Według najnowszych badań przeprowadzonych przez naukowców z Niemieckiego Centrum Naczelnych (DPZ) pawiany gwinejskie żyją w grupach, w których zarówno samce, jak i samice mogą odgrywać role przywódców. Do ich zadań należy między innymi inicjowanie zbiorowych poszukiwań pożywienia. Takie równościowe podejście do dowodzenia nie jest czymś oczywistym w królestwie zwierząt.

Równość płci u małp

Pawiany gwinejskie są jednym z sześciu gatunków występujących w Afryce. Różnią się one nie tylko wyglądem, ale również zwyczajami. Przykładowo pawiany niedźwiedzie, chude, oliwkowe i masajskie żyją w jednopoziomowych społecznościach z grupami składającymi się z kilku samców, samic i młodszych osobników. Dla odmiany gwinejskie i płaszczowe tworzą bardziej skomplikowane, wielopoziomowe struktury społecznie. Podstawową jednostką są klany, w których samotne samce żyją z kilkoma samicami oraz ich dziećmi.

Jak zauważyli badacze, w przypadku pawianów płaszczowych relacje zarówno męsko-męskie, jak i męsko-żeńskie charakteryzują się rywalizacją i podporządkowaniem. Finalnie role liderów zawsze odgrywają jednak samce. U pawianów gwinejskich podział obowiązków wydaje się o wiele bardziej płynny. To z kolei przekłada się na uszanowanie równości płci w grupie.

– Zależało nam na tym, aby ustalić, kto podejmuje decyzje dotyczące całego stada. U pawianów płaszczowych przywódcami są tylko samce. Byliśmy ciekawi, jaki podział ról obowiązuje w grupach pawianów gwinejskich – tłumaczy William O’Hearn, współautor badania i doktorant z etologii poznawczej w DPZ.

Co ciekawe, wśród pawianów niedźwiedzich, chudych i oliwkowych samicom również zdarza się mieć decydujący głos.

Dowodzenie pawianami

Badania przeprowadzono w Parku Narodowym Niokolo-Koba w Senegalu. Przez dwa lata naukowcy obserwowali grupę 131 pawianów gwinejskich. Jak ustalili, obie płcie z powodzeniem inicjowały grupowe aktywności i spełniały się jako liderzy. Zauważono również interesującą zależność. Kawalerzy znacznie częściej dowodzili grupą niż młode, niezwiązane samice. W przypadku osobników aktywnych seksualnie nie zauważono takich różnic.

– Wyniki badań dowodzą, że chociaż pawiany gwinejskie żyją w podobnym systemie społecznych co ich kuzyni z gatunku płaszczowych, mają inną strukturę przywódczą – komentuje Julia Fischer, współautorka badań.

Jak podkreśla, to relacje międzypłciowe decydują o tym, kto przewodzi grupie. Samice obserwowanych badanych cieszą się wyraźną wolnością społeczną i fizyczną. To znajduje odzwierciedlenie między innymi w uszanowaniu ich decyzji na forum.

To nie pierwszy raz, kiedy zwierzęta zaskoczyły naukowców swoim równościowym podejściem do relacji z innymi osobnikami. Pod tym kątem prym wiodą nietoperze. Krwiopijcy nie uznają konkurencji, a podczas polowania każdy ma się najadać jednakowo.

Źródło: Nature Scientific Reports