Jak stare są prehistoryczne stworzenia morskie? Okazuje się, że nie tak stare, jak pierwotnie zakładano. Z najnowszych badań wynika, że najwcześniejsze znane nam skamieniałości to w rzeczywistości coś zupełnie innego. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „Nature”.

Co przedstawiają skamieniałości z Chin?

Skamieniałości sprzed ponad 500 mln lat ponownie zbadali naukowcy z Durham University w Wielkiej Brytanii oraz Yunnan University i Guizhou University w Chinach. Wyniki wskazały, że to, co wcześniej uważano za zwierzęta zwane mszywiołami, to tak naprawę zielone algi.

To oznacza, że zwierzęta z mackami, które żyły w podwodnych koloniach są miliony lat młodsze. Pojawiły się dopiero w okresie ordowiku, a więc około 480 milionów lat temu. Najnowsze odkrycie czyni je jedyną grupą zwierząt kopalnych, która nie pojawiła się w kambryjskiej „eksplozji” ewolucyjnej 40 milionów lat wcześniej.

Naukowcy sugerują, że kambr nie był tak wyjątkowym okresem, jak uważano. Nowe organizmy kształtowały się znacznie dłużej.

– Mamy tendencję do myślenia o „eksplozji kambryjskiej” jako o wyjątkowym okresie w historii ewolucji, w którym nakreślono wszystkie plany życia zwierząt – komentuje dr Martin Smith z Wydziału Nauk o Ziemi Durham University – Jeśli mszywioły naprawdę wyewoluowały po okresie kambru, pokazuje to, że ewolucja zachowała swój twórczy charakter po tym krytycznym okresie innowacji. Być może trajektoria życia nie została ustalona pół miliarda lat temu.

Prehistoryczne skamieniałościZmineralizowane skamieniałości Protomelission gatehousei z Australii / fot. reproduced from Zhang et al. (Nature, 2021) under license (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)

To nie były zwierzęta

Prehistoryczne skamieniałości odkryto w Chinach. Tkanka „miękkich części” Protomelission gateshousei pozwoliła naukowcom zinterpretować go na nowo jako członka grupy zielonych alg Dasycladales.

– Zamiast macek, które spodziewalibyśmy się zobaczyć, odkryliśmy proste kołnierze przypominające liście. Zdaliśmy sobie sprawę, że nie patrzymy na skamieniałe zwierzęta, ale wodorosty. Oznacza to, że najstarsze skamieniałości mszywiołów ewoluują dopiero w następnym okresie geologicznym, ordowiku – dodaje współautor badania, profesor Zhang Xiguang z Yunnan University.

Autorzy badań podkreślają również, że wodorosty odgrywały ważną rolę w ekosystemach wczesnych oceanów.

Nowe skamieniałości odkryte w Chinach / fot. Zhang Xiguang

Zagadkowe skamieniałości

Skamieniałości to jedne z najbardziej fascynujących i nierzadko najtrudniejszych do zidentyfikowania odkryć. Sklasyfikowanie niektórych może zająć długie lata.

Idealnym przykładem są nietypowe skamieniałości znalezione sto lat temu w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Naukowcy długo uważali, że to prehistoryczne gąbki. Niedawno pojawiły się jednak dowody wskazujące, że tych śladów nie pozostawił żaden żywy organizm. Według badaczy mogą to być nietypowe konkrecje krzemowe, czyli charakterystyczne skupiska albo agregaty minerałów.

Najstarsze skamieniałości na świecie

W 2021 roku kanadyjscy naukowcy dotarli do skamieniałości gąbek liczących 890 milionów lat. To oznacza, że są o 350 milionów lat starsze od najstarszych znanych nauce zwierzęcych skamieniałości i mogą być najstarsze na świecie.

Dwa lata później inny zespół badawczy poinformował o odkryciu najstarszego skamieniałego mózgu kręgowca. Znalezisko ma 319 milionów lat. Skamieniałość ryby została odnaleziona ponad 100 lat temu, ale dopiero teraz naukowcy postanowili zbadać jej wnętrze. To jeden z nielicznych przypadków, gdy zachowała się tkanka miękka kręgowców.

Źródło: Nature