Kamuflaż to bardzo ważna i niezwykle przydatna umiejętność w świecie zwierząt. Umożliwia niektórym stworzeniom ukrywanie się przed silniejszymi drapieżnikami. Kamuflaż wygląda inaczej u poszczególnych gatunków.
Jedne potrafią zmieniać kolor, jak na przykład kameleon lub żaba. Inne upodabniają kształt ciała do otoczenia (straszyki). Niezależnie od rodzaju, cel jest identyczny - obrona przed niebezpieczeństwem i przetrwanie.
Pierwsze takie nagranie w historii
Badacze od dawna wiedzieli, że niektóre mątwy potrafią uwalniać substancje, dzięki którym mogą się ukryć przed zagrażającymi im drapieżnikami. Z kolei ośmiornica Thaumoctopus mimicus potrafi przyjmować kształty i sposób poruszania się innych drapieżników.
Najnowsze obserwacje wykazały natomiast, że kałamarnice z gatunku Sepioteuthis lessoniana potrafią zmieniać ubarwienie w zależności od koloru podłoża. Opisano to w artykule opublikowanym na łamach czasopisma naukowego „Scientific Reports”.
Na nagraniu widać dokładnie, jak S. lessoniana przepływają z czystej powierzchni zbiornika w stronę zabrudzoną. W momencie, w którym znalazły się na brunatno-czarnej powierzchni, ich kolor ciała przybiera barwę podłoża. Odkrycie to zadziwiło naukowców, którzy przyznają, że ta obserwacja była czystym przypadkiem.
– Ten efekt jest naprawdę zadziwiający. Wciąż jestem zaskoczony tym, że nikt wcześniej nie zauważył tej zdolności – mówi Zdenek Lajbner, biolog z Instytutu Nauki i Technologii na japońskiej Okinawie. – To kolejny dowód na to, jak wciąż mało wiemy o tych cudownych stworzeniach – dodaje uczony.
Do tej pory naukowcy dużo mniej uwagi poświęcali kałamarnicom
Naukowcy przyznają, że nasza wiedza o kałamarnicach w kontekście maskowania i kamuflowania się jest znacznie mniejsza niż o innych głowonogach. Wszystko dlatego, że te bezkręgowce dużo rzadziej poruszają się po dnie oceanów. Badania nad S. lessoniana zostały przeprowadzone w laboratorium, a stworzenia te znajdowały się w niewoli.
Autorzy odkrycia w swoim artykule opisali również kilka przykładów znanych już przykładów kałamarnic, które potrafią w podobny sposób się kamuflować. Gatunek Sepioteuthis sepioidea, który żyje głównie na Karaibach, potrafi zmieniać kolor i dopasowywać się do konkretnych koralowców.
Z kolei kałamarnica Doryteuthis pealeii ma zdolność przekształcania skóry w sposób, który czyni ją całkowicie niedostrzegalną dla innych drapieżników. Istnieją również gatunki kałamarnic, zamieszkujących głębiny, jak np. Onychoteuthis banksii, które potrafią zmieniać stopień przezroczystości swojego ciała, aby skuteczniej ukrywać się w morskich czeluściach.
Odkrycie jest ważne w kontekście dalszych badań nad stanem raf koralowych
Uczeni zwracają uwagę na fakt, że ich odkrycie jest bardzo ważne w kontekście stanu ekosystemów morskich. – Jeżeli dla tych kałamarnic ma tak duże znaczenie rodzaj podłoża, aby dokonać zmiany ubarwienia, może to oznaczać, że wzrost lub spadek ich populacji ma dużo większy związek ze stanem raf koralowych – przekazał Ryuta Nakajima, naukowiec z Okinawy, który zajmuje się życiem głowonogów.
Naukowcy przyznają, że Sepioteuthis lessoniana potrzebowała zaledwie dwóch sekund, aby zmienić swoje ubarwienie. Co więcej, kałamarnica zmieniała barwę za każdym razem, gdy zmieniał się kolor podłoża, na które wpływała. Badacze twierdzą, że za ten rodzaj maskowania odpowiadają chromatofory. To struktury zawierające komórki pigmentowe, które umożliwiają zmianę koloru ciała.
Badacze zwracają jednak uwagę na fakt, że nadal nie wiedzą, jak te kałamarnice zachowują się w środowisku naturalnym. – Dzięki obecności chromatoforów i zdolności do zmiany koloru ciała, te kałamarnice mogą bezpiecznie zamieszkiwać zarówno rafy koralowe, jak i obszar otwartych wód – konkludują uczeni. Według nich, badania nad Sepioteuthis lessoniana mogą rzucić nowe światło na naszą wiedzę o neurobiologii i ewolucji kamuflażu.
Źródło: Scientific Reports
