Nigdy wcześniej czegoś takiego nie widziano. „Jedno z najważniejszych odkryć na Bałkanach”
Archeolodzy odnaleźli w Macedonii Północnej, nieopodal wioski Mlado Nagoričane, ok. 50 km od Skopje, elitarną rezydencję z okresu hellenistycznego. To pierwsza tego typu budowla znaleziona w tej części Europy.

Spis treści:
- Ważne odkrycie w północnych Bałkanach
- Idealny przykład hellenistycznej architektury
- Budynek mógł być siedzibą lokalnego władcy
Archeolodzy z Muzeum w Kumanowie prowadzili wykopaliska niedaleko wsi Gradište i Mlado Nagoričane, w północnej części Macedonii, na szczycie tamtejszego wzgórza. To właśnie tam badacze odnaleziono pozostałości struktury, która wprawiła wszystkich w konsternację. Nigdy wcześniej bowiem nie znaleziono w tej części Europy przykładu architektury hellenistycznej ani budynku, który należałby do elit. Eksperci zgodnie stwierdzili, że to jedno z najważniejszych odkryć w regionie.
Ważne odkrycie w północnych Bałkanach
Naukowcy uważają, że budowla powstała pod koniec IV wieku p.n.e. Była to najprawdopodobniej rezydencja należąca do lokalnego możnowładcy. Archeolodzy twierdzą, że architektura budynku jest bardzo podobna do innych konstrukcji hellenistycznych, które zamieszkiwane były przez ważne osobistości, znane przede wszystkim z regionu basenu Morza Śródziemnego.
W rezydencji znajdował się centralny dziedziniec, który otaczały stoa. W architekturze hellenistycznej były to wolnostojące, wydłużone hale kolumnowe, zamknięte z tyłu ścianą – często misternie zdobioną. Najczęściej pełniły funkcję handlową, ale w budynkach mieszkalnych służyły przede wszystkim jako miejsce odpoczynku. Ich podstawowym zadaniem była jednak ochrona przed upałami lub ulewnymi deszczami.
Idealny przykład hellenistycznej architektury
Ściany wewnętrzne ozdobione były malowidłami w stylu jońskim. Naukowcom udało się zidentyfikować także pomieszczenie pełniące funkcję łazienki. Znajdował się w niej system zaopatrzenia w wodę. – Te elementy wskazują, że rezydencję zamieszkiwał bardzo bogaty człowiek. To również dowód na silne więzi ze światem greckim – twierdzi Dejan Gjorgjievski, kierownik wykopalisk.
– To obecnie najbardziej wysunięty na północ przykład takich klasycznych elementów architektonicznych znanych w świecie hellenistycznym – powiedział Gjorgjievski w rozmowie z Arkeonews. – Ich stan zachowania, styl i wykonanie wskazują na kunszt rzemieślniczy i celowe dopasowanie do śródziemnomorskiej elitarnej estetyki – dodał.
Architektura hellenistyczna to styl, który rozwijał się po śmierci Aleksandra Wielkiego w 323 r. p.n.e. Podboje władcy rozszerzyły zasięg oddziaływania sztuki greckiej na wiele podbitych ziem, mających już wcześniej bogate tradycje kulturowe, takich jak Egipt, Mezopotamia, Persja czy dolina Indusu. Przenikanie się elementów greckich i orientalnych, a także później rzymskich, stworzyło nowy nurt w sztuce, tworzony przez artystów z różnych regionów świata.
Budynek mógł być siedzibą lokalnego władcy
Architektura ta charakteryzowała się większą monumentalnością, przepychem i różnorodnością w porównaniu z klasyczną architekturą grecką. W okresie hellenistycznym powstawały nowe miasta, w których wznoszono okazałe place, agory, teatry i gimnazjony. Budowle były większe i bardziej dekoracyjne.
– Hellenistyczna kultura, a zwłaszcza architektura, przeniknęła głęboko do wnętrza Bałkanów w późnym okresie klasycznym. Oprócz pozostałości architektonicznych udało nam się odnaleźć także szereg artefaktów, przede wszystkim wyrobów z ceramiki, które datujemy na IV–III wiek p.n.e. – przekazał Gjorgjievski.
– Nasze odkrycia na stanowisku archeologicznym rzucają nowe światło na wpływ sztuki i kultury hellenistycznej na Bałkanach. Uważamy, że miejsce to mogło być dobrze ufortyfikowaną i ważną osadą w tym okresie, a rezydencja ta mogła być siedzibą jej władcy – wyjaśnia badacz.
Naukowcy planują kolejne wykopaliska w tym regionie, które mogą dostarczyć kolejnych informacji o tej majestatycznej budowli, a także – być może – całej osadzie.
Źródło: Arkeonews