Utamaro. Poznaj niezwykłą wystawę drzeworytów japońskich z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie

W poszukiwaniu kobiecego piękna

Artysta był wybitnym ilustratorem epoki nurtu ukiyo-e, czyli obrazów przepływającego świata okresu Edo (1603–1868). Jako jeden z pierwszych Japończyków w XIX wieku zafascynował zachodni świat. Wyjątkowość jego dokonań w dziedzinie sztuki zaważyła na późniejszym portretowaniu postaci. Chodzi m.in. o nietypowy sposób kadrowania – zbliżenia od ujęcia postaci do kolan i całkowicie nowatorskie portretowanie twarzy zwane ōkubi-e, czyli „obrazy wielkich głów”.

Dzięki Utamaro nastąpiła istotna zmiana w postrzeganiu kobiecego piękna. To właśnie wokół kobiet krąży narracja wystawy, czego przykładem są np. bijinga (portrety urodziwych kobiet) i boshi-e (uniwersalne obrazy matek z dziećmi prezentujące ich zabawy i humor). Warto zwrócić szczególną uwagę na dwie grafiki, które według specjalistów są jedynymi takimi egzemplarzami na świecie. Pierwsza z nich nawiązuje do kategorii musha-e, czyli obrazów wojowników („Wódz Minamoto-no Yoritomo na polowaniu”), a druga odwołuje się do pejzażu fukeiga („Sadzenie ryżu”).

Urok japońskiej tkaniny

Drzeworyty wpisują się w epokę, kulturę i świat mistrza Utamaro. W tym celu przestrzeń ekspozycyjna została wzbogacona o rzemiosło artystyczne: wyroby z laki (m.in. toaletkę), przybory do kaligrafii, instrumenty muzyczne czy siodło. Trudno nie zachwycić się pięknem szat postaci sportretowanych na grafikach. Korespondują z nimi tkaniny z kolekcji MNK, które niejako oplatają główne wątki malarskie. Prowadzą własną narrację opartą na motywach, symbolice i wdzięku kimon, a także innych strojów i akcesoriów, takich jak: narzuty haori, płaszczyki podróżne michiyuki, sandały geta, ozdoby do włosów, wachlarze, lustra czy chusty furoshiki. Wystawa jest idealną okazją, by zatopić się w urzekającej aurze Kraju Kwitnącej Wiśni.

Okazała ekspozycja wpisuje artystę i świat jego bohaterów w konkretny entourage tradycyjnych japońskich motywów. Muzeum Narodowe w Krakowie prezentuje łącznie około 300 obiektów – zarówno grafik Utamaro, jak i artefaktów uzupełniających zagadnienia tradycji, kultury i towarzyszącego im nastroju wyrafinowania. Bezprecedensową wartością wystawy jest możliwość zbudowania niepowtarzalnej opowieści wyłącznie na bazie kolekcji MNK. Opiera się ona na historycznym darze Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego z 1920 roku i na wyjątkowo cennych akwizycjach własnych MNK z ostatnich lat, np. japonikach wykupionych z kolekcji Józefa Mehoffera.

W ramach wystawy zaplanowano inspirujące wydarzenia towarzyszące, takie jak oprowadzania kuratorskie i edukacyjne, prelekcje specjalistów zajmujących się sztuką i kulturą Japonii, a także rozmaite zajęcia tematyczne. Prace można podziwiać w Gmachu Głównym MNK do 13 kwietnia.

Wystawa „Utamaro. Drzeworyty japońskie z kolekcji MNK”
Kuratorka wystawy: Beata Romanowicz
Miejsce: MNK Gmach Główny
Czas trwania: 17.01.2025–13.04.2025

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Materiał promocyjny Muzeum Narodowego w Krakowie