Założeniem jego jest uczczenie pamięci znakomitej polskiej alpinistki, patronki festiwalu w 20. rocznicę jej zaginięcia. /Ostatni raz W. Rutkiewicz była widziana 12 maja 1992 roku około 200 metrów od szczytu Kangczendzongi, 8586 m; Był to dziewiąty wierzchołek ośmiotysięczny na jej drodze ku „Koronie Himalajów”.
Dla upamiętnienia tego wydarzenia aktorzy Teatru Narodowego - Anna Gryszkówna i Marcin Przybylski – przygotowali program artystyczny zatytułowany „Na szczytach panuje cisza”, poświęcony Wandzie Rutkiewicz, którym zainaugurują XIX Przegląd Filmów Alpinistycznych – w dniu 11 maja, o godz. 18:00.
Drugim ważnym celem naszej imprezy jest popularyzowanie współczesnych osiągnięć polskich alpinistów, zarówno w zakresie himalaizmu zimowego, jak i kobiecego. Celowi temu będą służyły: filmy, pokazy multimedialne, spotkania z alpinistami i reżyserami.
W sumie pokażemy 27 filmów dokumentalnych i reportażowych, zrealizowanych przez twórców profesjonalnych i amatorów. Na uwagę zasługuje zwłaszcza blok Studia Filmowego Everest, w którym zostaną zaprezentowane filmy wielokrotnie nagradzane, w tym Mirosława Dembińskiego „Mój mały Everest”, czy też Grega Zglińskiego „Pokonać górę”. Marek Dudek przedstawi nowe etiudy filmowe, będące kroniką górskich wydarzeń, które przeżył od czasu zeszłorocznej edycji Przeglądu. Niezwykle atrakcyjnie zapowiada się pokaz wybranych fragmentów programu telewizji austriackiej „Land der Berge” z 2002 roku, które zostaną zaprezentowane /po raz pierwszy w naszym kraju/ dzięki uprzejmości Michała Błaszkiewicza – brata Wandy.
O swoich wyprawach w Himalaje opowiedzą: Marcin Kaczkan (Nanga Parbat, 2010), Artur Hajzer (Gasherbrum I, pierwsze zimowe wejście 2012). Paulina Janczar i Joanna Nowosadzka przedstawią Polską Wyprawę Kobiecą w Karakorum 2011/2012, a misjonarz – alpinista – o. Mirosław Piątkowski przybliży Andy Argentyńskie. Miłośnicy gór doświadczą wielu przyjemności oglądając pokaz slajdów Katarzyny i Andrzeja Mazurkiewiczów „Zanskar – szlakiem himalajskich karawan”.
Jak zawsze będzie też część edukacyjna dla uczniów szkół, które za patronów mają „ludzi gór”. W spotkaniach z młodzieżą wezmą udział: Maciej Grunt, który odpowie na pytanie „Czego mogą nauczyć góry?” oraz Ryszard Kowalewski (alpinista, malarz), który opowie o swoich przygodach z górami wysokimi. Spotkania edukacyjne są połączone z quizami, a fundatorami nagród, od wielu lat, są firmy: HiMountain i Paker.
Miłym akcentem, istotnie wzbogacającym program otwarcia XIX PFA będzie przekazanie przez Martynę Wojciechowską do zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki stroju i sprzętu z jej wyprawy na Everest w 2006 roku.
