Miał być kopią za 27 dolarów. Okazał się bezcennym dokumentem z XIII wieku
Historyczny dokument Magna Carta, kupiony przez Uniwersyter Harvarda za 27 dolarów, okazał się średniowiecznym oryginałem. Odkrycia dokonali brytyjscy historycy po analizie jego cyfrowej wersji.
Spis treści
Ten dokument z biblioteki prawniczej Uniwersytetu Harvarda przez lata uznawano za kopię. Gdy profesor z Londynu przyjrzał się mu bliżej, odkrył coś zaskakującego – pergamin okazał się oryginałem słynnej średniowiecznej Magna Carta z XIII wieku. Dziś ten fragment historii prawa jest wart miliony, choć dla uczelni pozostaje bezcenny.
Czym była Magna Carta i co gwarantowała?
Magna Charta Libertatum, inaczej Magna Carta czy Wielka Karta Swobód – to jeden z najważniejszych dokumentów w historii prawa. Wydana 15 czerwca 1215 roku przez króla Anglii Jana bez Ziemi, powstała jako efekt konfliktu monarchy z możnowładcami, którzy domagali się ograniczenia władzy królewskiej.
Zawierała 63 artykuły, które gwarantowały m.in. ochronę przed bezprawnym uwięzieniem, prawo do sprawiedliwego procesu oraz ograniczenie podatków bez zgody rady królewskiej. Choć początkowo miała charakter doraźny i polityczny, z czasem stała się symbolem rządów prawa i podstawą rozwoju demokracji.
Magna Carta wpłynęła na kształtowanie konstytucji Anglii, a także dokumentów takich jak Deklaracja Niepodległości i Konstytucja USA. Jej główna zasada – że król nie stoi ponad prawem – pozostaje fundamentalna dla współczesnych systemów prawnych.
Sensacja w USA: Magna Carta z Harvardu to oryginał
W 1946 roku Biblioteka Harvard Law School nabyła za 27,5 dolara dokument uznawany za kopię Wielkiej Karty Swobód. W przeliczeniu na dzisiejszą wartość to 470 dolarów. Przez wiele lat dokument pozostawał w archiwach.
Wszystko zmieniło się w 2023 roku, kiedy to profesor David Carpenter z King's College w Londynie dostrzegł jego cyfrową wersję w bibliotece Harvardu. Wraz z profesorem Nicholasem Vincentem z University of East Anglia przeprowadzili szczegółowe badania, wykorzystując techniki obrazowania spektralnego i porównania z sześcioma znanymi oryginałami z XIII wieku.
Analiza wykazała, że Magna Carta z Harvardu jest średniowiecznym oryginałem. Jest tym samym siódmym znanym egzemplarzem edycji wydanej w czasach króla Edwarda I, panującego w Anglii w latach 1272-1307. Charakteryzuje się on m.in. unikalnym inicjałem „E” w słowie „Edwardus” oraz specyficznym układem tekstu, co potwierdza jego autentyczność.
Odkrycie na Harvardzie ma nie tylko ogromne znaczenie historyczne, ale także finansowe. Podobny egzemplarz z 1297 roku został sprzedany na aukcji w 2007 roku za 21,3 miliona dolarów. Jednak słynny uniwersytet nie planuje sprzedaży dokumentu, traktując go jako bezcenny symbol walki o rządy prawa.
Źródło: Science Alert
Nasza autorka
Magdalena Rudzka
Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.