.
Jak zapewnia dyrektor, skansen w Sierpcu zamierza się rozwijać nadal. Planowana jest budowa hotelu na 180 osób z basenem i spa, a w dalszej przyszłości także stworzenie przysiółka drobnoszlacheckiego oraz wsi ulicówki (w tej chwili zrekonstruowana jest rzędówka ). – Gdy to się nam uda, będziemy mieli w Sierpcu całe Mazowsze w pigułce – zapowiada dyrektor Rzeszotarski.
INFO
Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
ul. Gabriela Narutowicza 64,
tel. 24 275 28 83
Dojazd do skansenu jest możliwy od miasta (ul. Narutowicza) oraz trasy nr 10 (Warszawa–Bydgoszcz)
Rezerwacje grup rezerwacje@mwmskansen.pl
