Idealne papugi do domu? Przedstawiamy kilka propozycji
Papugi do domu to doskonały wybór dla miłośników zwierząt, którzy chcą zaopiekować się egzotycznym pupilem. Warto jednak wiedzieć, że nie każdy gatunek może żyć w niewoli, a wybór odpowiedniego ptaka jest przecież kluczem do zadowolenia, zarówno opiekuna, jak i jego pierzastego przyjaciela. Jaka papuga do domu okaże się najlepszym wyborem? Spróbujmy odpowiedzieć na to pytanie.

Spis treści:
- Nierozłączki to wspaniałe papugi do domu, o ile zaakceptuje się ich cechy
- Papuga falista to towarzyski ptak
- Nimfa jako papuga do domu? To świetny wybór
- Papuga rudosterka to niezwykle charakterny ptak
- Żako to odpowiedni pupil dla opiekuna, który ma dużo czasu
- Aleksandretta jako papuga do domu? Tak, ale dla doświadczonego opiekuna
- Kakadu zmieni dom w lotnisko
- Ara to inteligentny kolos
- „Oswojona” nie znaczy „udomowiona”
- To trzeba wiedzieć
Na świecie żyje ponad 400 gatunków papug. Każdy przedstawiciel rzędu Psittaciformes imponuje wspaniałym upierzeniem i inteligencją, a niektóre – także niesamowitą umiejętnością naśladowania ludzkiej mowy. Początki hodowli tych wspaniałych ptaków sięgają starożytności. W Grecji i Rzymie były symbolem bogactwa i statusu. Dziś miłośnicy zwierząt widzą w nich przede wszystkim towarzysza. Przyjrzyjmy się kilku gatunkom, które najlepiej sprawdzą się w tej roli.
Nierozłączki to wspaniałe papugi do domu, o ile zaakceptuje się ich cechy
Papużki nierozłączki należą do najmniejszych gatunków, nadających się do domowej hodowli. Osiągają od 13 do 18 cm długości i masę ciała od 25 do 66 g. Swoją charakterystyczną nazwę zawdzięczają niezwykle silnie rozwiniętemu instynktowi stadnemu. Między partnerami wywiązuje się niezwykle silna więź, więc ich przydomek należy odbierać dosłownie.
Nierozłączki są niezwykle inteligentne. Chłoną wiedzę niczym gąbka wodą i dość łatwo je oswoić. Gdy nawiążą więź z opiekunem, stają się niezwykle lojalnymi przyjaciółmi. W dodatku zachwycają barwnym upierzeniem i mnogością odmian kolorystycznych. Gatunek idealny dla początkujących hodowców? Tak, o ile zaakceptuje się ich usposobienie.
Te drobne ptaki są niezwykle ruchliwe i skore do zabawy. Wszędzie ich pełno, a w dodatku są głośne. Nierozłączki wydają piskliwe dźwięki, niezwykle donośne. Przyszły opiekun musi brać to pod uwagę.
Papuga falista to towarzyski ptak
Papuga falista jest niewiele większa od nierozłączek. Osiągają długość od 18 do 20 cm, ale od swoich nierozłącznych krewniaków są wyraźnie bardziej filigranowe. Osiągają masę ciała w przedziale od 25 do 30 g. Występują w wielu odmianach kolorystycznych, ale wszystkie łączy charakterystyczny wzór falistych prążków na głowie, karku i grzbiecie.

Papugi faliste są ptakami aktywnymi, które nieustannie domagają się towarzystwa opiekuna. Towarzyszą człowiekowi przy każdej czynności. Nawet podczas sprzątania i gotowania ochoczo przysiadają na ramieniu i z zaciekawieniem śledzą wszystkie domowe wydarzenia. Wydają z siebie bogatą gamę dźwięków, ale są dość ciche (jak na papugę).
W tym miejscu warto wspomnieć, że niektórzy przedstawiciele tego gatunku uczą się naśladować ludzką mowę. Nie zawsze są to pojedyncze słowa. Zdarza się, że papugi faliste powtarzają całe zdania.
Nimfa jako papuga do domu? To świetny wybór
Nierozłączki i papugi faliste są niezwykle żywiołowe, co nie każdemu może odpowiadać. Przyszli opiekunowie, którzy szukają spokojniejszego pupila, powinni zainteresować się nimfą. To średniej wielkości przedstawiciel rodziny kakaduowatych. Osiąga długość od 30 do 35 cm i masę od 80 do 120 g.
Cechą charakterystyczną nimfy jest pierzasty czubek na głowie, który ptak stawia na sztorc w momencie, gdy odczuwa strach lub ekscytację. Ptaki te występują w wielu odmianach kolorystycznych. Są pojętne i szybko się uczą. Z niebywałym wdziękiem naśladują melodie i gwizdy, a przy tym są jednymi z najspokojniejszych przedstawicieli swojego rzędu.
Papuga rudosterka to niezwykle charakterny ptak
Papuga rudosterka osiąga od 22 do 30 cm długości i osiągają masę ciała od 60 do 100 g. Swoją nazwę zawdzięcza czerwonemu, bordowemu lub kasztanowemu ubarwieniu piór w okolicach ogona lub brzucha.
Pod względem wielkości, papuga rudosterka przypomina nimfę, ale charakterem i usposobieniem zbliża się do przedstawicieli dużych gatunków. Bywa zadziorna i terytorialna. Z zawziętością potrafi bronić klatki lub ulubionej zabawki. Często prezentuje upór, zwłaszcza jeżeli czegoś chce. Jest aktywna i energiczna. Potrzebuje dużej przestrzeni do latania. Inaczej nie utrzyma dobrej kondycji, zarówno fizycznej, jak i psychicznej.
„Charakterek” rudosterki da się okiełznać, ale wymaga to odpowiedniej socjalizacji i opieki. Jeżeli opiekun poświęci swojemu ulubieńcowi odpowiednio dużo czasu, zyska wspaniałego przyjaciela – towarzyskiego i czułego. Te piękne ptaki uwielbiają spędzać czas na ramieniu lub kolanach.
Żako to odpowiedni pupil dla opiekuna, który ma dużo czasu
Żako to średniej wielkości papuga. Osiąga od 30 do 40 cm długości i masę ciała od 400 do 500 g. Ich charakterystyczną cechą jest szarawe upierzenie z jaskrawoczerwonymi sterówkami.
Przedstawiciele tego gatunku należą do najinteligentniejszych ptaków. Prezentują wręcz niesamowitą zdolność do naśladowania ludzkiej mowy. Bo o ile prostych zdań może nauczyć się nawet papuga falista, to żako nie tylko powtórzy zdania złożone, ale też dopasuje je do sytuacji.
Trzeba jednak pamiętać, że niebywała inteligencja tego ptaka ma przełożenie na jego potrzeby. Żako wymaga stałej stymulacji umysłowej. Opiekun musi zapewnić swojemu pupilowi zabawki edukacyjne, a to jeszcze nie wszystko. Papudze trzeba poświęcać dużo czasu i uwagi i ciągle uczyć jej nowych sztuczek. Nie można też zapomnieć, że żako jest ptakiem niezwykle wrażliwym i emocjonalnym. Tej papugi nie można zostawiać samej na długie godziny.
Aleksandretta jako papuga do domu? Tak, ale dla doświadczonego opiekuna
Aleksandretta należy do najczęściej wybieranych większych papug. Niektóre gatunki, jak choćby aleksandretta obrożna, osiągają do 43 cm długości i masę ciała do 160 g. Są też takie, które przekraczają 60 cm i 250 g. Do tej grupy należy choćby aleksandretta większa.
Aleksandretty to niezwykle wdzięczne ptaki. Świetnie naśladują melodie i dźwięki. Dość łatwo uczą się słów. Wprawiają w zachwyt barwnym upierzeniem, żywiołowym usposobieniem i inteligencją. Należy jednak podkreślić, że są dość wymagającymi pupilami.
Upór jest silnie zakorzeniony w charakterze aleksandretty. Papuga potrafi postawić na swoim, choćby miała użyć dzioba, żeby wymusić uległość na opiekunie. Przy odpowiedniej opiece, będzie towarzyska i łagodna, ale początkujący hodowca raczej nie zdoła odpowiednio poprowadzić swojego ulubieńca. Należy też brać pod uwagę, że mówimy tu o naprawdę głośnej papudze, co nie czyni jej najlepszym wyborem do mieszkania w bloku.
Kakadu zmieni dom w lotnisko
Rodzina kakaduowatych obejmuje 21 gatunków, podzielonych na 6 rodzajów. Za najbardziej typowy uznaje się rodzaj Cacatua, obejmujący 11 gatunków. Wśród nich są ptaki średniej wielkości i kilka nieco większych. Kakadu osiągają od 30 do 55 cm długości i masę od 300 do 980 g.

To niezwykle towarzyskie ptaki. Praktycznie „nie odklejają się” od swojego opiekuna. Ochoczo spędzają czas na ramieniu i nie stronią od kontaktu fizycznego. Są ciekawskie i niezwykle inteligentne. Świetnie naśladują mowę, ale gdy tego nie robią, wydają z siebie głośne krzyki.
Jak głośne? Już kakadu żółtoczuba potrafi wygenerować hałas o natężeniu dochodzącym do 130 dB. Jeszcze głośniejsza jest kakadu molucka. Jej okrzyki osiągają do 135 dB. Dla porównania, personel naziemny pracujący na płycie lotniska poddawany jest ekspozycji na hałas o natężeniu ok. 140 dB. Przyszły opiekun musie mieć świadomość, że decyduje się na jedną z najgłośniejszych papug.
Ara to inteligentny kolos
Ostatni ptak na naszej liście to prawdziwy kolos. Ara to jedna z największych i najbardziej imponujących papug. Niektóre gatunki osiągają nawet 100 cm długości i masę dochodzącą do 2 kg. Ary różnią się wielkością i upierzeniem, ale wszystkie łączy niebywała inteligencja.

Ary uczą się błyskawicznie, ale uwaga – równie ochoczo jak dobre, przyswajają też złe nawyki. Opiekun musi więc poświęcić swojemu pupilowi dużo czasu, tym bardziej, że mówimy tu o niezwykle towarzyskim ptaku. Od domowników, których traktują jak członków stada, domagają się uwagi i interakcji. Gdy nawiążą więź emocjonalną, stają się oddane i lojalne.
Tak jak kakadu, są niezwykle głośne. Ich okrzyki niosą się na dużą odległość, więc opiekun musi pozostać na to niewrażliwy. Trzeba też pamiętać, że ara wymaga ogromnej przestrzeni. Najlepsza dla tego ptaka będzie woliera w ogrodzie.
„Oswojona” nie znaczy „udomowiona”
Jeżeli człowiek zapewni swojemu pierzastemu przyjacielowi odpowiednią opiekę, ten doskonale odnajdzie się w warunkach domowych. Nie można jednak zapomnieć, że decyzja o przygarnięciu papugi powinna być przemyślana i podjęta świadomie. To nie są zwierzęta odpowiednie dla wszystkich. Wymagają ogromnych pokładów cierpliwości i wyrozumiałości. Trzeba bowiem wiedzieć, że mimo iż historia hodowli tych ptaków sięga starożytności, wciąż mówimy tu o zwierzętach egzotycznych.
W przeciwieństwie do choćby psów, papugi nie są udomowione na poziomie genetycznym. Można je oswoić, ale wymaga to ogromu pracy i zapewnienia zwierzęciu odpowiednich warunków.
To trzeba wiedzieć
Kluczem do szczęśliwego życia z papugą jest zaakceptowanie jej naturalnych cech i dogłębne zrozumienie potrzeb.
Instynkt stadny
Po pierwsze, każda papuga jest stworzeniem stadnym. Instynkt ten jest u nich szczególnie silnie rozwinięty. Papugi łączą się w pary na całe życie i właściwie nie odstępują swojego partnera. Gdy nie mają towarzystwa, pojawia się u nich lęk separacyjny, a to skutkuje wieloma niepożądanymi zachowaniami. Osamotniona papuga jest głośna (nawołuje partnera), a może być też agresywna.
Decydując się na papugę do domu, warto wziąć pod opiekę minimum dwa osobniki (liczba ptaków w każdym przypadku musi być parzysta). Jeżeli jest to jednak niemożliwe, trzeba zastanowić się, ile czasu domownicy mogą poświęcić pierzastemu pupilowi. Papuga żyjąca w pojedynkę wymaga wiele uwagi (trzeba jej poświęcić minimum kilka godzin dziennie) i naturalnie zaczyna uczestniczyć w życiu rodzinnym. Towarzyszy domownikom podczas dosłownie każdej czynności i nie należy jej tego zabraniać.
Papuga w domu to gwarancja bałaganu
Nawet niewielka papuga potrafi zamienić dom w istne pobojowisko. Okruchy rozsiane w każdym zakamarku, odchody na meblach, owoce rozgniecione na podłodze – każdy przyszły opiekun tego sympatycznego ptaka musi liczyć się, że po przygarnięciu „pierzaka” będzie musiał poświęcić znacznie więcej czasu na sprzątanie. Im większa papuga, tym większy bałagan. Należy o tym pamiętać.
Ptak musi latać
Kolejna rzecz to przestrzeń, jaką należy zapewnić papudze. Klatka jest dla ptaka tylko schronieniem, nie przestrzenią życiową. Żeby papuga mogła utrzymać mięśnie w należytej kondycji, musi mieć zapewnioną przestrzeń do lotu.
O ile małym gatunkom wystarczy pokój, to większe wymagają większej przestrzeni. Ptaki średniej wielkości muszą mieć dostęp do przynajmniej dwóch pomieszczeń, a największe – do całego mieszkania lub domu. W ich przypadku, dobrym pomysłem jest budowa woliery w ogrodzie.
Papugi w domu potrzebują wyzwań
Papugi są jednymi z najinteligentniejszych ptaków i jako takie, wymagają odpowiedniej stymulacji umysłowej. Ptakom trzeba zapewnić stały dostęp do logicznych i interaktywnych zabawek. Gdy po czasie zaczną być dla nich nudne (a to nieuniknione), nie obejdzie się bez zakupu nowych. Trzeba bowiem pamiętać, że sfrustrowana papuga sama zacznie szukać sobie rozrywek, a na rym z całą pewnością ucierpią meble, firanki, zasłony i inne elementy wyposażenia domu.
Papugi są zwierzętami długowiecznymi
O czym jeszcze trzeba pamiętać? O długowieczności tych ptaków. Nawet przedstawiciele niewielkich gatunków żyją kilkanaście lat, więc każda papuga jest „długoterminowym zobowiązaniem”.
W tym miejscu należy wspomnieć, że większe ptaki są bardziej długowieczne. Przy zapewnieniu im odpowiedniej opieki, duże papugi żyją nawet 50–60 lat. Oznacza to, że w niektórych przypadkach, przeżyją swoich opiekunów.
Każda papuga ma inną „osobowość”
Na zakończenie należy dodać, że papugi są niezwykle charakternymi zwierzętami. Niektóre łatwo się oswajają i akceptują całą rodzinę. Są jednak takie, które wybierają tylko jednego opiekuna. Niestety, charakteru papugi nie da się przewidzieć. Między innymi właśnie dlatego decyzja o zakupie pierzastego pupila powinna być gruntownie przemyślana przez i zaakceptowana przez wszystkich domowników.
Nasz autor
Artur Białek
Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.

