Dwa razy uznawano go za wymarłego. Jeden z najrzadszych kotów świata ponownie odkryty w Tajlandii

Kotek kusy (Prionailurus planiceps) należy do najrzadszych i najbardziej zagrożonych dzikich kotowatych na świecie. O niezwykłej obserwacji po długiej przerwie poinformowały władze rezerwatu Princess Sirindhorn Wildlife Sanctuary w Tajlandii oraz krajowy departament d.s. parków narodowych i ochrony dzikich zwierząt i roślin.

Kotek kusy: rzadki, zagadkowy i skryty

Zasięg występowania tego rzadkiego kota ogranicza się do Azji Południowo-Wschodniej: Tajlandii, Malezji, Sumatry i Borneo. Kotek kusy jest nieduży – ma wielkość kota domowego oraz charakterystyczne duże i blisko osadzone oczy, przystosowane do widzenia po zmroku. Ostatnia udokumentowana obserwacja miała miejsce także w Tajlandii, w 1995 roku. Od tego czasu był uważany za wymarłego w tym kraju. Wcześniej sądzono tak w roku 1985.

Generalnie obserwacje tego gatunku to wielka rzadkość. Żyje w gęstwinie wilgotnych lasów deszczowych i namorzynowych, zawsze w pobliżu wody. To środowisko niezwykle trudne do badania dla naukowców. O jego trybie życia i rozmnażaniu tak naprawdę niewiele wiadomo. W niewoli odnotowano zaledwie trzy mioty w historii.

Fotopułapki zmieniają naukę

W obserwacjach tak rzadkich gatunków w tak trudnym terenie nieocenione są fotopułapki. Tak było i w tym przypadku. W Princess Sirindhorn Wildlife Sanctuary badanie z ich użyciem rozpoczęto w 2024 roku. Od tej pory kotka kusego udało się zarejestrować aż 29 razy.

– Ponowne odkrycie jest ekscytujące, ale jednocześnie niepokojące – powiedział agencji AFP weterynarz i badacz Kaset Sutasha z Uniwersytetu Kasetsart. Podkreślił, że fragmentacja siedlisk sprawia, iż populacje kotka kusego stają się coraz bardziej izolowane. Póki co naukowcy nie wiedzą, ile osobników nagrały kamery. Kotek kusy nie ma charakterystycznych osobniczych wzorów na futrze, co utrudnia liczenie.

Zaskakujące cechy kotka kusego – tego nie potrafi większość kotów

Rattapan Pattanarangsan, kierownik programu ochrony w organizacji pozarządowej Panthera uważa, że osobników może być całkiem sporo. Na nagraniach widać między innymi samicę z młodym. Kotek kusy, według dzisiejszej wiedzy biologicznej, wydaje na świat od jednego do czterech młodych. Samice posiadają tylko cztery sutki. Ciekawostka jest także to, że kotek kusy to jeden z czterech gatunków kotowatych, który nie potrafi schować pazurów. Pozostałe to: gepard, kotek wyspowy i kotek cętkowany.

Zagrożenia i przyszłość kotka kusego

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) szacuje, że na wolności pozostało około 2 500 kotków kusych i klasyfikuje ten gatunek jako zagrożony. W Tajlandii od dawna figurował on na liście gatunków „prawdopodobnie wymarłych”.

Lasy torfowiskowe Tajlandii zostały silnie pofragmentowane, głównie z powodu ekspansji rolnictwa. Kotki kuse są również coraz bardziej zagrożone chorobami przenoszonymi przez zwierzęta domowe, a rozmnażanie się na odizolowanych obszarach sprawia im coraz większe trudności. Choć ponowne odkrycie daje nadzieję, jest ono jedynie punktem wyjścia dla przyszłych działań ochronnych – podkreślają naukowcy.

Źródło: Live Science

Nasza autorka

Magdalena Rudzka

Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.