Szukał robaków, a znalazł skarb. Wędkarz odkrył tysiące monet sprzed wieków
Zapalony wędkarz szukał w ogrodzie domku letniskowego robaków na przynętę. A znalazł wielki i świetnie zachowany srebrny skarb z wczesnego średniowiecza. Waży 6 kg i składa się głównie z monet. Dlaczego trafił do ziemi?

Do znaleziska doszło w okolicy Sztokholmu w Szwecji. Znalazca natychmiast zgłosił swoje odkrycie do Länsstyrelsen, czyli Rady Administracyjnej Hrabstwa. Zatrudnieni w tej instytucji eksperci orzekli: jest to prawdopodobnie jeden z największych skarbów srebrnych z początku średniowiecza, jakie znaleziono w tym kraju.
Co wiemy o skarbie?
Cały skarb waży około 6 kg. Składa się głównie ze srebrnych monet, ale zawiera także srebrne pierścienie i wisiorki. Wszystkie te cenne przedmioty zostały pierwotnie złożone w miedzianym naczyniu, które niestety nie przetrwało próby czasu równie dobrze jak jego zawartość.
Archeolodzy ciągle opracowują znalezisko. Ze wstępnych szacunków wynika, że monety datowane są przede wszystkim na XII wiek, a ich łączna liczba może sięgać nawet 20 tysięcy. Niektóre z nich są opatrzone napisem „KANUTUS” – łacińskim imieniem króla Knuta Erikssona, który panował pod koniec XII wieku.
Skarb zawiera również rzadkie tak zwane monety biskupie, wybijane w średniowiecznej Europie na zlecenie biskupów. Na takich monetach można zobaczyć postać duchownego trzymającego pastorał w prawej dłoni.

Skarb trafił do ziemi w dość niespokojnych czasach w historii Szwecji. Jej władcy próbowali wówczas kolonizować fińskie terytoria. Być może właściciel sreber obawiał się, że je straci, i postanowił ukryć na lepsze czasy.
Znalezione nie kradzione? Co mówi prawo
Każdy kraj ma nieco inne prawo dotyczące zabytków znajdowanych pod ziemią. W Szwecji wszystkie starożytne odkrycia i miejsca automatycznie podlegają regulacjom Ustawy o Środowisku Kulturowym. Länsstyrelsen jest organem odpowiedzialnym za to, by te zabytki były zachowane i chronione przed uszkodzeniem.
W momencie odkrycia skarbu w Szwecji należy go zgłosić władzom i zaoferować państwu jego wykupienie za stosowną opłatą. Odkrywca postąpił prawidłowo, kontaktując się z Radą Administracyjną Hrabstwa. W kolejnym kroku Rada Dziedzictwa Narodowego zdecyduje, czy skarb ma zostać wykupiony przez państwo, a znalazcy zostanie wypłacone odszkodowanie.
Skarby znajdowane w Polsce. To musisz wiedzieć
Jeśli przypadkiem natkniesz się na zabytek archeologiczny, na przykład skarb – postępuj ostrożnie. Najlepiej nie wyciągaj go z ziemi, jeśli nie jest to konieczne. Następnie wykonaj kilka zdjęć i skontaktuj się z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Jeśli do znaleziska doszło w czasie prac budowlanych, to należy je wstrzymać, a znalezisko zabezpieczyć, np. przykryć tkaniną lub luźną warstwą ziemi. Następnie warto je wyraźnie oznaczyć i spisać dane GPS w telefonie. Można też sporządzić plan orientacyjny. Jeżeli jednak chcesz poszukiwać skarbów lub zabytków, musisz wcześniej uzyskać stosowne pozwolenie.
Źródła: gov.pl, Länsstyrelsen Stockholm
Nasz autor
Szymon Zdziebłowski
Dziennikarz naukowy i podróżniczy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie. Miłośnik niewielkich, lokalnych muzeów. Uwielbia długie trasy rowerowe, szczególnie te prowadzące wzdłuż rzek. Lubi poznawać nieznane zakamarki Niemiec, zarówno na dwóch kółkach, jak i w czasie górskiego trekkingu.

