W 1945 roku po raz pierwszy w historii jeden kraj zrzucił na drugi bomby jądrowe. Amerykanie postanowili w ten sposób zmusić Japończyków do kapitulacji i postawić się w pozycji siły wobec Rosjan w zbliżającej się zimnej wojnie. Przez kilkadziesiąt lat widmo konfliktu nuklearnego krążyło nad Ziemią, ponieważ cały świat dowiedział się, co oznacza katastrofalna potęga atomu.

Potencjalna wojna jądrowa może mieć katastrofalne skutki dla klimatu

Niektórzy eksperci obawiali się, że kwestią czasu jest, gdy kolejny raz supermocarstwo użyje tego śmiercionośnego arsenału. Tak się jednak nie stało. W obliczu upadku Związku Radzieckiego zagrożenie ustało, ale z biegiem lat kolejne kraje uzbroiły się w broń jądrową. Dziś, wobec kolejnych napięć w wyniku wojny Rosji z Ukrainą, pytania o konsekwencje związane z użyciem bomby atomowej wracają jak bumerang.

Naukowcy z amerykańskiego Uniwersytetu Rutgersa postanowili sprawdzić, jakie konsekwencje m.in. dla klimatu mogłaby mieć potencjalna wojna atomowa. Na podstawie poprzednich badań obliczyli, ile sadzy pochodzącej z wybuchu broni jądrowej mogłoby przedostać się do atmosfery. Ten produkt, który powstałby w trakcie detonacji bomby, miałby znaczny wpływ na promieniowanie słoneczne – twierdzą naukowcy.

6 scenariuszy, żaden nie pozostawia złudzeń

Uczeni przeanalizowali dane na podstawie sześciu hipotetycznych scenariuszy wojennych. Pięć z nich zakładało mniejsze wojny krajów takich jak Pakistan lub Indie. Natomiast najpoważniejszy wariant skupiał się na dużym konflikcie atomowym pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją. Naukowcy brali pod uwagę obecny oficjalny arsenał nuklearny wszystkich analizowanych państw. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie naukowym "Nature Food".

Według badaczy, w najgorszym możliwym przypadku wojna nuklearna doprowadziłaby do znacznej redukcji upraw i globalnego głodu, a w konsekwencji zginęłoby nawet 5 miliardów ludzi. – Te dane pokazują nam jedno: musimy zrobić wszystko, żeby zapobiec wybuchowi wojny atomowej – mówi Alan Robock, klimatolog, współautor badania i profesor Uniwersytetu Rutgersa w New Jersey.

„Po dwóch latach wojny 75% światowej populacji ogarnąłby głód"

Szacowane dane pochodzące ze scenariuszy wojennych zostały wprowadzone do narzędzia prognozowania klimatu. Naukowcy opracowali modele produktywności upraw, takich jak kukurydza, ryż, pszenica i soja na świecie w obliczu konsekwencji wybuchów jądrowych. Uczeni wzięli również pod uwagę, jaki wpływ wojna atomowa miałaby na hodowle zwierząt oraz na światowe rybołówstwo.

Uczeni ustalili, że spadek produkcji rolnej byłby najpoważniejszy w krajach, które są głównymi eksporterami żywności do innych państw, m.in. Afryki i Bliskiego Wschodu. Zakłócenia na rynkach żywności byłyby katastrofalne, przekonują naukowcy. Co więcej, nawet w scenariuszu, który uchodził za najłagodniejszy, 7-procentowy spadek plonów byłby największą w historii tragedią. Badacze uważają, że w wyniku potencjalnej wojny USA-Rosja po dwóch latach 75% planety dotknęłaby klęska głodu.

– Warstwa ozonowa naszej planety zostałaby doszczętnie zniszczona przez ogrzewanie stratosfery. To przyczyniłoby się do wytwarzania większej ilości promieniowania ultrafioletowego. W kolejnych badaniach chcemy jeszcze lepiej zrozumieć, jaki dokładnie wpływ może to mieć na sytuację żywnościową na świecie – twierdzą autorzy. Naukowcy apelują, by wszystkie kraje na świecie podpisały traktat ONZ o zakazie broni jądrowej. Jednak dotychczas nie zrobiło tego żadne „państwo nuklearne”.

Które państwa mają broń jądrową?

Na świecie jest dziewięć państw, które oficjalnie posiadają broń jądrową. Pięć z nich określa się mianem „państw nuklearnych” w układzie o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej. To międzynarodowa umowa, która zabrania państwom posiadającym technologię budowy broni jądrowej sprzedaży jej do krajów, które tejże technologii nie mają. Ponadto umowa zobowiązuje państwa do zaprzestania rozwoju tej technologii. Państwa, które posiadają obecnie głowicę jądrowe to:

  • Rosja,
  • Stany Zjednoczone,
  • Wielka Brytania,
  • Francja,
  • Chiny,
  • Indie,
  • Pakistan,
  • Korea Północna,
  • Izrael.

W przeszłości broń jądrową posiadały również Republika Południowej Afryki, Ukraina, Białoruś i Kazachstan. Trzy ostatnie otrzymały ją „w spadku” po rozpadzie ZSRR, ale zrzekły się jej w 1994 roku.

Źródło: Nature Food.