Martwe nietoperze w Białowieży. Instytut Biologii Ssaków: to sprawka kotów

Instytut Biologii Ssaków w Białowieży opisuje smutne znalezisko niedaleko Parku Pałacowego. Po oględzinach martwych nietoperzy okazało się, że wszystkie należą do gatunku mopek zachodni.

Nietoperze pod ścisłą ochroną. Co mówi prawo?

Mopek zachodni to gatunek występujący w większości krajów Europy. W Polsce (jak wszystkie nietoperze) jest pod ścisłą ochroną gatunkową. Warto pamiętać, że przepisy stanowią też, iż nietoperzy nie wolno umyślnie płoszyć lub niepokoić, fotografować, filmować lub obserwować – jeśli mogłoby to powodować płoszenie.

Naukowcy: koty są zagrożeniem dla przyrody

„Przyczyna śmierci szybko wyszła na jaw. Sąsiedzi widzieli jak w tym miejscu koty polowały na nietoperze. Koty są towarzyszami człowieka od tysięcy lat, ale wyrządzają poważne szkody przyrodnicze. Szacuje się, że tylko w Wielkiej Brytanii zabijają około ćwierć miliona nietoperzy rocznie. „Urobek” kota z Białowieży, tylko z jednej nocy, pokazuje, że nasze pupile nie różnią się od tych zza morza” – opisuje incydent Instytut Biologii Ssaków.

Informacja wywołała ogromne poruszenie, kilkaset komentarzy, a w sieci rozgorzał spór o rolę kotów w środowisku. Temat kotów wolno żyjących i wychodzących, a także definicja pierwszego z tych terminów, budzą ogromne emocje. Zdanie naukowców jest w tej materii jasne: koty domowe wyrządzają szkody w środowisku i zagrażają wielu rodzimym gatunkom, przede wszystkim ptakom.

Kot domowy – gatunek obcy czy nie?

Kot domowy w 2022 roku został umieszczony w bazie „Gatunki obce w Polsce”, prowadzonej przez Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Należy jednak podkreślić, że kot póki co nie występuje na liście krajowej, ani unijnej z wykazem inwazyjnych gatunków obcych (IGO). Nie jest więc w świetle prawa uważany za gatunek stwarzający zagrożenie dla Polski lub Unii Europejskiej. Tyle mówi prawo.

GDOŚ, prostując informacje o kocie jako IGO stwarzającym zagrożenie, podkreśla jednocześnie: „Należy przy tym zwrócić uwagę, że kot domowy może stanowić poważne zagrożenie dla zwierząt dziko żyjących w środowisku przyrodniczym – zwłaszcza dla ptaków – dlatego nie powinien być wypuszczany przez właścicieli na zewnątrz bez odpowiedniego nadzoru.”

Póki co w Polsce nie obowiązują przepisy podobne do tych np. z Nowej Zelandii, która zdecydowała o całkowitej eliminacji wolno żyjących kotów do 2050 roku. Według badań z 2023 roku, o których pisaliśmy tutaj, ofiarami kotów domowych pada prawie 2100 różnych gatunków zwierząt. Wśród nich jest 981 gatunków ptaków, 463 gadów, 431 ssaków, 119 owadów, 57 płazów.

Źródło: Instytut Biologii Ssaków w Białowieży

Nasza autorka

Magdalena Rudzka

Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.