Uwielbiana rzeka z nowym rezerwatem. RDOŚ porządkuje obszar Krutyni
Wśród amatorów spływów kajakowych Krutynia ma status niemal kultowy. Ale to też niezwykle cenna ostoja przyrody. Jej dolny bieg był podzielony między dwa rezerwaty. Teraz ich granice przesunięto i powiększono. To krok w stronę skuteczniejszej ochrony przyrody.
Od 20 sierpnia 2025 r. rezerwaty przyrody wzdłuż Krutyni mają nowe granice i nazwę. Zwyczajowa „Krutynia Dolna” jest teraz nazwą oficjalną, a rezerwat powiększono o nowe tereny, także nieobjęte wcześniej ochroną.
Co dokładnie zmieniło się w rezerwacie?
Utworzony w 1989 r. rezerwat Krutynia, ze względu na istnienie drugiego obszaru o tej samej nazwie w dawnym woj. olsztyńskim, był od lat określany jako Krutynia Dolna. Teraz to już oficjalne, włączono do niego też część terenów sąsiedniego rezerwatu Pierwos.
Obszar Krutyni Dolnej obejmuje tereny gmin Piecki, Mikołajki i Ruciane-Nida, w Mazurskim Parku Krajobrazowym, a jego powierzchnia wynosi teraz 1231,27 ha. W granicach rezerwatu pozostaje wszystko to, co było w nim wcześniej, czyli lasy Nadleśnictwa Maskulińskie wraz z jeziorami Malinówka, Gardyńskie i Dłużec.
Nowością jest przyłączenie do Krutyni Dolnej części rezerwatu Pierwos, o powierzchni 234,67 ha. Ale zmiana granic to nie wszystko, rezerwat zyskał także nowe tereny:
- grunty leśne Nadleśnictwa Strzałowo (1,52 ha) i Maskulińskiego (14,82 ha),
- jezioro Smolak (1,21 ha) i bezimienne jeziorko (1,88 ha).
Korzyści dla przyrody
Jak tłumaczy Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie, określenie granicy pomiędzy rezerwatami Pierwos a Krutynia Dolna wzdłuż rzeki napotykało problemy. Jej naturalny bieg nie pokrywał się z wytyczonymi działkami ewidencyjnymi. Dlatego zdecydowano o przesunięciu granic obu rezerwatów tak, by rzeka w całości znalazła się w jego obrębie. Dzięki tej zmianie poprawiono integralność hydrologiczną obszaru – rezerwat obejmuje niemal całą elementarną zlewnię Krutyni od jeziora Kołwinek po Gardyńskie oraz część zlewni jeziora Gardyńskiego.
Na terenie Krutyni Dolnej dominują lasy. Głównie grąd subkontynentalny oraz bory i lasy bagienne. Poza tym oczywiście ekosystemy wodne – rzeka Krutynia, jej dopływ Gardynka oraz jeziora: Gardyńskie, Malinówka, Dłużec i Smolak. Uzupełniają je torfowiska, łąki, pastwiska i zarośla. Całość to prawdziwy przyrodniczy skarb, który najlepiej można docenić podziwiając otoczenie ze szlaku kajakowego.
Jak łatwo się domyślić, takie tereny przyciągają ptaki i płazy. Wzdłuż Krutyni spotkać można gatunki chronione, takie jak bielik, rybołów, zimorodek, perkoz dwuczuby czy czapla siwa. Mokradła i okoliczne lasy to dom m.in. dla rzekotki drzewnej, ropuch i traszek. Nie trzeba jednak być zapalonym przyrodnikiem by pokochać Krutynię – ciszę i spokój doceni tu każdy.
Źródło: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
Nasza autorka
Magdalena Rudzka
Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.