Pojawił się nowy władca mórz. U wybrzeży Wielkiej Brytanii odnaleziono szkielet nieznanego ichtiozaura

Naukowcy z Uniwersytetu w Manchesterze opublikowali w czasopiśmie „Papers in Palaeontology” pracę, która szczegółowo opisuje odnaleziony na brytyjskim wybrzeżu szkielet nigdy wcześniej nierozpoznanego ichtiozaura. To zwierzę, które przed milionami lat rządziło morzami i stanowi brakujące ewolucyjne ogniwo.

Morski gad wielkości delfina

Niemal kompletny szkielet gada odnaleziono w angielskim hrabstwie Dorset. Jego wielkość porównano z rozmiarem delfina i nazwano Xiphodracon goldencapensis, czyli Miecznikowym Smokiem z Dorset – na cześć miejsca znalezienia. Jest on nowym i niezwykle rzadkim gatunkiem ichtiozaura.

Po szczegółowych badaniach okazało się, że zwierzę stanowi lukę w ewolucyjnym zapisie kopalnym ichtiozaurów. Co więcej, szczątki noszą ślady, które mogą być pozostałościami po jego ostatnim posiłku. Jest prawdopodobnie najbardziej kompletnym prehistorycznym gadem na świecie z okresu pliensbachu: trzeciego piętra dolnej jury. Pochodzi więc sprzed około 190 mln lat.

Znalezisko z Wybrzeża Jurajskiego

Wzdłuż brytyjskiego Wybrzeża Jurajskiego, znajdującego się na południe od Bristolu i wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO, odnajdywano kiedyś tysiące skamieniałości ichtiozaurów – głównie w czasach pionierskiej paleontolog Mary Anning. Jednak odkrycie opisywanego dzisiaj wczesnojurajskiego gada jest pierwszym od ponad 100 lat.

Szkielet odnaleziono w 2001 roku w pobliżu Golden Cap w Dorset, ale dopiero niedawno został szczegółowo przeanalizowany przez paleontologów. W jego skład wchodzi czaszka z ogromnym oczodołem i długim, przypominającym miecz pyskiem – stąd wzięła się nazwa gada. Stwierdzono, że zwierzę miało około 3 metrów długości i żywiło się rybami oraz kałamarnicami.

Okaz ma zostać wystawiony w Królewskim Muzeum Ontario w Toronto w Kanadzie.

Czym były ichtiozaury?

Trzeba tu powiedzieć, że ichtiozaury nie były dinozaurami. To morskie gady, których od lądowych kuzynów różniło przede wszystkim środowisko życia: władały morzami i oceanami, podczas gdy dinozaury przemierzały lądy. Ichtiozaury przypominały wyglądem i trybem życia rekiny czy delfiny, oddychały powietrzem, były stałocieplne i rodziły żywe potomstwo.

Warto dodać, że ichtiozaury prawdopodobnie pojawiły się nawet 20 mln lat przed dinozaurami – na to wskazują zapisy kopalne. Pierwsze kręgi tych niezwykłych zwierząt odnaleziono w 1708 roku i uznano je za pozostałości po… Potopie. Dzisiaj wiemy już o nich znacznie więcej.

Źródło: Papers in Palaeontology, Brittanica

Nasz autor

Jonasz Przybył

Redaktor i dziennikarz związany wcześniej m.in. z przyrodniczą gałęzią Wydawnictwa Naukowego PWN, autor wielu tekstów publicystycznych i specjalistycznych. W National Geographic skupia się głównie na tematach dotyczących środowiska naturalnego, historycznych i kulturowych. Prywatnie muzyk: gra na perkusji i na handpanie. Interesuje go historia średniowiecza oraz socjologia, szczególnie zagadnienia dotyczące funkcjonowania społeczeństw i wyzwań, jakie stawia przed nimi XXI wiek.