W myśl ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej, statek to urządzenie pływające o napędzie mechanicznym lub bez napędu mechanicznego, w tym również prom, wodolot i poduszkowiec, przeznaczone lub używane na śródlądowych drogach wodnych do:
- przewozu osób lub rzeczy:
- pchania lub holowania;
- inspekcji, nadzoru nad bezpieczeństwem ruchu żeglugowego lub szkolenia;
- ratowania życia lub mienia;
- połowu ryb;
- wykonywania prac technicznych, utrzymania szlaków żeglugowych lub eksploatacji złóż kruszyw;
- uprawiania sportu lub rekreacji
- celów mieszkalnych, biurowych, gastronomicznych, hotelowych lub warsztatowych, a także jako przystanie pływające, doki lub zakłady kąpielowe.
Istnieje kilka podziałów statków ze względu między innymi na rodzaj napędu, liczbę kadłubów czy charakter wykonywanej pracy. Ostatni z nich, a zarazem najpopularniejszy, wyróżnia: statki handlowe, statki zaopatrzenia, statki służb państwowych, statki służb portowych, okręty wojenne, statki sportowe oraz statki pasażerskie, o których więcej w dalszej części artykułu.
Jaki jest największy statek na świecie?
Za największy statek na świecie uważa się supertankowiec Seawise Giant (znany także pod nazwami Happy Giant, Jahre Viking, Mont i TT Knock Nevi). Jednostka miała niemal pół kilometra długości – 458,45 m, i 68,8 m szerokości. Co więcej, jej nośność, czyli parametr określający wielkość statku, wynosiła 647 955 ton, a prędkość maksymalna 16 węzłów (1 w. to 1,852 km/godz. – przyp. red.). Budowa tankowca rozpoczęła się w 1974 roku w japońskiej Yokosuce na wyspie Honsiu, a zakończyła pięć lat później. Statek przeznaczony był do transportowania ropy naftowej z Zatoki Perskiej do reszty świata.
W czasie trwania konfliktu zbrojnego pomiędzy Irakiem a Iranem w 1986 r., najdłuższy i najcięższy statek w historii został zaatakowany przez siły irackie. Tankowiec został trafiony pociskiem w pobliżu cieśniny Ormuz. Uszkodzenia okazały się na tyle poważne, że jednostka została wycofana z normalnej eksploatacji i uznana za zniszczoną.
Po zakończeniu wojny na Bliskim Wschodzie zniszczonym wrakiem zainteresowała się norweska firma Norman International. Wykupiła statek i przetransportowała go do Singapuru, gdzie przeszedł gruntowny remont. Zmiana właściciela wiązała się ze zmianą nazwy, która od teraz brzmiała Happy Giant. W 2004 r., już jako Jahre Viking, został sprzedany innemu norweskiemu koncernowi, Fred.Olsen Production ASA. Ten z kolei przerobił maszynę na pływający magazyn ropy naftowej u wybrzeży Kataru.
W 2009 roku, po trzech dekadach użytkowania, podjęto decyzję o zezłomowaniu statku w Alang na zachodnim wybrzeżu Indii, gdzie mieści jedna z największych stoczni złomowych. Jak się później okazało, powodem takiej decyzji nie był wiek jednostki, a jej rozmiary. Ze względu na swoją długość i szerokość Seawise Giant nie mógł swobodnie przemierzać czołowych kanałów morskich na świecie, jak np. kanału Sueskiego, Panamskiego czy La Manche. Dodajmy, że ostatnim dowódcą supertankowca – w latach 2005–2009 – był polski kapitan Wiktor Bąk.
Największy statek pasażerski
Prym wśród statków pasażerskich wiedzie od niedawna francuski nabytek, czyli The Wonder of the Seas (w wolnym tłumaczeniu „Cud Mórz”). Długość jednostki wynosi rekordowe 362 m, a szerokość 66 m. Na pokładzie zmieścić się może niemal siedem tysięcy pasażerów i ponad dwa tysiące członków załogi. Dla porównania – słynny RMS Titanic (zobacz także: Zdjęcia Titanica, jakich nigdy wcześniej nie widziano. Wideo w jakości 8K ujawniło niektóre tajemnice wraku) miał ok. 270 m długości, niespełna 30 m szerokości i mógł pomieścić przeszło 2500 pasażerów i 900-osobową załogę.
Wonder of the Seas / fot. Wikipedia/ND44 - Own work/CC BY-SA 4.0
Goście statku mają do dyspozycji m.in. 2867 kabin, dwadzieścia restauracji, cztery baseny, plac zabaw dla dzieci, symulator surfingu, teatr czy ścianki wspinaczkowe. The Wonder of the Seas, którego portem macierzystym będzie Nassau na Bahamach, wypłynął w dziewiczy rejs po Karaibach 4 marca 2022 roku z portu Everglades na Florydzie. Pierwotnie pierwszy rejs pasażerowca miał rozpocząć się w Chinach, a zakończyć w Japonii. Plany organizatorom pokrzyżowała pandemia COVID-19.
Pełen ranking największych statków pasażerskich na świecie (wyrażony w tonażu*) prezentuje się następująco:
- Wonder of the Seas – 236,857 GT;
- Symphony of the Seas – 228,081 GT;
- Harmony of the Seas – 226,963 GT;
- Allure of the Seas – 225,282 GT;
- Oasis of The Seas – 185,010 GT;
- Costa Toscana – 185,010 GT;
- Costa Smeralda – 185,010 GT;
- AIDAnova – 183,900 GT;
- AIDAcosma – 183,200 GT;
- MSC Virtuosa – 181,541 GT.
* Tonaż – pojęcie określające wielkość statku w jednostkach objętościowych. GT to tzw. pojemność rejestrowa brutto, czyli objętość wszystkich przestrzeni wewnątrz kadłuba i nadbudówek statku, z wyłączeniem zbiorników balastowych.
Już niebawem miano największego wycieczkowca w historii przejmie budowany przez firmę Royal Caribbean Internationa statek Icon of the Seas („Ikona Mórz”). Jego długość ma wynieść 365 metrów, a wyporność ponad 250 tys. ton brutto. Maszyna pomieści niespełna 8 tys. pasażerów, dla których przygotowano masę atrakcji. Goście będą mieli do dyspozycji między innymi: 40 restauracji, siedem basenów, gigantyczny park wodny, kluby nocne, a nawet lodowisko. Przyszły rekordzista w dziewiczy rejs wyruszy 28 stycznia 2024 roku z portu w Miami.
Źródła: Ustawa o żegludze śródlądowej, Wikipedia, tanierejsowanie.pl.
