Obiektyw na przyszłość. Gdy nauka staje się obrazem, a rozmowa – realną zmianą

W świecie, który zmienia się szybciej niż kiedykolwiek, nauka przestaje być dziedziną odseparowaną od codzienności. Coraz śmielej wkracza w obszary kultury i sztuki, gdzie znajduje nowe sposoby opowiadania o świecie. Jednym z ciekawszych dowodów na tę zmianę jest Wielki Konkurs Fotograficzny National Geographic Polska.

Gdy nauka staje się obrazem

W jego 21. edycji jedną z kategorii była „Obraz Wiedzy – nauka w obiektywie”, której sponsorem zostało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jej celem było pokazanie, jak młodzi twórcy interpretują świat nauki, odkryć i technologii, przekładając złożone zagadnienia na język obrazu.

Zwycięzcą tej kategorii został Bartłomiej Machul, autor zdjęcia „Akwakultura kontrolowana”. Jego praca przedstawia laboratoryjną hodowlę ryb z lotu ptaka – ujęcie, które na pierwszy rzut oka wydaje się niemal abstrakcyjne. Rytmiczne, geometryczne formy tworzą estetyczną i uporządkowaną kompozycję, która przyciąga wzrok i skłania do refleksji. Jury doceniło nie tylko walory wizualne, ale także umiejętność uchwycenia spotkania nauki ze sztuką – obrazu, który jednocześnie informuje i fascynuje.

Fotografie finalistów w tej kategorii w podobny sposób przybliżały naukowe procesy i zjawiska, ukazując je jako część codziennego świata. Te obrazy uczą patrzenia uważnie – zachęcają do zadawania pytań, tłumaczą złożoność przyrody i technologii w zrozumiały sposób. Kategoria „Obraz Wiedzy” pokazała, że nauka może być inspirująca także estetycznie i że artystyczna wrażliwość młodych twórców potrafi skutecznie opowiedzieć o wyzwaniach współczesności.

Nauka w służbie jutra

Tematyka konkursu znalazła naturalne rozwinięcie podczas I Narodowego Kongresu „Nauka dla Biznesu” zorganizowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego we współpracy z Siecią Badawczą Łukasiewicz. To wydarzenie, które zgromadziło ponad tysiąc uczestników – naukowców, przedsiębiorców, przedstawicieli administracji i innowatorów – stworzyło przestrzeń do rozmowy o roli nauki we współczesnym świecie.

National Geographic Polska zorganizowało podczas kongresu panel dyskusyjny zatytułowany „Ziemia przyszłości: scenariusze dla planety w dobie technologicznej rewolucji”. Tematem rozmowy były megatrendy, które wpłyną na życie społeczne, gospodarkę i środowisko do 2050 roku. Eksperci analizowali, jak zmieniają się priorytety w obszarze technologii, klimatu i demografii – i jak nauka może pomóc w ich zrozumieniu oraz odpowiedzialnym reagowaniu.

Wspólne cele, różne perspektywy

W trakcie panelu eksperci zwrócili uwagę na znaczenie sztucznej inteligencji i cyfryzacji w badaniach naukowych, ale także w sektorze prywatnym. Dużo miejsca poświęcono zielonej transformacji i innowacyjnym modelom biznesowym, które mogą wspierać zrównoważony rozwój. Rozmawiano także o kompetencjach przyszłości – takich, które pozwalają społeczeństwom adaptować się do dynamicznych zmian i budować odporność wobec kryzysów.

Dyskusja dotyczyła także współpracy pomiędzy nauką, biznesem i administracją publiczną. Tylko wspólne działania – od etapu badań po wdrożenia – mogą przynosić realne korzyści społeczeństwu. Panel pokazał, że nowoczesne podejście do nauki wymaga myślenia systemowego i gotowości do budowania pomostów między różnymi środowiskami.

Głos nauki w polityce

Jednym z ważniejszych wystąpień podczas panelu była wypowiedź Karoliny Zioło-Pużuk, sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wiceminister podkreśliła, że kluczową rolę w rozwoju społeczeństwa odgrywa edukacja przez całe życie i polityka oparta na faktach. Jej zdaniem tylko tak można budować trwałe podstawy dla społeczeństwa opartego na wiedzy – otwartego, elastycznego i gotowego do zmian.

Panel z udziałem przedstawicieli instytutów badawczych, firm technologicznych i środowiska akademickiego pokazał, że świat nauki może efektywnie współpracować z gospodarką. Te dwa światy coraz częściej nie tylko się przenikają, ale wręcz potrzebują siebie nawzajem, by skutecznie odpowiadać na globalne wyzwania.

Gdy fotografia staje się impulsem

Zarówno konkurs fotograficzny, jak i panel dyskusyjny National Geographic wpisują się w szersze działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, którego celem jest wspieranie kreatywności, promowanie wiedzy i tworzenie realnych warunków do wdrażania innowacji. Te działania łączą ludzi z różnych środowisk – artystów, naukowców, przedsiębiorców i decydentów – wokół wspólnego celu: uczynienia nauki realnym narzędziem zmiany.

Obraz – taki jak zwycięska fotografia Bartłomieja Machula – potrafi zainicjować rozmowę. Rozmowa może prowadzić do refleksji. A refleksja – do działania. Tak rodzi się synergia, w której wiedza, sztuka i praktyka spotykają się w jednym punkcie: w trosce o przyszłość, która będzie nie tylko nowoczesna, ale też odpowiedzialna.

Materiał promocyjny Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego