Lekarz wszczepił pacjentowi ząb w oko. Dzięki temu chory odzyskał wzrok
Wyobraź sobie, że lekarze proponują ci odzyskanie wzroku dzięki własnemu zębowi. Brzmi jak scenariusz science fiction? A jednak to rzeczywistość współczesnej medycyny. Innowacyjna metoda chirurgiczna daje nadzieję tym, których zawiodło tradycyjne leczenie.
Spis treści:
Jednym z największych osiągnięć XXI wieku jest coraz szybszy postęp naukowy m.in. w zakresie nauk medycznych. To dzięki niemu pacjenci walczący z rzadkimi nowotworami mogą korzystać z terapii genowych. Przykładem takiego osiągnięcia jest również technika CRISPR-Cas9. Pozwala na precyzyjną edycję genów, co daje nadzieję na wyleczenie chorób dziedzicznych, takich jak mukowiscydoza czy anemia sierpowata.
Innowacyjna operacja okulistyczna
Dla dobra pacjentów lekarze nierzadko podejmują decyzje, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu wydawałyby się nie do pomyślenia. Obecnie nadal wzbudzają kontrowersje, jak choćby przeszczepianie ludziom narządów zwierząt czy bioniczne implanty i interfejsy mózg-komputer. Nie mniejsze poruszenie wśród osób niezwiązanych bezpośrednio z nauką i medycyną wywołuje osteo-odonto-keratoprotetyka (OOKP).
To innowacyjna metoda chirurgiczna stosowana w leczeniu ciężkich przypadków ślepoty rogówkowej. Nieprzypadkowo jest również znana (nieoficjalnie) jako procedura „zęba w oku”. Polega na wykorzystaniu zęba pacjenta do stworzenia tzw. rusztowania dla sztucznej rogówki. Na swój sposób brzmi to logicznie i jak najbardziej ma sens. Taki zabieg minimalizuje ryzyko odrzutu implantu przez organizm.
Co ciekawe, procedura OOKP nie jest innowacją XXI wieku. Została opracowana już na początku lat 60. XX wieku przez włoskiego okulistę, profesora Benedetto Strampellego. Jego pionierska praca dała nowe możliwości leczenia pacjentów cierpiących na schorzenia rogówki, w przypadku których tradycyjne przeszczepy okazywały się nieskuteczne. Mimo że taka operacja jest skomplikowana i niesie ze sobą ryzyko (infekcje czy odrzut implantu), jej skuteczność jest imponująca. Badania wykazały, że nawet po 27 latach od operacji 94% pacjentów zachowuje funkcjonalne widzenie. Mimo to, ze względu na potencjalne ryzyko związane z operacją, lekarze decydują się przeprowadzać ją tylko na jednym oku pacjenta.
Pierwsze takie przypadki w Kanadzie
Jednym z najnowszych przykładów zastosowania tej procedury jest przypadek Brenta Chapmana z Kanady. Jego historia została przedstawiona w programie telewizyjnym „As It Happens” emitowanym przez stację CBC. Chapman, na co dzień masażysta z North Vancouver, stracił wzrok w wieku 13 lat po tym, jak popularny lek przeciwbólowy wywołał u niego rzadką reakcję autoimmunologiczną zwaną zespołem Stevensa-Johnsona. Choroba doprowadziła do kilkutygodniowej śpiączki i poważnych poparzeń skóry oraz oczu.
Niedawno przeszedł jedną z pierwszych w Kanadzie procedur umieszczenia zęba w oku. Po ponad 50 nieudanych operacjach zdecydował się na OOKP, mając nadzieję na odzyskanie wzroku. Operację z powodzeniem przeprowadził dr Greg Moloney w szpitalu Mount Saint Joseph w Vancouver. Do tej pory tylko trzy osoby w Kanadzie przeszły OOKP.
Chapmana, mimo obaw, przekonała historia kobiety, która była całkowicie niewidoma przez 20 lat, a teraz jeździ na nartach. Pomogła jej ta sama operacja. – Wiem, że to brzmi trochę szalenie i jak science fiction – przyznał mężczyzna w programie.
Jak umieścić ząb w oku?
Umieszczenia zęba w oku pacjenta brzmi jak proceder z filmu grozy. Jak widać, ma to jednak uzasadnienie poparte powrotem pacjentów do zdrowia. Co więcej, operacja nie wydaje się aż tak skomplikowana. Oto jak wygląda krok po kroku.
Najpierw lekarze usuwają ząb pacjenta, zazwyczaj kieł, wraz z otaczającą go kością. Następnie formują z niego prostokątną strukturę z otworem pośrodku, w którym umieszczają cylindryczną soczewkę optyczną. Tak przygotowany implant jest tymczasowo umieszczany w policzku pacjenta na okres kilku miesięcy. W tym czasie tkanki miękkie rosną wokół implantu, co zapewnia mu unaczynienie i integrację z tkankami pacjenta. Równocześnie chirurg usuwa blizny i uszkodzone tkanki z powierzchni oka pacjenta, zastępując je przeszczepem tkanki śluzówki pobranej z wnętrza policzka.
Po kilku miesiącach implant jest usuwany z policzka i wszczepiany w oko pacjenta. Soczewka optyczna wystaje przez otwór w przeszczepionej tkance, umożliwiając pacjentowi widzenie.
Źródła: PubMed, Popular Science
Nasz autor
Mateusz Łysiak
Dziennikarz podróżniczy, rowerzysta, górołaz. Poza szlakiem amator kuchni włoskiej, popkultury i języka hiszpańskiego.