Izraelscy archeolodzy odnaleźli najstarsze dowody na masową produkcję broni. Badacze twierdzą, że odkryli skład, w którym znajdowały się setki identycznych przedmiotów bojowych. Wstępne datowanie wykazało, że pochodzi z epoki kamienia, sprzed ok. 7200 lat. Naukowcy uważają również, że jest to najwcześniejszy dowód na działania wojenne w południowym Lewancie.
Najstarsza masowa produkcja broni w historii
O odkryciu poinformowano na łamach czasopisma naukowego „Atiqot”. W artykule uczeni opisują odnalezienie setek kamieni, które używane były jako amunicja do proc. Artefakty znajdowały się w dwóch miejscach Izraela: Ein Zippori w dolnej Galilei i Ein Esur na północnej równinie Sharon. Pochodzą z okresu wczesnego chalkolitu, ok. 5800–4500 lat p.n.e.
– Podobne kamienie od procy znaleziono w innych miejscach w Izraelu, głównie w dolinie Hula i Galilei. Jednak po raz pierwszy znaleziono je podczas wykopalisk w tak dużych skupiskach – napisali naukowcy w najnowszym numerze „Atiqot”.
Kamienie były niemal identyczne pod względem wielkości, kształtu i składu. Miały średnią długość 52 mm, szerokość około 321 mm i średnią wagę 60 g. Według naukowców wskazuje to, że były produkowane na masową skalę w zorganizowany sposób, być może w dużym warsztacie.
Eskalacja konfliktów w Lewancie
– Prawie na pewno tworzono je z myślą o działaniach wojennych. Przedmioty te miały być wyrzucane z procy, są wygładzone i mają specyficzny aerodynamiczny kształt – napisali w artykule autorzy.
– Te kamienie są w rzeczywistości najwcześniejszym dowodem działań wojennych w południowym Lewancie. Ich podobieństwo wskazuje na produkcję przemysłową na dużą skalę. Wysiłek włożony w aerodynamiczną formę i wygładzenie powierzchni kamieni wskazuje, że miały być one bronią dokładną i śmiercionośną – wyjaśniają badacze.
Naukowcy uważają, że odkrycie świadczy również o tym, że ponad 7000 lat temu doszło do eskalacji konfliktów w regionie Lewantu. Efektem musiało być prawdopodobnie pierwsze w historii przejście z produkcji indywidualnej na masową produkcję broni.
Amunicja do prehistorycznej procy, którą na masową skalę wytwarzano 7200 lat temu na terenie Izraela / fot. Emil Aladjem/Izraelski Urząd Starożytności
Badacze uważają, że ten ośrodek wytwarzania broni wskazuje, iż w tym miejscu prawdopodobnie mógł istnieć lokalny ośrodek władzy, którego wcześniej nie znano.
Najstarsza broń na świecie
Proca to prawdopodobnie najstarsza broń kinetyczna w historii. Archeolodzy uważają, że powstała ok. 10 tysięcy lat temu. Znana była na prawie wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Australii i Antarktyki. Wykonywano ją ze sznura lub rzemienia, rozdwojonego patyka i „kieszonki” na pocisk. Uważa się, że była również pierwszą bronią, której podstawową funkcją było zabijanie ludzi, a nie polowanie na zwierzynę.
Broni używano również w czasach starożytnych, aż do późnego średniowiecza. Była częścią ekwipunku bojowego Kartagińczyków, Wandali, a nawet Rzymian i Bizantyjczyków. Znane są również dowody na używanie proc przez Persów i armie Mezopotamii.
Wykopaliska archeologiczne wykazały, że najstarszą bronią w dziejach ludzkości są cztery drewniane włócznie odkryte w niemieckim Schöningen. W 1995 roku znalazł je archeolog Hartmut Thieme. Datowanie wykazało, że zabytki te mogą mieć nawet 400 tys. lat. W listopadzie tego roku z kolei badacze z Arabii Saudyjskiej odnaleźli zabytkową broń z epoki paleolitu. Tak zwany pięściak miał nawet 200 tys. lat.
Źródło: Atiqot.
