– Dania jest krajem skandynawskim, ale nie za bardzo. Nie zobaczycie tam słońca o północy, skoków narciarskich ani reniferów. Niewtajemniczeni sądzą, że nordyckie nacje nie różnią się specjalnie między sobą. Są jednak w błędzie. Szwedzi to Prusacy Północy: trzymają się prosto, ubierają podobnie i są posłuszni [ciekawostki o Szwecji]. Norwegowie przypominają Szkotów. To twardy naród górali. Duńczycy z kolei są zrelaksowani i rozluźnieni. Ich ulubiona pozycja to pozycja siedząca – zapewnia dobry kontakt wzrokowy – zaczyna swoją książkę „Duńczycy" brytyjska pisarka Helen Dyrbe. 

Czym wyróżniają się Duńczycy, ich historia i kultura? Oto najbardziej interesujące ciekawostki o Danii. 

Z czego jest znana Dania?

  1. Hygge jako styl życia stało się jednym z najbardziej popularnych koncepcji, które Dania dała Europie, a następnie światu. Hygge pochodzi od duńskiego przymiotnika hyggelig, którego używa się do określania wszystkiego co miłe, przytulne czy wygodne. I takie jest życie zgodne z filozofią hygge. Mogą to być jesienne dni spędzane w ciepłym pokoju, w którym pali się kilka świec (Duńczycy są rekordzistami świata w liczbie kupowany świeczek), rodzinne święta Bożego Narodzenia, słodkie wypieki czy ciepłe kolorowe swetry. 
  2. Osoby, które w swoje 25. urodziny pozostają siglami, są w Danii obsypywane cynamonem. Te i inne okrągłe urodziny są tam celebrowane hucznie. Jeśli mężczyzna w wieku 25 lat wciąż jest w stanie wolnym, zostaje nazwany „pieprzowym kawalerem" (pebersvend). Wolne 25-letnie kobiety z kolei otrzymują miano „pieprzowych panien" (pebermø). Tradycyjnie takie osoby w swoje 25. urodziny są przywiązywane do ulicznych latarni i obsypywane dużą ilością cynamonu. Jeśli przez kolejne 5 lat stan partnerski Duńczyka lub Dunki nie ulegnie zmianie, na 30. urodziny zostają obsypani pieprzem. 
  3. Monarchia duńska jest jedną z najstarszych na świecie. Korzenie rodziny królowej Małgorzaty II sięgają 1000 lat w przeszłość do czasów króla panującego około 900 roku. Królowa Małgorzata (urodzona w 1940 r.) panuje w Danii od 1972 roku.  
  4. Mieszkańcy królestwa Danii mogą posługiwać się trzema różnymi paszportami. W zależności od pochodzenia Grenlandczycy używają paszportu fioletowego, mieszkańcy Wysp Owczych – zielonego, a Duńczycy z Danii właściwej – czerwonego. 
  5. Znany z baśni „Brzydkie kaczątko" Hansa Christiana Andersena łabędź niemy (Cygnus olor) jest narodowym ptakiem Danii. „On przynosi lato, on przynosi słońce" – taką piosenkę śpiewa wiele duńskich dzieci podczas porannych spotkaniach w szkole. Tym, który przynosił słońce i lato, był oczywiście bocian. Obecnie ten niegdyś regularnie obecny w Danii letni gość jest coraz rzadziej widziany.

Z czym kojarzy się Dania?

  1. LEGO to najbardziej znana duńska marka na świecie. Ponad 36 tys. klocków LEGO jest układanych w każdej minucie. Co sekundę sprzedaje się 7 zestawów LEGO. Co ciekawe, LEGO jest również de facto największym na świecie producentem opon. Firma wytwarza 306 milionów opon gumowych do zabawkowych pojazdów.
  2. Nazwa technologii Bluetooth pochodzi od przydomku duńskiego króla Haralda Sinozębego (Harald Blåtand). Monarcha władał Danią w latach 958–987, czyli w tym samym czasie, kiedy nad Wisłą i Wartą książę Mieszko I budował podstawy państwa polskiego. Swój przydomek Harald zyskał od sczerniałego zęba wybitego w potyczce lub w wypadku.
  3. Święto Trzech Króli jest w Danii tradycyjnie obchodzone poprzez zapalenie Helligtrekongerslys – specjalnej świecy Trzech Króli. To świeca z trzema ramionami i trzema knotami. Po jednej dla każdego z królów. Dawniej w miejscu złączenia ramion umieszczano odrobinę prochu strzelniczego. Kiedy płomień świec dotarł do złączenia, rozbrzmiewał niewielki huk. Oznaczał on koniec Świąt Bożego Narodzenia. 
  4. Duńczycy mają bardzo precyzyjne określenia na dziadków i babcie. Zamiast zwykłego „babcia” powiedzą dosłownie „mama mamy” (mormor) lub „mama taty” (farmor). Z kolei „dziadek” to „tata mamy” (morfar) lub „tata taty” (farfar).
  5. Według Międzynarodowej Organizacji Kawy Dania jest 4. krajem na świecie pod względem spożycia kawy. 67 proc. Duńczyków codziennie pije kawę. Jeden na dwóch preferuje czarną kawę, a tylko jeden na sześciu nigdy nie pije kawy.

Ciekawostki o duńskiej historii i języku

  1. Co ciekawe, Duńczycy również mieli swoje małe imperium kolonialne. Duńskie Indie Zachodnie tworzyły 3 małe wyspy na Karaibach: Saint Thomas, Saint John and Saint Croix. Wyspy zostały ostatecznie odsprzedane Stanom Zjednoczonym w 1917 roku. W miasteczku Charlotte Amalie, które było oficjalną stolicą Duńskich Indii Zachodnich, do dziś można spotkać nazwy ulic pisane po duńsku.
  2. Język duński jest uznawany za jeden z trudniejszych do nauki nie z powodu skomplikowanej gramatyki (ta jest w miarę prosta i logiczna), lecz trudnej wymowy. Duńska fonetyka dysponuje znacznie większą liczbą samogłosek niż inne języki europejskie. Wiele z tych dźwięków jest albo trudnych do wymówienia albo do wyłapania, gdy mówi Duńczyk. Duński alfabet – a właściwie alfabet duńsko-norweski, ponieważ oba języki opierają się na tym samym abecadle – ma trzy dodatkowe litery: æ, ø, å. Każda z nich może być przy tym różnie wymawiana w zależności od pozycji w słowie. Za najtrudniejsze duńskie wyrażenie uznaje się nazwę deseru Rød grød med fløde. Jak to przeczytać? Przekonaj się sam i spróbuj powtórzyć!

     

  3. Podczas II wojny światowej Dania była okupowana przez Niemcy. Przez większość tego okresu Duńczycy stawiali bierny opór okupantowi. Symbolem dla narodu był król Christian X, który nie opuścił kraju i każdego dnia wybierał się na milczący przejazd na koniu po Kopenhadze, czym dawał otuchę swoim poddanym. 
  4. Solvang to jedno z najbardziej duńskich miasteczek na świecie. Sęk w tym, że nie znajduje się w Danii, lecz w dalekiej i ciepłej Kalifornii. Solvang zostało założone ponad 100 lat temu przez duńskich kolonistów, którzy na zachodnim wybrzeżu szukali lepszego klimatu. Nazwa miasta w tłumaczeniu z duńskiego na polski to po prostu „słoneczne pole".
  5. Historia polsko-duńskich relacji jest naprawdę długa. Jej ślady można znaleźć nawet w starej siedzibie polskich królów – na Zamku Wawelskim w Krakowie. To tam właśnie stoi Wieża Duńska. Konstrukcja została zbudowana w 1424 roku na polecenie króla Władysława Jagiełły dla specjalnego gościa ze Skandynawii. Był nim Eryk Pomorski – król Danii, Szwecji i Norwegii. Władca Północy pochodził z Darłowa i był przedstawicielem pomorskiej dynastii Gryfitów. Król Eryk to jedna z najbarwniejszych postaci duńskiej historii. Pod koniec życia stracił koronę i został piratem. Schyłek życia spędził w rodzinnym Darłowie, gdzie do dziś znajduje się jego grobowiec. 

Źródło: Embassy of Danmark in Poland