Irak już od kilku lat zmaga się z poważną suszą. W ubiegłym roku kraj ogarnęły najwyższe od 50 lat upały. Ludzie wychodzili na ulice i domagali się dostępu do wody pitnej. W tym roku jest nieco lepiej, ale zmiany klimatu cały czas dają o sobie znać. Problem suszy jest wciąż jednym z większych zmartwień Irakijczyków.

Od kilku miesięcy poziom wody w zbiorniku na rzece Tygrys gwałtownie się obniżał

W tym przypadku możemy jednak mówić o tym, że susza pomogła, przede wszystkim archeologom i badaczom dziedzictwa narodowego kraju. W ciągu ostatnich kilku miesięcy poziom wody w zbiorniku w Mosulu drastycznie spadł, ponieważ władze pobierają ją, aby zapobiec wysychaniu pól i upraw.

W rezultacie w grudniu 2021 roku ze zbiornika zaczęło wyłaniać się starożytne miasto, które było niegdyś częścią Imperium Mitanni. Ruiny zostały zalane podczas budowy tamy w tym miejscu w latach 80. Wówczas nie były przez nikogo zbadane.

Ruiny miasta ze stanowiska archeologicznego Kemune mogą być w rzeczywistości pradawnym miastem Zakhiku

Uczeni wierzą, że są to ruiny starożytnego miasta Zakhiku, które pochodzi sprzed 3400 lat. Według archeologów był to jeden z ważniejszych ośrodków Imperium Mitanni. Miasto odnaleziono w 2010 roku, ale dopiero 8 lat później po raz pierwszy susza odsłoniła fragmenty osady. Udało się wtedy zbadać część ruin, m.in. pałac i komory przyozdobione malowidłami naściennymi.

Teraz badacze mieli kolejną szansę na to, żeby dowiedzieć się więcej o Zakhiku. Czasu jednak mieli niewiele. Zaledwie kilka zaledwie kilka tygodni po wykopaliskach, ruiny starożytnego miasta znowu znalazły się pod wodą. W tym krótki czasie udało się jednak odnaleźć m.in. kompleks przemysłowy i olbrzymi magazyn. 

Uczeni podejrzewają, że prawdopodobnie w mieście przechowywano towary, które sprowadzano z regionu całego Bliskiego Wschodu. Naukowcom udało się również odwzorować, jak w przeszłości wyglądało miasto. 

Archeolodzy odnaleźli tabliczki, które mogą zawierać cenne informacje o transformacji regionu

Według historyków Zakhiku zostało zniszczone w 1350 r. p.n.e. w wyniku potężnego trzęsienia ziemi. Archeolodzy przyznają, że jest to jedyna znana miejscowość z okresu Imperium Mitanni, która położona była bezpośrednio nad rzeką Tygrys. Uczeni twierdzą, że miasto kontrolowało morskie szlaki handlowe w regionie.

Ponadto archeologom udało się odnaleźć ponad 100 glinianych tabliczek, które pochodzą z początków okresu asyryjskiego. Naukowcy nie wiedzą jeszcze, czego dotyczą teksty, ale podejrzewają, że mogą zawierać cenne informacje o momencie transformacji Imperium Mitanni w Imperium Asyrii.

– Mamy nadzieję, że dowiemy się więcej o początkach asyryjskich rządów w regionie – mówi Ivana Puljiz, archeolożka i współautorka badań. W ramach wykopalisk archeologom udało się również zabezpieczyć ruiny miasta, aby nie ulegały dalszej degradacji.

Czym było Mitanni?

Mitanni było starożytnym państwem położonym w północnej Mezopotamii i północnej Syrii, które założyli Huryci ok. 3500 lat temu. Był to lud wywodzący się z Wyżyny Armeńskiej. Chronologia i dzieje tego pradawnego Imperium nie jest jednak dobrze znana i jest przedmiotem sporu wielu historyków. Wynika to głównie z faktu, że nasza wiedza o Mitanni opiera się głównie na znikomych dowodach archeologicznych i szczątkowych pismach biblijnych oraz egipskich.

Źródło: Uniwersytet we Fryburgu