Mogłoby się wydawać, że ludzkie uzębienie jest silniejsze od „arsenału” mrówek, pająków czy skorpionów. Tymczasem kiedy my mamy problem z przeżuciem kawałka suszonego mięsa, te małe żyjątka są w stanie bez problemu przebić skórę czy drewno. Jak to możliwe?
Metalowe „zęby” mrówek
Malutkie mrówki nie dysponują siłą mięśni jakkolwiek zbliżoną do ludzi. Mimo to świetnie radzą sobie z przegryzaniem twardych materiałów. Naukowcy z University of Oregon wyjaśniają, że to zasługa cynku. Po tym, jak wzięli pod mikroskopy roślinożerne mrówki, potwierdzili, że w otworach gębowych tych insektów są obecne atomy pierwiastku, który czyni je „silnymi jak noże ze stali nierdzewnej”.
Biolodzy już wcześniej wiedzieli o tym, że szczęki mrówek zawierają atomy cynku. Nie wiadomo było jednak, jak to wpływa na siłę ich ugryzień. Dopiero kolejne badania pozwoliły zbadać, twardość i wytrzymałość „zębów” mrówek. Naukowcy porównali pod mikroskopem materiał przypominający liść przed i po ugryzieniu przez insekty. Przy okazji ustalili, że mrówki nie używają żuwaczek do gryzienia. Te są im znacznie bardziej potrzebne do samoobrony czy zbudowania domu, dlatego nie ma co ich nadwyrężać.
Ktoś pomyśli: no dobrze, ale przecież zęby ludzi są znacznie większe. Tak, ale pokrywa je też warstwa bogatego w wapń szkliwa. Dzięki niemu nasze zęby są wytrzymałe i... wcale nie takie ostre ostre. Nie nadają się więc do przegryzania innych rzeczy niż kromka chleba czy tabliczka czekolady. Mieszkanka białek i cynku wyściełająca otwory gębowe mrówek jest z kolei odpowiedzialna nie tylko za siłę ich zębów, ale też ostrość i wytrzymałość. Co z tego, że są małe? W tym przypadku rozmiar nie ma znaczenia.
Nie tylko mrówki wspomagają się metalami. U innych bezkręgowców również zaobserwowano śladowe ilości atomów cynku lub manganu. Autorzy badań odkryli na przykład, że szczęki pierścienic Alitta succinea składają się z cynku w 18 proc.
Mrówki – nie wszyscy to o nich wiedzą
Szacuje się, że na całym świecie żyje około 12 tys. gatunków mrówek. Możemy spotkać je praktycznie wszędzie. Nie tylko w lesie czy parku, ale również na trawniku koło domu. Z tego powodu ludzie często nie zwracają na nie uwagi, tymczasem te insekty są bardziej fascynujące, niż mogłoby się wydawać. Jedno z najdziwniejszych odkryć dotyczy gatunku grzybów, które zmieniają mrówki w zombie. Warto jednak podkreślić, że Ophiocordyceps unilateralis nie przejmuje kontroli nad mózgiem insekta, tylko nad mięśniami odnóży i żuwaczek.
Mrówki kojarzą nam się z pracowitością. Ten opis nie pasuje jednak do wszystkich gatunków. Przykładowo mrówki amazonki większość część życia spędzają pod ziemią, pielęgnując swoje ciała. Stosują też niewolnictwo. Pożywienie dostarczają im pierwomrówki łagodne i krasolice.
