Czy pies ma kolana? Weterynarze rozwiewają popularny mit

Spis treści:

1. Czy pies ma kolana?
2. Ile kolan ma pies?
3. Chore kolano u psa
4. Ciekawostki o psach

Wbrew pozorom anatomia psa w wielu aspektach przypomina budowę ludzkiego układu kostnego. Psy, podobnie jak ludzie, mają kolana – zlokalizowane w tylnych łapach. Mało kto jednak wie, że również w przednich łapach znajduje się odpowiednik „kolana”, który pełni zupełnie inną funkcję. Zrozumienie tego układu może pomóc lepiej dbać o zdrowie pupila i rozpoznawać sygnały możliwych kontuzji.

Czy pies ma kolana?

Pies, podobnie jak człowiek i inne ssaki, ma kolana. Po jednym na każdej z dwóch tylnych łap. Odgrywają one kluczową rolę w poruszaniu się, a konkretnie w chodzeniu, skakaniu czy bieganiu.

Psie kolano to niezwykle złożony staw, który składa się z różnych kości:

• kości udowej,
• kości piszczelowej,
• kości strzałkowej,
• rzepki,
• łąkotki,
• więzadeł krzyżowych.

Kluczowym elementem stabilizującym kolano psa jest rzepka, która utrzymuje kości na właściwym miejscu i zapobiega ich przemieszczaniu. Powierzchnie stawowe kości pokrywa chrząstka, która pełni istotną funkcję – dzięki niej ruch nie sprawia psu bólu, nawet podczas intensywnej aktywności. Za możliwość poruszania stawem odpowiadają otaczające kolano mięśnie, które generują niezbędną siłę do jego zginania i prostowania.

Wiele osób może błędnie interpretować położenie psiego kolana, ponieważ w przeciwieństwie do ludzi, u psa znajduje się ono stosunkowo wysoko – tuż pod kością udową, osłoniętą masą mięśniową.

Zdarza się, że za kolano uznaje się niżej położony staw skokowy, co jest anatomiczną pomyłką. W praktyce psy poruszają się na palcach, co wpływa na ich wyjątkowy sposób chodzenia.

Ile kolan ma pies? Fakty anatomiczne, które mogą Cię zaskoczyć

Nieprzypadkowo fraza „ile kolan ma pies?” znalazła się w czołówce wyszukiwań Google. Zainteresowanie tym tematem wzrosło gwałtownie po emisji odcinka popularnego teleturnieju, w którym uczestnicy musieli odpowiedzieć na pozornie proste pytanie dotyczące anatomii psa. Do wyboru mieli dwie odpowiedzi: „2” lub „4”. Prawidłowa odpowiedź, czyli „2”, wywołała niemałe zaskoczenie – i tym samym uruchomiła lawinę wyszukiwań.

W rzeczywistości pies, podobnie jak większość czworonożnych ssaków, posiada dwa kolana – znajdują się one tylko na tylnych kończynach. Są to stawy kolanowe, które odpowiadają ludzkim kolanom i odgrywają kluczową rolę w poruszaniu się psa, zapewniając amortyzację, stabilizację i zdolność do skakania.

Przednie łapy psa nie mają kolan, lecz łokcie. Ich budowa anatomiczna przypomina ludzkie kończyny górne – z barkiem, ramieniem, łokciem oraz nadgarstkiem. To właśnie staw łokciowy łączy ramię z przedramieniem i umożliwia charakterystyczny sposób poruszania się psa. Tymczasem tylne kończyny, na których znajdują się kolana, zbudowane są bardziej jak ludzkie nogi – z biodrem, udem, kolanem i stawem skokowym.

Błędne przekonanie, że pies ma cztery kolana, wynika najczęściej z uproszczonego myślenia o symetrii ciała zwierzęcia i z utożsamiania zginających się stawów na wszystkich kończynach z kolanami. Jednak w biologii i weterynarii rozróżnia się wyraźnie stawy kończyn przednich i tylnych, zarówno pod względem funkcji, jak i nazewnictwa.

Zrozumienie prawidłowej budowy anatomicznej psa ma znaczenie nie tylko dla ciekawostek, ale również dla świadomej opieki nad pupilem – szczególnie w kontekście diagnozy kontuzji czy planowania aktywności fizycznej dostosowanej do możliwości jego układu ruchu.

Chore kolano u psa – objawy, przyczyny i rasy najbardziej narażone na urazy

Niestety, problemy z kolanami u psów są dość częste i mogą znacząco obniżyć komfort życia zwierzęcia. Staw kolanowy psa, złożony z kości udowej, rzepki, kości piszczelowej oraz układu więzadłowego, jest kluczowym elementem układu ruchu – dlatego nawet drobne uszkodzenia mogą prowadzić do bólu, ograniczenia ruchomości i kulawizny.

Do najczęstszych schorzeń kolana u psów należą:

• Zwichnięcie rzepki – to przemieszczenie rzepki poza prawidłowy tor ruchu, co skutkuje niestabilnością stawu. Objawia się często przerywaną kulawizną, podnoszeniem łapy w trakcie chodzenia lub chwilowym „przeskakiwaniem” kończyny. Schorzenie może mieć charakter wrodzony lub nabyty.
• Zerwanie więzadła krzyżowego przedniego – jedno z najpoważniejszych uszkodzeń, porównywalne z zerwaniem ACL u ludzi. Prowadzi do silnej kulawizny, obrzęku kolana i trudności z poruszaniem się. Wymaga często interwencji chirurgicznej.
• Zapalenie stawu kolanowego (artretyzm lub zapalenie zwyrodnieniowe) – może być efektem przewlekłych przeciążeń, wieku, otyłości lub wtórnym objawem innych chorób. Pies staje się mniej aktywny, unika ruchu i wykazuje wrażliwość na dotyk w okolicy kolana.

Wczesna diagnoza ma kluczowe znaczenie, dlatego każdy właściciel powinien udać się do weterynarza, gdy zauważy, że jego pies:

• kuleje lub unika obciążania jednej z tylnych łap,
• ma trudności ze wstawaniem lub wskakiwaniem,
• często liże lub gryzie okolice kolana,
• wykazuje zmniejszoną aktywność fizyczną.

Wczesna konsultacja weterynaryjna, odpowiednia diagnostyka (m.in. RTG, rezonans magnetyczny, badanie ortopedyczne) oraz indywidualnie dobrane leczenie – farmakologiczne, fizjoterapeutyczne lub chirurgiczne – mogą skutecznie zahamować postęp choroby i przywrócić psu sprawność ruchową.

Źródła: Outdoordogfun.com, archiwum NG

Nasz autor

Igor Szulim

Od zawsze wiedziałem, co chcę robić w życiu. Dlatego z pasji i z wykształcenia jestem dziennikarzem. W National-Geographic.pl zajmuje się tematyką podróżniczą. Szczególnie bliskie są mi kraje niemieckojęzyczne. Po godzinach najchętniej spędzam czas na korcie tenisowym.