Gdzie jest Sardynia? Znajduje się ona pomiędzy dwoma kontynentami: Europą i Afryką. Przez 300 dni w roku świeci tu słońce. Wybrzeża są wysokie i skaliste, z długimi odcinkami poprzecinanymi przez cyple, zatoki i nieodległe mniejsze wysepki, które wymieniane są jako odpowiedź na pytanie, co zwiedzić na Sardynii.

Sardynia: północ czy południe?

Wybór: Sardynia północna czy południowa to kwestia decyzji, którą podjąć trzeba już na etapie kupna biletu lotniczego. Większość samolotów ląduje albo w Aleghero, albo w Cagliari, w związku z czym są to dwa główne ośrodki noclegowe oraz punkty wypadowe do dalszego odkrywania uroków wyspy.

Lądując w Alghero, wybieramy Sardynię północną. Zaletą rejonów północnych jest ich większa urbanizacja i lepsze przygotowanie pod kątem bazy noclegowo-gastronomicznej. Znajdziemy tu wiele plaż, w tym najsłynniejszą Costa Smeralda. Północ nastawia się na turystów plażujących i ceniących hotelowe życie, których nie interesuje głębsze poznanie lokalnego kolorytu. Ze względu na specyfikę, jaką cechuje się północna Sardynia, turystyka przygotowana jest również pod kątem potrzeb gości zamożnych.

Południowa Sardynia skupiona jest wokół Cagliari - stolicy wyspy. Tu znajdują się najważniejsze muzea, w tym archeologiczne, oraz dobrze zachowane zabytki na czele z najważniejszym - Nuragi z XV wieku p.n.e. Stolica to także wiele włoskich restauracji, w których - poza turystami - bywają również miejscowi. Południe to także plaże.

Alternatywą dla dwóch wyżej wymienionych miast jest Olbia z lotniskiem i dużym portem, przyjmującym promy z kontynentu. Może być bazą wypadową do wypraw na północ i na wschód. Pod uwagę warto wziąć także górzysty region środkowy z pasmem Gennargentu oraz miastem Nuoro. Ta część wyspy nie została zaadaptowana pod ruch turystyczny, jest zatem znakomitym wyborem dla osób unikających tłumu turystów i ceniących codzienne życie odwiedzanych miejsc. Są także minusy: trudniej znaleźć tu nocleg i transport. Komunikacja nastawiona jest na potrzeby mieszkańców, warto więc rozważyć wypożyczenie auta.

Co zobaczyć na Sardynii?

Częsta odpowiedź na pytanie "Sardynia: co warto zobaczyć?" sprowadza się do refleksji, że najpiękniejsze atrakcje turystyczne wyspy stworzone zostały przez naturę. Jest w tym sporo racji, ponieważ nawet zabudowania wkomponowane są we wzgórza, skały i zatoki, a kolorowe oleandry, róże czy bugenwille wiją się po budynkach. Sardynia to jednak nie tylko przyroda.

Istotną turystyczną atrakcję stanowi stolica wyspy - Cagliari. Jej panoramę podziwiać można z jednej z wież: Torre dell’Elefante albo Torre di San Pancrazio. Uwagę odwiedzających przykuwa przede wszystkim bardzo klimatyczna historyczna dzielnica - Castello, w której znajduje się efektowny bastion oraz amfiteatr rzymski z II wieku pamiętający czasy gladiatorów i publicznych egzekucji. Cagliari leży bezpośrednio nad Zatoką Aniołów, warto zatem zajrzeć na miejską plażę Poetto i popodziwiać laguny, w których przez cały rok brodzą flamingi.

Punkt obowiązkowy podczas pobytu w Cagliari stanowią też nuraghi - niewielkie kamienne wieże będące jedną z największych sardyńskich zagadek. Występują tylko tu, a do tej pory odkryto ich około siedmiu tysięcy, choć badacze szacują, że może być ich znacznie więcej. Nuraghi powstały prawdopodobnie 3-4 tysiące lat temu bez użycia jakiegokolwiek spoiwa, a ich przeznaczenie nie jest do końca jasne. Wokół nich lokowano inne zabudowania, mogły zatem stanowić centrum osad. Niektóre prawdopodobnie pełniły rolę miejsc kultu, a inne - magazynów, o czym świadczą zachowane w nich przedmioty.

Zastanawiając się, w odniesieniu do wyspy, jaką jest Sardynia, gdzie najładniej będzie w czasie wakacyjnego wypoczynku, można się zawahać. Urokliwe i kolorowe jest miasteczko Carloforte. Wiele osób zakochuje się w rybackim Portoscuso z urokliwą starówką – Iglesias. Częsty przystanek w czasie zwiedzania stanowi atrakcyjne Oristano i półwysep Sinis. W południowej części warto zobaczyć Tharros z VIII wieku p.n.e. i jedyną na wyspie kwarcową plażę - Is Arutas. Ze średniowiecznego Castelsardo i górującego nad nim Zamku Doria rozpościera się malowniczy widok na zatokę Asinara.

Położone na północy Alghero nazywa się czasem małą Barceloną. Osoby, które stawiają przede wszystkim na urok lokalnego kolorytu właściwie mogą się stąd ruszać, gdyż kameralnych uliczek i barów jest tu wystarczająco dużo. Tutaj także znajduje się jedna z atrakcji turystycznych - groty Neptuna, czyli jaskinie wyżłobione w czerwonym wapieniu ze słonym jeziorem. Dociera się do nich od strony morza lub dzięki schodom złożonym z 600 stopni. Nieopodal zlokalizowana jest słynna różowa plaża, Spiaggia Rosa.

Co zjeść na Sardynii?

Odpowiedź na pytanie: "Sardynia: gdzie na wakacje jechać" może być warunkowana także względami kulinarnymi, ponieważ menu różni się nieco w zależności od regionu. Dla niektórych zaskakujący może być fakt, że lokalna kuchnia to przede wszystkim dania pasterzy i rolników, a nie owoców morza i ryb. Tej drugiej wersji posmakować można przede wszystkim na wybrzeżu. Wszędzie używa się natomiast dużej ilości ziół, szczególnie mięty, mirtu, kopru i jałowca.

Charakterystyczny dla sardyńskiej kuchni jest pane carrasau, czyli płaski chleb wypiekany w piecu opalanym drewnem, stanowiący podstawę ekwipunku pasterzy-górali. Tradycyjnie przyrządzany jest przez kobiety i jedzony na wiele sposobów. Sardynia to wyspa owiec, nic więc dziwnego, że w czasie pobytu zasmakować można w lokalnych serach. Szczególną popularnością cieszy się pecorino sardo wytwarzany w różnych stopniach dojrzałości od 1700 roku. Ciekawostkę stanowi casu marzu, czyli ser owczy, do którego celowo wprowadza się larwy much, wywołujące fermentację. Culurgiones to sardyńskie pierogi faszerowane nadzieniem z ziemniaków, sera pecorino i mięty.

Znakomitej jakości są również wędliny podawane tu w towarzystwie serów i oliwek jako przystawka. Przysmak stanowi botarga - solona i suszona ikra tuńczyka. Równych nie mają sobie również słodycze:  sebadas - ciastka pasterzy z okolic Nuoro, a także ciasteczka amaretti, gesminus czy pardulas z ricottą.

Sardynia: kiedy jechać?

Na Sardynii panuje klimat śródziemnomorski, co sprawia, że przez cały rok można korzystać z uroków wyspy. Sezon kąpielowy rozpoczyna się w maju i trwa aż do października. Najlepszą porą na zwiedzanie są miesiące od kwietnia do czerwca, gdy cała przyroda jest w rozkwicie. Pobyt jesienią także ma swoje plusy.

Sardynia: waluta i ceny

Na terenie Sardynii obowiązującą walutą jest euro. Ceny są dość wysokie. Za litr benzyny zapłacimy około 2 euro, a za 1,5-godzinny bilet autobusowy - około 1,2 euro. Żywność nie należy do najtańszych: chleb kosztuje około 3,5 euro za bochenek, masło - 2,5, a kilogram bananów - 2,5 euro.

Co przywieźć z Sardynii?

Jako pamiątkę lub prezent z Sardynii warto przywieźć któreś z lokalnych win lub likier z mirtu. Dobry pomysł to wspominane wcześniej sery oraz miody.

Jeśli nie interesują nas produkty spożywcze, godna polecenia jest sardyńska bogato zdobiona ceramika. To naczynia oraz dekoracyjne obrazki. Ciekawym, choć kosztownym upominkiem jest złota, srebrna i ozdobiona kamieniami szlachetnymi biżuteria.

Ciekawostki o Sardynii

Sardynia to wyspa ciekawostek. Jedną z nich są flamingi, które spotkać tu można w wielu miejscach. Największym ich skupiskiem jest rezerwat Molentargius, a mieszkańcy Sant Antocio wykorzystali te ptaki jako znak rzemieślniczego piwka Rubiu.

Wyspa ta słynie z opowieści o duchach i wróżkach. W mniejszych miejscowościach przy odrobinie szczęścia natrafić można na lokalne festiwale. Sardynia uznawana jest za wyspę ludzi długowiecznych i szczęśliwych. Na jej korzyść działają statystyki: na 100 tysięcy mieszkańców 22 świętowało setne urodziny.