Jak zdobyć przyjaciół i zjednać sobie ludzi? Papużki już to rozgryzły i powinniśmy się od nich uczyć

Niektóre papugi ostrożnie testują nowe znajomości, zanim pójdą „na całość”. To zachowanie pozwala im wykształcić trwałe przyjaźnie, uniknąć agresji i innych nieprzyjemności. Naukowcy badający mnichy nizinne udowadniają nam, że ptaki inteligentnie rozwijają więzi społeczne: niekiedy lepiej od ludzi.

Jak papugi nawiązują przyjaźnie?

Papugi, tak jak ludzie, wykazują silną potrzebę życia w grupie. Ich przyjaźnie nie powstają jednak przypadkowo, lecz są efektem wieloetapowego procesu społecznego, który minimalizuje ryzyko konfliktów.

Badania przeprowadzone przez zespół naukowców z University of Cincinnati wykazały, ze mnichy nizinne – gatunek pięknych, zielonkawych papug z Ameryki Południowej – stopniowo zbliżają się do nowych osobników, szanując swoją przestrzeń osobistą, obserwując je z dystansu, a dopiero po jakimś czasie, w przemyślany sposób podejmują ostrożne próby nawiązania kontaktu. Wyniki opublikowali 12 listopada 2025 roku w czasopiśmie „Biology Letters”.

Podryw „na papugę”

Wygląda na to, że wiele osób szukających nowych znajomości naprawdę mogłoby uczyć się od ptaków. Te w pierwszych etapach relacji kategorycznie unikają bezpośredniego kontaktu fizycznego. Z czasem jednak, gdy pojawia się wzajemne zaufanie, ptaki zaczynają siedzieć bliżej siebie, dotykać się dziobami, a nawet pielęgnować swoje pióra.

Brzmi znajomo? To właśnie te drobne, przyjazne gesty budują fundamenty silnych więzi społecznych, których efektem może być wspólne, przyjazne dzielenie przestrzeni, jedzenia a niekiedy nawet tworzenie par lęgowych.

Czy zwierzęta mogą się przyjaźnić?

Badacze obserwowali zachowania mnichów nizinnych w grupach, dokumentując ponad 179 relacji między nieznanymi sobie osobnikami. Nieznajomi początkowo zachowywali dystans, ale po jakimś czasie dochodziło między nimi nawet do dzielenia się pożywieniem, co w świecie ptaków stanowi wyraz głębokiego zaufania. Analogiczne mechanizmy społeczne zaobserwowano także u nietoperzy.

To dowodzi, że – także w świecie zwierząt – kropla drąży skałę i szczególnie w relacjach społecznych warto wykazywać się cierpliwością i zrozumieniem.

Papugi troszczą się o siebie nawzajem

Mamy dowody na to, że przyjaźnie u papug powstają powoli i wymagają czasu, cierpliwości oraz wzajemnego szacunku. Zjawisko to ma wiele wspólnego z relacjami międzyludzkimi – również my powinniśmy uczyć się budować zaufanie i dbać o więzi społeczne stopniowo, unikając pochopnych ocen i ryzykownych zachowań.

Warto pamiętać, jak bardzo społecznymi – i podobnymi do nas – zwierzętami są papugi. Opiekunowie papug trzymanych w domu powinni wziąć pod uwagę, że dla ich podopiecznych kluczowa jest obecność przedstawicieli innego gatunku lub kontakt z opiekunem. Izolacja może prowadzić u nich do problemów behawioralnych lub nawet… depresji. Zapewnienie papudze towarzystwa (co zaskakujące nawet w postaci „wideorozmów” z innymi ptakami czy obserwacji nagrań ptaków) może znacząco poprawić ich komfort psychiczny.

Czy my chcielibyśmy być uwięzieni w miejscu, w którym nie mamy do kogo otworzyć „dzioba”?

Źródła: Biology Letters, Northeastern University

Nasz autor

Jonasz Przybył

Redaktor i dziennikarz związany wcześniej m.in. z przyrodniczą gałęzią Wydawnictwa Naukowego PWN, autor wielu tekstów publicystycznych i specjalistycznych. W National Geographic skupia się głównie na tematach dotyczących środowiska naturalnego, historycznych i kulturowych. Prywatnie muzyk: gra na perkusji i na handpanie. Interesuje go historia średniowiecza oraz socjologia, szczególnie zagadnienia dotyczące funkcjonowania społeczeństw i wyzwań, jakie stawia przed nimi XXI wiek.