Przepiękna trująca żaba w niebieskie paski odkryta w głębi puszczy amazońskiej
W głębi brazylijskiej Amazonii po raz pierwszy od dekady odkryto nowy gatunek żaby. Należy do rodziny drzewołazowatych i wytwarza sile toksyny. Trucizn z tych żab używają rdzenni mieszkańcy do wyrobu zatrutych strzał. Nowa żabka jest wyjątkowo kolorowa: jej ciało pokrywają niebiesko-brązowe pasy, a brzuch ma w kropki.
Spis treści
Naukowcy z Instituto Nacional de Pesquisas da Amazônia we współpracy z Narodowym Muzeum Republiki Czeskiej odkryli nowy gatunek żaby w brazylijskiej Amazonii. Nowa żabka, nazwana Ranitomeya aetherea, wyróżnia się pięknymi, niebieskimi liniami biegnącymi wzdłuż ciała oraz miedzianymi nogami z brązowymi plamkami. To pierwsze od dekady odkrycie nowego gatunku w rodzaju Ranitomeya.
Nowa trująca piękność z Amazonii
Odkrycia dokonano w wyjątkowo trudno dostępnym rejonie lasów Amazonii: dorzeczu rzeki Juruá. Zespół badawczy dotarł tam samolotem, następnie odbył 10-godzinną podróż łodzią, a na końcu pieszą wędrówkę przez dżunglę z pomocą lokalnych przewodników. W rejonie porośniętym palmami zaobserwowano nieznany wcześniej gatunek żaby. Zebrano kilka okazów, w tym kijanki, które przewieziono do laboratorium. Dorzecze rzeki Juruá w Brazylii to trudny do badania region o ogromnej, lecz słabo poznanej bioróżnorodności.
Analiza DNA potwierdziła, że jest to nowy gatunek z rodzaju Ranitomeya. Nowa żaba jest maleńka: osiąga długość około 15 mm, wydaje też unikatowe dla swojego gatunku odgłosy. Pierwsze obserwacje wskazują, że wykazuje aktywność głównie wczesnym rankiem i późnym popołudniem, choć podczas opadów deszczu zmienia swoje zwyczaje. Często ukrywa się pod opadłymi liśćmi palmowymi. Dotychczas zaobserwowano ją tylko na jednym, niewielkim obszarze dżungli.
Nowy gatunek został opisany na podstawie danych morfologicznych, morfometrycznych, nagrań głosów godowych, cech kijanek oraz analizy genetycznej. Wszystkie zastosowane metody potwierdziły, że jest to nowy gatunek.
Kolorowe żaby i zatrute strzały
Drzewołazowate, do których należy mała piękność, to fascynująca rodzina płazów bezogoniastych. Są jednymi z najbardziej kolorowych zwierząt lądowych. Większość z nich nie przekracza półtora centymetra długości, a jednak są zwierzątkami bardzo niebezpiecznymi. Intensywne odcienie żółci, czerwieni, błękitu i zieleni to barwy ostrzegawcze: skóra drzewołazowatych wydziela silne toksyny. Niektóre gatunki są tak trujące, że rdzenni mieszkańcy Amazonii wykorzystywali ich toksyny do zatruwania strzał.
Rodzina składa się z około 200 gatunków, podzielonych na kilka rodzajów, m.in. Dendrobates, Ranitomeya, Phyllobates i Oophaga. Większość z nich prowadzi dzienny tryb życia i wykazuje dużą aktywność. Mimo niewielkich rozmiarów te kolorowe żabki wykazują złożone zachowania społeczne i rozrodcze. Opiekują się jajami i kijankami, przenosząc je często do niewielkich zbiorników wodnych, takich jak kałuże w liściach bromelii.
Źródło: PLoS ONE
Nasza autorka
Magdalena Rudzka
Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.