Lepsza sperma to dłuższe życie. Jakość nasienia ma związek z długowiecznością mężczyzn
Spośród wielu czynników wpływających na to, ile będzie żyć mężczyzna, szczególne znacznie może mieć jakość nasienia. Najnowsze badania duńskich naukowców wykazały, że mężczyźni z najlepszą jakością nasienia mogą zyskać aż trzy lata życia.
W tym artykule:
- Jak się określa jakość nasienia
- Jak zebrano dane do badania?
- Dlaczego więcej plemników przekłada się na długość życia?
Na całym świecie, niezależnie od kraju pochodzenia, kobiety żyją dłużej niż mężczyźni. W 2021 roku ta luka wynosiła średnio pięć lat. Co jest jej przyczyną? To jedno z wielkich pytań, nad którym naukowcy łamią sobie głowę od dawna. Jakie czynniki determinują długość życia każdej z płci i czy możemy na nie wpływać?
Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie naukowym „Human Reproduction” wskazują, że w przypadku mężczyzn bardzo ważna jest jakość spermy. Wyniki badań nasienia powiązane są bowiem nie tylko z płodnością, ale i przewidywaną długością życia. Jak to określił prof. Robert John Aitken w komentarzu do badań, plemniki mogą być swoistym kanarkiem w kopalni dla męskiego zdrowia. Im więcej w nasieniu plemników, tym większa szansa na długie życie.
Jak się określa jakość nasienia?
O zdolności plemników do połączenia się z komórką jajową decyduje kilka czynników. Pierwszym z nich jest liczebność plemników w ejakulacie. Naturalnie, im jest ich więcej, tym lepiej. Za poprawną wartość WHO uznaje co najmniej 39 mln plemników na ejakulat. Lub, w innym ujęciu, co najmniej 16 mln na ml.
Ważne są również żywotność plemników, ich ruchliwość, a także odsetek plemników o prawidłowej budowie. Dopiero wszystkie te parametry pozwalają ocenić jakość nasienia. W opisywanych badaniach duńskich naukowcy skupili się tylko na jednym: ilości ruchliwych plemników na ejakulat. Ustalili, że mężczyźni, dla których wielkość ta wynosiła ponad 120 mln, żyli prawie trzy lata dłużej niż mężczyźni, dla których ilość ruchliwych plemników w ejakulacie była niższa niż 5 mln. – Wygląda na to, że im lepsza jakość nasienia, tym większa długość życia – komentuje dr Lærke Priskorn, główna autorka badania, epidemiolożka z Uniwersytetu Kopenhaskiego.
Jak zebrano dane do badania?
Ustalenie tego wymagało przeanalizowania danych prawie 80 tys. Duńczyków. Między 1965 a 2015 rokiem mieli oni przeprowadzane badanie nasienia w związku z diagnostyką niepłodności. Naukowcy zestawili dane o wynikach badań z danymi o przeżywalności. W ciągu pół wieku zmarło 11 proc. tej grupy, czyli 8600 osób. Dodatkowo w przypadku 60 tys. mężczyzn, którzy oddawali nasienie do badania między 1987 a 2015 r., zebrano również dodatkowe informacje, np., o ich statusie socjoekonomicznym czy chorobach, jakie przeszli.
Mężczyźni, którzy mieli w ejakulacie ponad 120 mln ruchliwych plemników (to bardzo wysoka jakość nasienia), żyli średnio 80,3 lat. Grupa na drugim końcu skali – z ilością plemników w ejakulacie poniżej 5 mln – tylko 77,6 lat. Wyeliminowano wpływ innych czynników, tak by pokazać wyłącznie zależność między jakością spermy a długowiecznością.
Dlaczego więcej plemników przekłada się na długość życia?
„U mężczyzn to badanie nasienia daje najistotniejsze wskazówki co do ich przyszłego stanu zdrowia i kondycji” – zauważa w przywoływanym komentarzu Aitken. Później zaś zastanawia się, dlaczego właściwie tak jest? Duńskie badanie nie daje odpowiedzi na to pytanie. Czyli nie odkrywa biologicznego mechanizmu stanowiącego związek między jakością gamet a długowiecznością.
Jednak Priskorn uważa, że wpływ na przyszłe zdrowie mężczyzny może mieć okres płodowy i czynniki wpływające wówczas na rozwój płodu. Z kolei prof. Aitken wskazuje na wady genetyczne chromosomów płciowych, osłabiony układ odpornościowy, współistniejące choroby, np. serca czy czynniki związane ze stylem życia oraz zanieczyszczenia. Jego zdaniem swoje robi również stres oksydacyjny, czyli negatywny wpływ wolnych rodników na jakość nasienia.
Duński zespół planuje teraz sprawdzić, na jakie choroby częściej uskarżają się mężczyźni z niższą jakością nasienia.
Źródła: Human Reproduction, Guardian
Nasza autorka
Magdalena Salik
Dziennikarka i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Autorka powieści z gatunku fantastyki naukowej, ostatnio wydała „Płomień” i „Wściek”.